KOH İLE GEBELİK : İĞNE TEDAVİSİ İLE HAMİLE KALMAK

Kontrollü Ovaryan Hiperstimülasyon (KOH) halk arasındaki ismi ile "iğne tedavisi" kısırlık (infertilite) tedavisinde en sık uygulanan tedavilerden birisidir. İğne tedavileri (kas veya cilt içerisine enjeksiyon) genellikle aşılama ile beraber uygulanır ancak aşılama yapılmadan tek başına da uygulanabilir. Genellikle daha önceden yumurtlama hapları kullanmış (klomifen) ve hamile kalamamış hastalarda sonraki basamak olarak yumurtlama iğneleri (gonadotropinler) uygulanır.

Yumurtlama iğneleri nasıl kullanılır?
Bu iğneler genellikle kalçadan veya koldan cilt altına veya kas içerisine günde 1 sefer enjekte edilerek kullanılırlar. Kullanma şekli her ilaç için farklılık gösterebilir. Gonal-F, Puregon, Menegon Kutuları içerisinden genellikle bir toz ve bir su çıkar, bunlardan su tozun içeirsine katılarak oluşan karışımdan uygun ölçüde (örneğin günde 75, 150..) çekilerek kas veya cilt içerisine yapılır. İğnenin markasınagöre değişmekle birlikte bazılarının yanında otomatik enjeksiyon kalemi (pen), bazeılarının yanında normal ince bir enjektör verilir.
İğne tedavisi genellikle adetin 3. günü (2-5 günler arası) başlanır ve günde bir defa uygulanır. Genellikle ilk uygulamadan 5-7 gün sonra transvajinal ultrason kontrolleri yapılmaya başlar, bu sayede yumurtanın (folkülün) büyüklüğüne göre uygulanan ilacın dozu değiştirilir veya aynen devam edilir. 1-2 gün ara ile yapılan transvajinal ultrason ölçümleri ve kanda E2 (östradiol) hormon ölçümlerine göre yumurtayı çatlatma iğnesi (ovulasyon sağlayıcı iğne) uygulanır. Çatlatma iğnesi (Ovitrelle, Pregnyl) uygulanması için en uygun dönem yumurtanın 18-20 mm olduğu dönemdir. Eğer yapılacaksa aşılama bu iğne yapıldıktan 36 saat sonra uygulanır çünkü yumurtlama bu saatlerde olur. Aşılama yapılmayacaksa bu saatlerde normal cinsel ilişkiye başlanır, iki günde bir ilişkiye bir hafta devam edilir.

KOH (kontrollü ovaryan hipersitümülasyon) uygulamasının olası etki mekanizmaları:
İĞne tedavileri ile kısırlık tedavisi aşağıdaki mekanizmalar sayesinde hamilelik şansızı arttırır.
- Yumurtlama döneminde salınan oosit (yumurta) sayısını arttrarak döllenme ihtimalini arttırır.
- Aşılama (IUI) sayesinde spermlerin rahim ağzı engelini direkt aşarak rahim içerisine ulaşması sağlanır.

KOH (gonadotropinler) ile iğne tedavisi hangi infertil hastalara uygulanır?
- Hipotalama hipofizer yetmezlik (WHO grup 1)
- Polikistik over sendormu
- Açıklanamayan infertilite
- Klomifen hapları ile tedavide başarı sağlanamamış hasta grubu
- Erken evre endometriyozis saptanan hastalar

İnsan menopoz gonadotropini (HMG) içeren ilaçlar (menotrpinler):
Bu ilaçlar menopozdaki kadınların idrarlarındaki hormonlardan elde edilir. Menogon isimli ilaç bunlara bir örnektir. Bu ilaçlar hem FSH hem LH hormonu (herbiri 75 ünite) içerir. İçerisinde

Rekombinant FSH hormonu içeren ilaçlar (follitropinler):
Bu ilaçlardaki FSH hormonu rekombinant DNA teknolojisi ile üretilerek elde edilir. Gonal-F ve Puregon markaları bu ilaçlara örnektir. Bu ilaçlar LH hormonu içermezler.

Yukarıdaki lilaçlar haricinde GnRH analogları ve GnRH antagonistleri gibi infertilite tedavisinde kullanılan çeşitli iğne tedavileri vardır. Bu tedavilere zaman zaman klomifen (klomen, serophene) veya metformin (glukofen) gibi ilaçlar da eklenerek uygulanana çeşitli protokoller vardır. İnfertilite tedavisi yıllar geçtikte gelişen ve yeni protokoller belirlenen bir tedavi şeklidir.