Doğum kontrol hapları doktor kontrolünde kullanılan ilaçlardır. Doktor kontrolü dışında kullanılan doğum kontrol hapları sakıncalı olabilmektedir. Şayet doktor, herhangi bir sakınca görmemiş ise adetin ilk günü doğum kontrol ilaçlarına başlanır. Hapların hangi saatlerde alınacağı tamamen hastaya bağlıdır. Dikkat edilmesi gereken nokta, hapların her gün aynı saatte ve günlük olarak düzenli şekilde kullanılmasıdır. Bunun dışında haplar akşam, sabah ya da öğlen alınabilir.
Ancak haplarının alınma saatlerinin düzensiz olması etkinliğinin azalmasına yol açacaktır.
21 tabletli doğum kontrol hapları:
Türkiye’de doğum kontrol haplarının büyük bir kısmı, yirmi bir tabletlik haplardır. İlk kutuya adetin ilk günü başlanır. Ardından ise günlük olarak, aynı saatlerde bir tablet kullanılır. 21 tablet bitirildikten sonra 7 gün ara verilir.Bu arada kadın adet görür. Adet bittikten sonra yeni kutuya başlanır. Adetin başladığı zaman burada önemli değildir. 7 gün bittikten sonra 8. Günde ikinci kutuya başlamak gerekmektedir. Yeni kutuya adetin ilk günü başlanmaz. Adetin ilk günü başlanacak kutu, ilk kutudur. İkinci ve sonraki kutular ara verilen 7 günün ardından 8. Gün kullanılmaya başlanır.
Doğum kontrol hapları ilk kez alınmaya başlandığında adetin ilk günü alınmalıdır.Bu, doğum kontrol haplarının etkinliğini arttırır. Adetin ilk günü başlanmaz ise ilk ay koruma için etkinliği azalabilir.
Bu sebeple ilk ay prezervatif gibi ilave korunma yöntemlerine de başlanır.


28 tabletli doğum kontrol hapları:
Doğum kontrol haplarının bazılarında ise 28 tablet vardır. 21 günlük ya da 28 günlük tabletler arasından herhangi bir fark yoktur. Aralarındaki tek; bu kutularda son 7 tabletin hormon ihtiva etmemesidir. Kutuda bulunan son 7 hap boş haplardır. İçeriklerini demir bulunabilmektedir. Bu haplar da 21 tabletli doğum kontrol hapları gibi kullanılmalıdır. Adetin ilk günü başlanır.Son 7 hap boş olduğu için 7 günlük ara bu ilaçlarla da verilmektedir.
Hapları sırayla mı almalıyım?
Doğum kontrol hapları kutusunun içindeki ilaçlar, aynı ilaçlardır. Kutunun içindeki her ilaçta aynı oranda hormon bulunur. Bundan dolayı da sırayla almak gerekmez.Ancak düzenli olarak içmek açısından, sırayla almak önemlidir. 28 tabletlik kutulardaki son 7 hap hormon barındırmaz. Bundan dolayı da bu kuralın dışında kalır. Bu ilaçlar son 7 günde alınmalıdır.
Doğum kontrol hapları nasıl kullanılır?
Bu ilaçların kullanım şekli:
3 hafta ilaç- 1 hafta ara
Ya da,
21 gün ilaç -7 gün ara, biçimdedir.
İlaçların hepsinde, hapların üzerinde günler belirtilmiştir. Bu sebeple de kadının haplarını almama ya da haplarını şaşırma gibi durumu yoktur.
Doğum kontrol haplarına ilk defa başlayacak olan kadınların, haplarını adetlerinin ilk günü almaları gerekir. İlk günden sonra alınan haplar etkinliğini kaybedebilir. Bundan dolayı da kondom gibi ek yöntemlere ihtiyaç duyulabilir.
Hamilelikten koruma, daha ilk kutuya başlandığı an oluşacaktır.
Doğum Kontrol Hapı Kullanırken Bilinmesi Gerekenler
Doğum kontrol haplarına başlamadan önce jinekolojik bir muayene şarttır. Hapların pek çok çeşidi vardır.Bu sebeple doktorunuzun size en uygun hapa karar verecektir.
Haplar, günün belli saatlerinde, tok karnına alınmalıdır. Alınma saatlerinin aynı olmasına dikkat edilmelidir.
Doğum kontrol haplarının büyük bir kısmında 21 tablet mevcuttur. Bazılarında 28 tane olduğu da bilinir. Bu ilaçlara ara vermeden kullanmak gerekir.

• Kutunun içindeki 21 tabletin bitmesi ardından bir hafta ilaç kullanılmaz.
• Her kutunun bitimin ardından, 7 günlük arada kadın aranın 3. Ya da 4. Günü adet görür.
• İkinci ya da sonraki kutular için adetin ilk günü başlamak şart değildir. 7 günlük aradan sonra ikinci kutuya 8. Günde başlanır.
• İki kutu arasında adet görülmesi şarttır. Eğer adet görülmez ise yeni kutuya başlamadan önce gebelik testi yaptırılmalıdır.

Özellikle penisilin gibi çeşitli antibiyotikler hapların koruma oranında azalmaya yol açabilir. Bu sebeple beklenmeyen bir gebelik olabilir. Bundan dolayı da antibiyotik kullanılıyor ise, kondom gibi ilave yöntemlere de başvurmak gerekir.
Bir tane hapın içilmesi unutulursa ve ertesi gün akla gelirse hemen kullanılmalıdır. Vaktinde alınacak olan ilaç da saatinde alınmalıdır. İlacın üç günden fazla unutulması halinde tabletler düzenli olarak alınmaya devam edilmelidir. Ancak, prezervatif gibi ilave yöntemlere başvurmak o ay için daha sağlıklı olacaktır.
Doğum kontrol haplarını kullanmaya düşük ya da kürtajdan hemen sonra başlamakta bir sakinca yoktur. Ancak emzirme döneminde doğum kontrol haplarının kullanılması, bir süreliğine önerilmez. Bu haplar, anne sütünün yapısını ve oranını azaltır.
Çeşitli sebeplerden emzirmeyen anneler ise doğum yaptıktan 6 hafta sonra kombine haplara başlayabilmektedir. Lohusalık döneminde kullanılması uygun değildir.
Akıldan çıkarılmaması gereken doğumdan sonra yeni bir gebelikten korunmaya başlamaya; düzenli emziren kadınlar doğum yaptıktan 3 ay sonra, emzirmeyen kadınlar ise 3 hafta içinde başlamalıdır.


Kimler Doğum Kontrol Hapı Kullanamaz?

• Tromboflebit yani, damar içi iltihabı sorunu olan kişiler,
• Şüpheli meme kanseri hallerinde,
• 35 yaş üzerinde olan ve sigara kullanan kadınlarda,
• Karaciğer hastalığına sahip olanlarda,
• Gebelik şüphesinde,
• Sebebi açıklanamayan adet kanaması düzensizliklerinde,
• Migren,
• Yüksek tansiyon,
• Diyabet,
• Depresyon,
• Epilepsi,
• Safra kesesi hastalığı,
• Orak hücreli anemi,
• Kanda trigliserid yüksekliği olan kişiler için uygun değildir.

Doğum kontrol hapları için en uygun adaylar kimledir?

• Daha önce çocuk yapmamış,
• Çocuk yapmayı ileri tarihe ertelemek isteyen,
• Hapları kullanmak için herhangi bir sorunu bulunmayan,
• Yeni evli çiftler, gibi gruplarda oldukça uygundur.
• Doğum kontrol hapları kullanılmayı bırakıldığında kısır yapmaz. Kullanılmadığı zaman kadın doğurganlık yetisini hemen geri kazanır.

Doğum Kontrol Haplarının Faydaları

• Adet kanamasının oranını azaltır. Bu sayede kan kaybı engellenmiş olur. Bu şekilde de pıhtılı adet görme, aşırı adet kanaması gibi sorunlar önlenir. Kadın kansızlık sorunu yaşamaz.
• Adet sancısı doğum kontrol hapı kullanan kişilerde daha hafif geçer. Aşırı sancılı adet sancısı çekenler için doğum kontrol hapları tedavi amaçlı kullanılmaktadır.
• Doğum kontrol hapları Premenstrüel Sendrom (PMS) tedavisi için de kullanılır.
• Adetlerin düzensiz yaşanması durumunda, adet düzenleyici olarak da tedavi amaçlı doktorlar tarafından önerilebilir.
• Bir sene boyunca kullanılmaları halinde rahim içi zarı (endometrium) kanserleri için risk oranını %50 azaltır.
• Epiteliyal tip yumurtalık kanserleri için risk oranını % 40 azaltır.
• Bir sene boyunca kullanılması halinde cinsel temasla bulaşan hastalıkların, vücutta tutunma oranını %60 azaltırlar.
• Doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda yumurtalık(over) kistlerine daha az rastlanır.
• Doğum kontrol hapı kullanmış olanlarda ya da hala kullananlarda: meme sorunlarına daha az rastlanır.
• Polikistik Over Sendromu , akne(sivilce), sebore ve yumurtalıkların kistik hastalıkları için tedavi amaçlı olarak doktor tarafından önerilebilir.
• Osteoporoz (kemik erimesi) riskinin azalmasını sağlar.
• Eklem romatizması doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda daha az rastlanan bir durumdur. Eklem romatizmasını doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda %60 oranında daha az görülür.
• Doğum kontrol hapları toplumda yaygın olan düşüncenin aksine hormon düzensizliğine sebep olmaz, doğum kontrol hapları hormon düzensizliklerini azaltıcı özelliğe sahiptir.