Sürekli ve yüksek miktarlarda alkol kullanımı tüm organların yanı sıra yönetici organımız olan beyine de ciddi zararlar veriyor…

Hisar Intercontinental Hospital Nöroloji Bölümü Uzmanı Dr. Gülümser Kızıltaş Tokmak’la alkol kullanımının beyin üzerindeki olumsuz etkilerini konuştuk.

Aşırı Alkol Tüketimi, Beyin Hücrelerinin Ölümüne Kadar Giden Bir Dizi Olayı Başlatıyor!

Alkol içeren içeceklerin sürekli ve yüksek miktarlarda tüketilmesi tüm organların yanı sıra Merkezi Sinir Sistemi üzerinde de çok ciddi yan etkilere neden oluyor. Başlangıçta uyku hali, aşırı neşelilik durumu, hareketleri kontrol etmekte zorlanma, dengesizlik gibi etkiler olabileceği gibi, doz arttıkça bilinç bulanıklığı ve ölüme kadar giden yan etkiler ortaya çıkar. Yapılan çalışmalar alkol tüketiminin beyinde nöron ölümünü tetiklediğini göstermiştir. Serebellum (beyincik) ve hipokampus (bellek merkezi) denilen beyin bölgeleri alkole en duyarlı alanlardır. Özellikle beyincik kabuğunda bulunan purkinje adı verilen birtakım hücreler alkole en duyarlı hücrelerdir. Uzun süreli alkol kullanımı bu hücreler üzerinde bilgi alışverişini sağlayan uzantıların zarar görmesine, hücre içi organellerde genişlemeye, bu hücrelerin sayısında azalmaya, çalışmasında bozulmaya neden olur. Alkolün beyin hücreleri üzerindeki zararlı etkisi hücre ölümüne kadar giden bir dizi olayı başlatır. Ayrıca yapılan çalışmalar göstermiştir ki, uzun süreli yüksek miktarda alkol kullanımının beyin hücre ölümünü tetiklemesindeki bir diğer sebep etanolün DNA tamirinde ve sentezinde yer alan esansiyel öncü maddelerin sentezinde kritik rol oynayan, karbon metabolizması üzerindeki zararlı etkileridir. Bu durumda DNA tamiri, yenilenmesi-sağlamlığının devamı sürdürülemeyeceği için sonuç; nöronların ölümüdür.

Gelişmekte olan çocuklarda kronik alkol kullanımı hipokampus denilen hafızadan sorumlu bölgeyi çok etkiler. Uzun süreli alkol kullanımında tiamın (b1) vitamini eksikliğine bağlı hafıza problemleri-dengesizlik-görme problemleri-kişilik değişikliği-halüsinasyonlar –uyanıklık kusuru ile karakterize Wernicke Ensefalopatisi denilen klinik tablo ortaya çıkar. Uyanıklık kusurlarının olmayıp bellek kusurlarının daha ön planda olduğu bir diğer tabloya Korsakoff Sendromu (Organik ve inorganik maddelerle zehirlenme sonucu görülen bir zihinsel bozukluktur. Yakın geçmişteki olayları tam anımsamamak, olmamış durumları var olmuşçasına anlatmak, zaman, yer ve kişi için kavram bozukluğudur.) denir.

Sıçanlar üzerinde yapılan birtakım çalışmalarda kronik alkol kullanımının yan etkilerine karşı B1 (tiamın) vitamini yanında C vitamini ve metionin denilen hormonunda etkili olabileceği gösterilmiştir.