Sezaryen doğumlar çoğunlukla genel anestezi ile anne adayının uyutulmasıyla yapılır. Bunun dışında anne adayı belden aşağısının uyuşturulmasıyla da sezaryen yapabilir.
Belden aşağısını uyuşturma şeklinde ifade edilen anestezi spinal anestezi ya da epidural anestezi gibi iki yöntemle gerçekçekleşebilir. Spinal ve epidural anestezi yöntemi ile anne adayının bilinci kapanmaz, yalnızca belden aşağısı ve bacakları hissetmez bir durumdadır. Sezaryen doğumda spinal ve epidural hatta kimi zaman ikisi yöntem birden (kombine spinal-epidural) gerçekleştirilebilir. Normal doğumda yalnızca epidural anesteziden faydalanılır.
Spinal anestezi normal doğumda uygulanması söz konusu değildir. Bu yöntemlerin tamamı anestezi uzmanları tarafından gerçekleştirilmektedir. İşlem aşamasında kadın oturur pozisyonda ya da yan yatar pozisyonda konumlanır ve bel bölgesinin hijyenin sağlanmasından sonra ince bir iğne ile belden girilir. Bu aşamadan sonra 1-2 dakika gibi kısa bir sürede ilaç uygulanır ve anestezi yapılır. Anestezinin yapılmasından birkaç dakika sonra ayaklarda ve bacaklarda karıncalanma ve uyuşma hissi başlar. Bu uyuşturma yönteminde genel anestezide olduğu gibi bebeğe ilaç gitmesi söz konusu değildir.
Bundan dolayı da sezaryen bebeği etkilemez. Sezaryen uzun sürse dahi bebek bundan olumsuz şekilde etkilenmez.
Normal doğumda yapılan epidural anestezide daha az ilaç kullanılmaktadır. Bu sebeple anne adayı doğum aşamasında hareket özgürlüğüne sahip olmaktadır. Ancak sezaryende böyle bir durum söz konusu olmamaktadır
Spinal ve epidural anestezinin farkları nelerdir?

• Spinal anestezide de epidural anestezidede belden omuriliğe doğru iğne yardımıyla ilaç verilmektedir. Sadece spinal anestezide ilaç omurilik çevresindeki dura zarı geçilerek daha içeriye sıvının içine verilir. Epidural anestezi yönteminde ise ilaç, zarın dışına yapılır. Yani zarın arkasındaki sıvıya kadar ilaç gitmez.
• Spinal anestezi yönteminde etki oldukça kısa sürede kendini göstermeye başlar. Epidural anestezi yönteminde etki 15-20 dakika geçtikten sonra başlayacaktır. Spinal anestezinin etkisi daha kısa olmaktadır. İlaç bir kere de aktarılır.Yeniden ilaç verilmez ve etki süresinin uzatılması istenmez.
• Epidural anestezi yönteminde etki süresi daha uzun olmaktadır. Hastaya yeniden ilaç verilebilir. Bu sayede etki süresi uzatılabilir. Epidural anestezi yönteminde kadının belinde takılı bir kateter (ince boru) mevcuttur. Sezaryen ardından bu takılı olan kateterden ve yeniden ilaç aktarımı yapılabilir. Bundan dolayı da kadın herhangi bir şekilde ağrı duymaz.
• Spinal anestezi yönteminde ise anestezinin yapıldığı bel bölgesi zaman kaybetmeden kapatılır ve kateter takılmaz.
• Spinal anestezi yönteminde operasyon ardından başağrısı görülme riski epidural anestezi ile kıyaslandığında daha fazla olmaktadır.
• Bel bölgesinde bir enfeksiyon mevcut ise ya da hastada kanama-pıhtılaşma bozukluğu mevcut ise spinal ve epidural anestezi yapılması mümkün değildir.
• Bazen sezaryende hem epidural hem spinal anestezi birlikte uygulanır. Buna kombine epidural spinal anestezi denir. Hangi anestezi uygulamasının sizin için daha uygun olacağına anestezi uzmanınız karar verecektir.

Epidural ve spinal anestezi kimlerde uygulanmaz?

• Aktif olarak kanaması olan kişilere,
• Çok fazla kanama ve farklı sebepler kaynaklı olarak tansiyonu düşük olan kişilere,
• Uygulanacak anestezi maddelerine karşı reaksiyon verebilecek yani alerjisi olabilecek kişilere,
• İğnenin uygulanacağı bölgede enfeksiyon sorunu olan kişilere,
• Nörolojik hastalıkları olan ya da nörolojik hastalık şüphesi olan kişilere,
• Trombosit sayısı 100.000 altında olan kişilere,
• Bunların dışında karşılaşılabilen seyrek görülen durumlarda uygulanmamaktadır.
• Anne adayının bu yöntemleri istememesi de diğer bir uygulanmama sebebi olarak karşımıza çıkar.

Avantajları nelerdir?

• Epidural anestezi normal doğum için kullanılan bir yöntem olduğunda, ağrılı olan doğum sancılarını gidermede çok başarılı olduğu görülür. Doğumun kolay bir şekilde tamamlanmasını sağlar.
• Sezaryen doğumda kullanıldığında ise genel anesteziye nazaran risklerinin etkin bir şekilde az olması dışında, anne adayının bebeğini ilk dünyaya getirdiği anlarda görmesine ve emzirmesine imkan tanır. Doğum ardından yerinde koyulan kateterden uygulanan ağrı kesici ilaçlar annenin doğum ardından ağrı duymamasını sağlar. Bu sayede de doğumun oldukça rahat geçmesine yardım eder.
• Yine sezaryen yapılmasının gerektiği fakat anne adayının kısa süre önce yemek yediği durumlarda genel anestezi riskli olabilmektedir. Bu sebeple de epidural yönteme başvurulabilir.

Hangi durumlarda uygulanması sakıncalıdır?
Bu anestezi yönteminin kullanılmasının sakıncalı olduğu haller oldukça nadirdir. Genellikle Başarılı bir şekilde uygulanmaktadır. Doğum zaman kaybetmeden gerçekleştirilmeli ise genellikle, oldukça hızlı bir şekilde etki edebilmesi genel anesteziye başvurulur.
Epidural anestezinin doğum sırasında bebeğin sağlığı üzerine olumsuz bir etkisi var mıdır?
Uygulanan ilaçlar kana çok az geçerler. Hatta kana karışsalar bile plasentadan yani bebeğin eşinden geçip bebeğe eriştiklerinde kısa sürede parçalanırlar. Bu sebeple de bebek üzerinde kötü bir etkiye yol açmaz. Yine de epidural yapıldıktan sonra en az 30 dakika süresince bebek kardiotokografi ile kontrol edilmektedir. Anne adayının endişelenmesine gerek yoktur.