Ultrason, ses dalgaları aracılığı ile uygulanan bir yöntemdir. Ultrasonda kullanılan ses dalgaları yüksek frekanslıdır. Bu sayede de insan kulağı duyamaz.
Ses dalgaları; her dokuda ve her organda farklı şekilde yansıma özelliğine sahiptir. Ultrasonun da çalışma prensibi budur. Kadın hastalıkları ve doğum branşlarında neredeyse her alanda kullanılan ultrason, bunların dışında da tıbbın her alanında çeşitli amaçlarla kullanılmaktadır.
Ultason cihazı, ses dalgaları gönderir ve dokulardan geri yansıyan ses dalgalarını anlar. Bunun vücuda tutulan bölümüne ise ‘’prob’’ adı verilir.
Prob geri yansıyan ses dalgalarını algılamaktadır. Algıladığı ses dalgalarını ise bilgisayar sayesinde görüntülemeye izin verir. Yani bu sayede, ultrason ile görüntü sağlanmaktadır.
Transvajinal ultrason:
Ultrasonun prob bölümü yani vücuda temas eden alanı vajina içerisine de uygulanabilecek biçimde dizayn edilmiştir. Çoğunlukla erken gebelik süreçlerinde ve çeşitli jinekolojik sorunların araştırılması için yaygın olarak kullanılmaktadır. Obezite sorunu olan hastaların da karnından daha net görüntü alabilmek için başvurulan bir yöntemdir.
Normal standart pelvik ultrason:
Geniş bir prob aracılığı ile gebelik haftalarının ilerlemesi durumunda kullanılmaktadır. Bunun dışında çeşitli jinekolojik sorunlar için de başvurulur.
Doppler ultrason:
Renkli ultrason, şeklinde tabir edilebilir. Organ ya da damarların kan akışının incelenmesi için kullanılır.
3 boyutlu ultrason:
Prob ve bilgisayar yazılımı 3 boyutludur.
4 boyutlu ultrason:
4 boyutlu ultrasonlarda, 3 boyutlu ultrasondan farklı olarak hareket de algılanmaktadır.
Ekokakardiyografi:
Gebeliğin kalbinin anatomik yapısı ve işlevleri bakımından araştırılması için uygulanan bir ultrason yöntemidir.

Ultrason nedir?

• Ultrason ya da ultrasonografi, tıp dünyasında vazgeçilmez bir görüntüleme metodudur.
• Ultrasonda herhangi bir şekilde X- ışınları kullanılmaz. Bu sebeple de radyasyon içermemektedir. Yalnızca ses dalgalarından yararlanır.
• Olumlu yönlerinden bir tanesi de görüntünün gerçek zamanlı olmasıdır.Eş zamanlı olarak görüntü, monitöre yansıtılmaktadır.
• Ultrason, oldukça uzun zamandır tıp branşlarının hemen hemen hepsinde kullanılmaktadır. Kadın doğum alanında ise rutin bir şekilde uygulanmaktadır. Gebelik takipleri için sık sık uygulanır. İçeriğinde radyasyon olmaması, yalnızca ses dalgalarının kullanılması bu sebeple oldukça avantajlıdır.
• Vücut içindeki farklı sorunları ve dokulardaki yoğunluk değişkenliğini saptamaka adına ultrasonik pulse-eko yönteminin kullanılmasıdır. Ultrasonik dalgalar , ses dalgalarıdır. Bu ses dalgaları 1 Hertz’den çok sayıda Megahertz’e dek ulaşabilir.
• Ancak çoğunlukla 1-15 mhz arası uygulanmaktadır.

Ultrason Avantajları

• Hastaya ve doktora herhangi bir şekilde hasar vermez,
• Ön hazırlık yapılmasına ihtiyaç yoktur,
• Bebek ya da anne herhangi bir zarar görmez.

Ultrasonun Tıp Alanındaki Faydaları
Ultrason, yüksek frekanslı ses dalgalarının kullanılmasıdır. Tıp alanında hemen hemen her branşta kullanılır. Ultrason, teşhis koymak için, tedaviye yardımcı olmak için kullanılır.
Birçok hastanede ultrason cihazı bulunur. Ultrason dalgalarının fiziki özelliklerinden yararlanılarak geliştirilmiş bu aletler, her alanda kullanılabilir.
Ses dalgalarının farklı yoğunluktaki doku ve organlara yayılma hızları, emilmeleri ve yansımaları değişkenlik gösterir. Bu sayede tıbbın her branşında kullanılabilir.


Teşhis İçin Ultrason
Ultrason ile herhangi bir sorunun teşhis edilmesi; yüksek frekanslı ses dalgalarının farklı yoğunluktaki dokularda farklı oranlarda tutulmaları ve yansımaları ile sağlanır. Ultrason dalgalarının herhangi bir riske sebep olmaması, gebeliklerde güvenli bir şekilde uygulanabilmesi, röntgen ışınlarıyla tespit edilemeyen yumuşak dokular arasındaki yoğunluk farkını da ortaya koyması sebebiyle oldukça avantajlıdır. Bu sayede iç organ kanserleri ve kistleri bakımından teşhis koymak için kullanılmaktadır.
Bunun dışında safra ve böbrek taşları için teşhis yapılması, ultrason sayesinde oldukça pratikleşmiştir.Ultrason sayesinde taşların sayıları ve büyüklükleri de tespit edilebilir.