Erken yaşta bakterilerle ve pis ortamla tanışmak çocukları sadece alerjilere karşı değil, kronik akciğer ve bağırsak iltihaplarına karşı da koruyabiliyor.

Bilim insanları, sonuçları Science dergisinde yayımlanan araştırmalarında, tamamen temiz bir ortamda doğan ve büyüyen farelerin akciğer ve bağırsaklarında, çok sayıda, hücre ölümünden sorumlu T hücresi tespit etti. Fazla sayıdaki T hücrelerinin ise aşırı tepkiye neden olarak bağırsak enfeksiyonu ve alerjik astıma yol açtığı görüldü.

Bilim insanları, aynı gelişmeyi tamamen temiz olmayan ancak bakterisiz ortamda büyüyen farelerde de gözlemlediklerini bildirdi.

Savunma sisteminin bu süreçte görev yapan bölümlerinin fare ve insanda birbirine çok benzediğini kaydeden bilim insanları, dolayısıyla sonuçların insanda da geçerli olabileceğini belirtti.

Bilim insanları, sonuçların, bebeklik ve çocukluk döneminde aşırı hijyenin çocuğu korumaktan ziyade ona zarar verdiği görüşünü desteklediğini bildirdi.

Daha önce yapılan epidemiyolojik araştırmaların, çocuklukta bakterilerle temasın sağlık üzerinde etkili olduğunu gösterdiğini hatırlatan bilim insanları, ancak bu sürecin biyolojik mekanizmasının bugüne dek bilinmediğini kaydetti.

Bilim insanları, artık potansiyel bir mekanizmanın keşfedildiğini, böylece, bakterilerin insanı ileride nasıl alerji ve otoümin hastalıklara karşı koruduğunun ayrıntılarının araştırılabileceğini ifade etti.

Hayat boyu koruma

Ancak bakterilerle temas, sadece erken çocukluk çağında olursa etkisini gösteriyor. Araştırmada, doğumlarından sonraki ilk haftalarda bakterilerle tanışan fareler ileride sağlıklı olurken, daha geç bakterilerle tanışan hayvanlarda bu etki görülmedi.

T hücreleri miktarının bakterilerle erken tanışanlarda düşük, geç tanışanlarda yüksek olduğunu kaydeden bilim insanları, koruyuculuğun emzirme döneminin hemen sonunda başlayarak, ömür boyu sürdüğünü belirtti.

T hücrelerinin artan sayıda kümelenmesinde CXCL16 proteininin etkili olduğunu bildiren bilim insanları, çok temiz ortamda büyüyen farelerin akciğer ve bağırsaklarında bu proteinin çok yüksek sayıda görüldüğünü kaydetti.

CXCL16 proteini insanlarda da özellikle iltihap durumunda mukoza hücrelerinde görülüyor ve öldürücü T hücrelerini bulunduğu bölgeye çekiyor. Normal koşullarda bu T hücreleri dokuda, hastalığa neden olan kaynağa saldırıyor. Ancak otoümin hastalıklarda vücudun savunma hücreleri yanlışlıkla kendi sağlıklı hücre ve dokularına saldırıyor, hücre hasarına ve kronik enfeksiyonlara neden oluyor.