Tatlandırıcılar, şeker yerine kullanılabilen ve aynı tadı veren; düşük enerjili ve/veya enerji içermeyen ürünlerdir.
Bu ürünler, bitkilerden veya şekerin kendisinden elde edilebildiği gibi, yapay olarak da üretilebilirler.
Tatlandırıcıları, enerji içeren ve enerji içermeyen tatlandırıcılar olmak üzere ikiye ayırmak mümkündür:
- Enerji içeren tatlandırıcılar: Fruktoz, mısır şurubu, maltoz, malto dekstrin, şeker alkolleri.
- Enerji içermeyen tatlandırıcılar: Sakkarin, aspartam, asesulfam-K, siklamat, alitam ve sukraloz.
Tatlandırıcılar hakkında merak edilenler

Fruktoz enerji içerir mi? Fruktozun diyabetliler tarafından kullanımı uygun mudur?
• Fruktoz bir karbonhidrattır ve aynı sofra şekeri gibi 1 gramında 4 kalori içerir. Ancak tatlılık derecesi yüksek olduğundan, daha az kullanılır. Fazla fruktoz tüketimi, kan kolesterolünü yükseltir. Bu nedenle kalp damar hastalığı riskini artırır. Diyabetik diyette ve obez kişilerde, tatlandırıcı olarak fruktozun herhangi bir üstünlüğü yoktur. Bu nedenle özellikle diyabetik bireylerin, satın alacakları diyet ürünlerin etiket bilgilerini okumaları gerekir.
Tatlandırıcıların kullanım dozu ne olmalıdır?
• Aspartam: Günde tüketilen 50 mg/kg aspartamın toksik bir etki yaratmadığı bildirilmiştir. Örneğin; 70 kg bir birey günde 3,5 gram aspartam kullanabilir. Sağlıklı yetişkinler, 2 yaşından büyük çocuklar, gebe ve emziren kadınlar ve diyabetli hastalar için aspartamın sağlıklı ve emin olduğu, rahatlıkla kullanılabileceği, FDA tarafından belirtilmiştir. Canderal ticari adıyla piyasadadır.
• Asesulfam K: Maksimum kullanım dozu 15 mg/kg/gün olarak belirlenmiştir. Gebelik döneminde kullanımının da güvenilir olduğu belirtilmiştir. Potasyumdan kısıtlı diyetlerde veya sulfa–antibiyotiklere bağlı alerjisi olanlarda dikkatli kullanılmalıdır.
• Sakkarin: Sakarinin günlük kullanılabilir miktarı 2,5 mg/kg olarak sınırlandırılmıştır. Gebelikte kullanımından kaçınılmalıdır. Ağızda metalik ve acı bir tat bırakır. Diyabet hastalarında ve fazla kilolu kişilerde, ağırlık ve şeker kontrolünde sakarin kullanılabilir. En çok bilinen ticari halleri Dulcaryl ve Takita'dır.
• Siklamat: Maksimum kullanım dozu 11 mg/kg/gün'dür. Sakkarin ve siklamat genellikle beraber kullanılır.
• Sukraloz: FDA tarafından onaylanmıştır. İnsülin seviyelerini etkilemez. Maksimum dozu 5mg/kg/gün'dür. Diyabetliler ve kilo kontrolü sağlamak isteyenler için uygundur. Splenda ticari adıyla piyasadadır.