Çocuğun gelişim evresinde görülen bir özellik olan inatçılık 2,5 yaşında başlayıp 3-6 yaş arasında artış gösterir. Çocuk kendi varlığının farkına varmasıyla birlikte çevresindeki insanlara da varlığını hissettirmek ister.
Meltem Akhan
Uz. Psikolog
Adeta “ben de varım”, “benim de isteklerim, fikrim, gücüm var” der davranışlarıyla. Çevreden gelen kurallara ve isteklere direnir. İnatçılık gösteren çocuk kendisine söylenenlerin tam tersini yapar. Peki bu durumda ailenin ne yapması gerekir?
İnatçılığın altında yatan nedenler arasında çocuğun varlığının kabullenilmemesi, dinlenmemesi, cezalandırmalar, engellemeler, çocukla birebir tartışmalar ve kardeş kıskançlıkları sayılabilir.
Nasıl davranmak gerekir:
-Çocuğun gelişim evresinde inatçılığın normal bir aşama olduğunun kabul edilmesi,
-Nerede, ne zaman, ne şekilde inatlaşma içine girdiğinin ve nedenlerinin farkına varılması,
-Olumsuz davranışlarının üzerinde yoğunlaşıp eleştirmek ve çocuğu kötülemek yerine, olumlu davranışlarının takdir edilerek çocuğun benlik değerinin artırılması,
-Çocuğun gözü önünde yetişkinlerin inatlaşmaktan uzak durarak onun model almasını engellemesi gerekir.
-Temel ihtiyaçlarının uygun bir şekilde ve zamanında karşılanması önemlidir.
-İnat anında “dur!”, “yapma!” gibi uyarılarda bulunarak çocuğu engellemeye çalışmak yerine daha sakince yaklaşılmalıdır. Direnç direnci doğurur ve güç mücadelesi başlar. Bunu önlemek için inat anında çocuğun üzerine gitmemek ama istediğini de yapmamak önemlidir.
-Çocuğa düzen, temizlik, tuvalet alışkanlıklarının kazandırılmasında baskıcı tutumdan uzak durulması,
-Yanlış ve sık cezalandırmalardan kaçınılması gerekir.
-Çocuğun direnme gücünü, kendini ortaya koyma çabalarını kırmamaya çalışarak onun benlik değerini zayıflatmamak,
-İsteklerine kulak vermek ve yapabileceklerinin önüne geçmemek,
-İstekleri zorla ve baskıyla yaptırmak yerine açıklamalar yaparak olumlu bir şekilde yaklaşmak gerekir.
En önemlisi de çocuğunuzun duygularını anlamaya çalışmanızdır…