TL'nın euro karşısında değer kaybetmesi yüzde 70'e yakınkısmı ithal araçtan oluşan otomotiv iç pazarındaki şirketlerin maliyetlerini artırarakmarjlarını baskılarken, son çeyrekte hem euroya bağlı ürün fiyatlarına zam yapılması hem de finansman maliyetlerinin artmasıyla pazarın yavaşlaması ve şirketlerin maliyetlerinin yüksek seyretmesi bekleniyor.
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) verilerine göre, Otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı 2015 yılı Ocak–Ağustos döneminde 598,963 adete ulaşarak, 2014 yılı aynı döneme göre yüzde 47.18 arttı. TL, euro karşında yılbaşından bu yana yaklaşık yüzde 18 değer kaybetti.
Otomotiv Distribütörleri Derneği Genel Sekreteri Hayri Erce, otomotiv pazarında ilk 8 aydayüzde 47 artan iç satışlara rağmen, son dönemde kurdaki aşırı dalgalanmanın şirketlerin satış maliyetlerini olumsuz etkilediğini belirterek, özellikle son çeyrekte hem satışlarda yavaşlama hem de şirketlerin maliyetlerinde baskının artmasını beklediğini söyledi.
Reuters'ın sorularını yanıtlayan Erce, "Pazar büyüyor ama şirketlerin kârı artmıyor hattageriliyor. Volatilite çok fazla, fiyatlara yansıması bir zaman dilimi arkadan geldiği için kâr erozyonu oluyor. Bundan sonraki dönem senenin ilk sekiz ayı gibi güçlü olmayacak ister istemez bir tempo düşüklüğü görülmeye başlanacak. Biraz eski maliyetli araçlar elden çıkarılmaya başlanacak ama ne zaman ki maliyetli yeni fiyatlı ürünler pazara girecek o zaman satışlarda daha da düşüşler göreceğiz" dedi.
"Senenin geri kalan kısmı zor geçecek" diyen Erce, sözlerini şöyle sürdürdü: "Pazarda fiyat artışları olacak. Fiyatlar kurdaki artışa bağlı artınca pazarda da tempo kaybı olacak. Şirketlerin maliyetlerinde artış oldu. Şu anda sektör euroya çok bağlı biraz buradan dönüş olursa nefes alınır ama bu volatilite devam ederse kârlar daha da zorlanır. Hem kur hem faiz artıyor, finansmanı yapılan malın fiyatı artıyor. Sonuçta otomotiv ürünü hem ürünün fiyatından hem de finansman paketinden oluşuyor. İster istemez finansmanı yapılmış ürünün paketi artıyor bu senenin son çeyreğinde hissedilecek. Bu hem pazar hem de şirketlerin maliyetleri açısından zor olacak".
Pazarı değerlendirirken kümülatif bakmak yerine bundan sonra ay ay bakmak gerektiğini söyleyen Erce, "Aydan aya tempo kaybı göreceğiz" dedi ve şu anda adetsel olarak pazar beklentilerini değiştirmediklerini söyledi.

PAZAR LİDERİ DOĞUŞ OTOMOTİV'DE EURO ETKİSİ
Pazarda genel olarak görünen baskının örneklerinden biri de pazarın lideri Doğuş Otomotiv'de hissedildi. Analistler, otomotiv iç satışlarında lider olan Doğuş Otomotiv'in ikinci çeyrekte eurodan kaynaklı olarak marjlarında baskının hissedildiğine dikkat çekerken,bundan sonra izlenecek fiyat stratejisinin önemli olacağını belirtiyorlar.
TL'nın euro karşısında değer kaybetmesi otomotiv iç pazarında araç satışı ile lider konumda olan Volkswagen'in distribütörü Doğuş Otomotiv'in büyüyen pazara rağmen maliyetlerini artırarak marjlarını zorlayarak kar üzerinde baskı yaratıyor.
Reuters'ın sorularını yazılı olarak yanıtlayan Doğuş Otomotiv CFO'su Berk Çağdaş da, ikinci çeyrekte seçim beklentileri ve makroekonomik beklentilerin kur kaynaklı maliyet artışlarına sebep olduğunu söyledi.
Pazarda yıl boyunca devam eden satış artışına rağmen şirketin Haziran sonunda açıkladığı mali tablolara göre, Doğuş Otomotiv'in ikinci çeyrek net kârı 82.5 milyon lira ile geçen yılın aynı dönemindeki 84.7 milyon liraya göre yaklaşık yüzde 3 gerilerken, bir önceki çeyreğe göre yüzde 37.6 geriledi. Satışları yüzde 52 artarak 2.79 milyar liraya yükselen şirketin satış maliyetleri ise ikinci çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 56 artışla 2.52 milyar liraya yükseldi.
Çağdaş, "İkinci çeyrekte seçim beklentileri, makro ekonomik beklentiler kur kaynaklı maliyetartışlarına sebep olmuş, ancak bu dönemde DOAŞ sahip olduğu yüksek pazar payını koruma ve satışlarını aynı hızda sürdürmeye devam etmiştir" dedi.
Çağdaş, ilk çeyrekteki yüksek kârlılığın 2014 baz etkisinden kaynaklı yükselen adetlerden kaynaklandığını söyledi. Otomobil ve ticari araç satışları; kur ve faizde yaşanan yükselişler, otomobilde ÖTV oranlarındaki artış, BDDK'nın kredi işlemlerine yönelik getirdiği sınırlamalar, güven endekslerindeki düşüş, ekonomik aktivite, özel sektör yatırımları ve iç tüketimde yavaşlama nedeniyle 2014 yılında son çeyrek haricinde düşüşle geçmişti.
Pazar payı ve buna bağlı stok politikasının kurdan bağımsız olduğunu söyleyen Berk, "Kurun artması rekabetin fiyat arttırmasına sebebiyet veriyorsa, araç talebine göre fiyat artışı yapma ve maliyeti yansıtma yoluna gidebiliriz. Ancak rekabete ve pazar payı politikasına bağlı tersi bir durum da söz konusu olabilir" diye konuştu.
Şeker Yatırım otomotiv analisti Kıvanç Uysal da satışları yükselen pazardaki güçlü konumuna rağmen Doğuş Otomotiv'in kârındaki gerilemenin nedenini, "İkinci çeyrekte yıllık ve çeyreklik bazdaki düşüşün ana nedeni olarak euronun TL karşısındaki değer kazancının etkisiyle gerileyen brüt kâr marjı olmuştur. Böylelikle yükselen satışların maliyeti, rekabetçi pazar şartları ve pazardaki lider konum dolayısıyla fiyatlara yansıtılamamıştır" dedi.