İSTANBUL - Tıp dilinde pnömoni olarak adlandırılan zatürre; akciğer parankim dokusunda meydana gelen iltihaplanma sonucu oluşan ve kronik bir sağlık sorunu olanlarda daha ağır seyredebilen ateşli bir hastalık.

Günümüzde antibiyotiklerin yaygın kullanımı ve aşılama programlarına rağmen Zatürreden ölüm oranı hala yüksek seyrediyor. Öyle ki ülkemizde görülme sıklığı yılda yüzde 1-2 arasında değişen zatürre ölüm nedenleri arasında 5. sırada yer alıyor. Bakteriler başta olmak üzere çeşitli mikroorganizmaların bulaşması sonucu ortaya çıkan zatürre herkesi tehdit ediyor. Ancak Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Reha Baran, bazı hastalıkların ve etkenlerin zatürre riskinin ortaya çıkma ihtimalini yükselttiğini belirtiyor.

Vücudun bağışıklık sistemini zayıflatan ve zatürreye yatkınlığı artıran hastalıklar arasında; KOAH, bronşit, kistik fibroz, diyabet, böbrek hastalığı, kalp yetmezliği, karaciğer hastalığı ve kanser yer alıyor. Aynı zamanda, dalağı alınmış olan hastalar, kronik alkolikler, beslenme bozukluğu olanlar, gribal enfeksiyon geçirenler, uzun süreli kortizon veya bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullananlar ile bakım evlerinde yaşayanlar da risk altında oluyor.

EN ERKEN BELİRTİLERİ YÜKSEK ATEŞ VE ÖKSÜRÜK
Doç. Dr. Reha Baran, zatürrenin belirtilerini şöyle sıralıyor:
• Zatürrenin en önemli ve erken belirtileri; yüksek ateş, öksürük, sarı yeşil ve bazen kanlı balgam çıkarma, yan ağrısı, genel kırgınlık ve bitkinlik halidir.
• Gribal enfeksiyon sırasında ateş yüksek seyrediyor, devamlı sarı-yeşil balgam ve yan ağrısı oluyorsa zatürreden şüphelenilmesi gerekiyor.
• Hastalığın şiddetine göre solunum yetmezliğine kadar ağırlaşan nefes darlığı gelişebiliyor. Bazı zatürreelerde akciğer dışı organlara ait bulgular da gelişebiliyor.
• Yaygın kas ağrısı, bulantı kusma, böbrek yetersizliği, karaciğer fonksiyonlarında bozulma ve menenjite benzer santral sinir sistemi belirtileri ortaya çıkabiliyor.
• Hiçbir yakınması olmayan bir kişide gelişen inatçı ateş, öksürük balgam çıkarma, nefes alırken göğüs ağrısı, nefes darlığı gibi yakınmalar da zatürrenin belirtilerini oluşturuyor.

BELİRTİLER GRİBAL ENFEKSİYONLA KARIŞTIRILIYOR
Doç. Baran, zatürre belirtilerinin gribal enfeksiyon belirtileriyle karıştırılmasının ölümcül tablonun oluşmasında önemli bir etken olduğuna dikkat çekerek şu bilgileri veriyor: “Hastalar ‘gribim, nasıl olsa geçer’ düşüncesiyle doktora başvurmakta gecikebiliyor. Ayrıca grip virüsü bizzat kendisi de zatürreye neden olabiliyor. Bu etkenlerden dolayı özellikle riskli kişilerde tablo giderek ağırlaşıyor ve hastayı aylarca yatağa mahkûm edebiliyor, hatta hayatını kaybetmesine bile yol açabiliyor. Dolayısıyla grip olan her hastanın ihmal etmeden zamanında doktora başvurması yaşamsal öneme sahip.”

İSTİRAHAT, DENGELİ BESLENME, BOL SIVI TÜKETME ŞART
Hastalığın başlama şekli, yaş, altta yatan hastalıklar, hastalığın yaygınlığı, yapan mikroorganizmanın tespit edilmiş olması, yaşamsal bulguların değerleri gibi faktörler tedavi seçeneklerini belirliyor. Hastaneye yatış kriterleri ve hastalığı ağırlaştırıcı faktörler belirlendikten sonra etki edebilecek en uygun antibiyotik veya antibiyotikler ile tedavi ediliyor. Sıvı tüketiminin mutlaka artırılması gerekiyor. İlave olarak ateş düşürücüler ve serum gibi destek tedaviler verilebiliyor. Zatürree olan bir kişinin belirli bir süre dinlenmesi, düzenli ve dengeli beslenmesi, bol sıvı tüketmesi, uykusunu iyi alması ve tedaviye mutlaka uyması gerekiyor.

ÖNLEMİNİZİ ALIN, ZATÜRREDEN KORUNUN
• Altta yatan kronik hastalığınızı kontrol altına alın,
• Dengeli beslenmeye özen gösterin,
• Hijyenik önlemleri unutmayın, örneğin elinizi sık sık yıkayın,
• Sigarayı bırakın ve alkol tüketimini kısıtlayın,
• Zatürre ve yıllık grip aşılarınızı yaptırın.