Skar, cildin hasar almasından sonra ya da operasyonlarda cildin kesilmesinden sonra meydana gelen fibröz dokuya denilmektedir. Cildin iyileşmesi sonucunda ortaya çıkan fizyolojik bir yapıdır. Kimi zaman estetik kaygılara yol açmazken, kimi zaman ise belirgin yara izleri kalabilmektedir.
Skar tabirin Türkçe karşılığı olarak yara izi diyebiliriz. Yara izi kalmasında sebep olan çeşitli etkenler bulunur. Bu etkenler içerisinde en mühim faktör ise, genetiktir. Bir doktorun aynı oranlarda, aynı araçlarla ve aynı şekilde yaptığı kesi, iki farklı kişide farklı belirginliklerde olur.
Skar dokusu esasında yalnızca cilt değil vücuttaki çeşitli dokularda da meydana gelen ve yara ardından iyileşme döneminde ortaya çıkan bir biyolojik süreçtir. Yara izinin meydana gelme sürecinde şayet kollojen dokunun çok fazla sentezlenmesi söz konusu ise ciltten görülebilen kabarık ve kırmızı renkte bir skar oluşur. Bu yara izine de “hipertrofik skar” ismi verilir. Bu izlerin daha belirgin ve tümöral kitle biçiminde olanlarına “keloid” ismi verilmektedir,çoğunlukla daha koyu ten rengi olanlarda ortaya çıkar. Operasyon ardından bu denli belirgin yara izi meydana gelmiş ise bu durumda estetik cerrahi girişim ile onarım yapılır.
Yara izi kalmasını tetikleyen etkenler:

• Yaşın ilerlemesine bağlı olarak derinin esnekliği ve kalınlığı git gide kaybolur. Buna yol açan ise ciltte bulunan kolajenin değişmesidir. Yağ dokusu da yaşın ilerlemesine bağlı olarak azalır. Bundan dolayı da yaşın ilerlemesi ile yara izi kalma riskinde artış meydana gelir.
• Siyah ırka mensup olanlarda yara izi kalma riski daha fazladır.
• Genetik ve aile da yara izi kalması için önemli bir faktördür.
• Büyük ve derin cilt kesilerinde yara izi kalma riski daha fazladır. Büyük kesiler daha geç iyileşir, yaradaki gerilim kuvveti daha fazladır. Bundan dolayı da iz kalma riski daha yüksektir.
• Sigara kullanmak yara iyileşmesini geciktirir. Bundan dolayı da yara izi kalma riski sigara kullanan hastalarda daha yüksektir. Bundan dolayı da plastik cerrahların bazıları, ameliyat yapacaksa hastanın sigarayı bırakmasını talep edebilir.
• Alkol ve kafein vücutta su kaybına yol açar. Bundan dolayı dikiş atılmış ise, iz kalma riski artar. Bundan dolayı alkol ve kafeinden yara iyileşene kadar uzak durmak gerekid.r
• Sağlıklı ve dengeli beslenme yara izi kalmaması açısından önemli faktörlerdir. Özellikle proteinden zengin besinlerle beslenmek, iyileşme sürecini hızlandıracaktır.
• Bol su içmek iyileşme sürecini kısaltan bir diğer etkendir. Susuz (dehidrate) kalınması durumunda, cilt esnekliğini yitirir. Bundan dolayı da yara iyileşmesi daha geç olur.
• Hastanın aşırı kilo sorunu varsa, yara iyileşmesi güçleşir.
• Yara yerinde meydana gelebilecek enfeksiyon yara iyileşmesinin gecikmesine yol açtığı gibi, yara izi kalmasına da sebep olur.
• Şeker hastalığı ve diğer kronik hastalıklar da yara izi kalmasına etki eder.
• Yara olan alanın yani dikiş bölgesinin çekilmesi, gerdirilmesi, baskı yapılması gibi eylemler, yara izi kalmasına yol açabilir.
• Dikiş atılan sahanın direkt olarak güneş ışığına maruz bırakılmaması gerekir.

Dikiş bölgesinin bakımı nasıl yapılır?

• Operasyon ardından hasta evine dönmeden önce yara olan alana kaç gün su değmeyeceğini öğrenmek gerekir. Banyo yapmak için kaç gün beklemeniz gerektiğini mutlaka doktorunuza sorun.
• Yara olan alanın kontrol her gün yapılmalıdır. Bu sahada; kızarıklık, akıntı, kanama var mı kontrol edin.
• Yara alanının ve dikişlerin üzerini ovalamayın, oynamayın.
• Dikiş bölgesindeki iplikleri ya da dikişleri doktorunuzun haberi olmadan çıkarmaya çalışmayın.
• Doktorunuza danışmadan dikiş atılan alana krem, yağ ya da farklı bir ilaç sürmeyin.
• Dikiş yapılanı alanı 3-6 ay doğrudan güneşe maruz bırakmayın.
• Doktorunun önerisi söz konusu ise pansuman yapmayı aksatmayın.
• Yara alanının temiz olmasına özen gösterin.

Bitkisel Kremler:
Bitkisel olarak satılan bu ürünlerin yara alanına sürülmesi, yara iyileşmesini geciktirebilir. Bu gibi maddeler doktora haber verilmeden kesinlikle sürülmemelidir.