Tırtıl; Latince ismiyle; Thaumetopoea pityocampa” ; alerji yapabilen böcekler sınıfında yer alır. Bu tırtıl tipi çam ağaçlarında bulunur ve alerji de dolayısıyla en sık çam ağacı çalışanlarında görülür. Ara sıra çam ağacı olan bölgeleri ziyaret eden kişilerde de bu tırtıla alerji görülebilir. Tırtılın larva döneminde alerji geliştirme potansiyeli artmaktadır.

Alerji çoğunlukla larva dönemindeki tırtılın kılları ile temas sonrası gelişir. Aşırı alerjenik olan bu kıllara elle temas eden kişilerde her iki elde kurdeşen (ürtiker) şeklinde temas dermatiti (egzama)bildirilmektedir.

Bu kıllar aynı zamanda rüzgar ve hava yolu ile ciltle temas ederse aynı şekilde kurdeşen gelişebilmektedir. Bu tip hava yolu ile gelişen temas dermatitleri sıklıkla ensede görülmektedir. Temas dermatiti/ kurdeşen gelişen hastalarda ciltten haricen kullanılacak bazı kremlerle veya ağızdan kaşıntı giderici alerji ilaçları ile tedavi yoluna gidilebilir.

Aynı kıllar göze de hava yolu ile ulaşırsa gözde de alerjik konjonktivit şeklinde reaksiyon yaratabilmektedir. Gözde sulanma, kızarma, kaşıntı gözlenebilen bu durum aynı alerjik konjonktivite olduğu gibi göz damlaları veya ağızdan alerji ilaçları ile tedavi edilebilmektedir.

Tırtıl alerjisi olanlarda nadiren yanlışlıkla ağız yolu ile sindirilme sonrası ağır anjiyoödem ve anafilaksi geliştiği bildirilen vakalar vardır. Özellikle çam alerjisi olduğu söylenen hastaların bu tırtıla alerji yönünden incelenmesinde fayda vardır.

Korunmak en etkin tedavi yoludur. Bu hastaların çam ağaçlarının bulunduğu alanlarda piknik yapmaktan kaçınması gerekir. Eğer çam ağaçlarının bulunduğu bölgelere gitmek kaçınılmaz ise reaksiyon haline müdahale edilebilecek ilaçların bulunduğu enjeksiyon kitlerinin hastanın 24 saat yanında bulunması gerekmektedir.

Prof. Dr. Yonca Tabak
Çocuk Sağlığı Hastalıkları ve Çocuk Alerjisi Uzmanı