Obua batı dünyasında orkestralarda ilk düzenli olarak yerini alan nefesli çalgıların başında gelmektedir. Bu nedenle ünlü besteciler tarafından obua ile çalınmak üzere solo besteler bir hayli fazladır.
Obua Nedir?
Obua ya da Hautbois adı ile anılan bu nefesli çalgı genel olarak abanoz ya da gül ağacından yapılmaktadır. Konik biçimli olan obua dar olan uç kısımdan geniş olan son kısma doğru genişleyerek devam eder. Yaklaşık olarak 60 santimetre boyunda olan obuaların daha uzun versiyonları da bulunmaktadır.
Obuanın Tarihçesi
Obua 17. yüzyılda Fransız müzisyenler Jean Hotteterre ve Michel Philidor tarafından “Shawm” adı verilen bir enstrümanı dönüştürmeleri ile ortaya çıkmıştır. O tarihten bu yana kullanılan obua fazlaca bir değişime uğramasa da gelişen teknoloji ile birlikte bazı eklemeler yapılmıştır.
İlk dönemlerde iki tuşu bulunan obuanın klasik dönemde tuş sayısında artış gözlemlenmiştir. Bugünkü formuna Viyana döneminde oluşan obua sonraki süreçlerde Avrupa’daki bazı ordu orkestralarında değişkenlikler gösterse de bu formunu günümüze kadar korumuştur.
Öte yandan Eski Yunan’da obua ile temel benzerlikleri olan enstrümanların varlığı kanıtlanmıştır.
Obuanın Kullanıldığı Müzik Dalları
Obua genel olarak batı müziğinde ağırlığı olan bir enstrüman olmasıyla birlikte birçok folklorik müzik dalında da karşımıza çıkabilmektedir. Aynı zamanda cazda da büyük bir etkiye sahip olan obua aynı zamanda rock ve pop müzikte de kullanıldığı örnekler mevcuttur.
Obua Nasıl Çalınır?
Obua çalmaya yeni başlayanlar ilk olarak obuanın düdük kısmını enstrümandan ayırarak, düdükten ses çıkartma egzersizleri yaparlar. Düdük kısmı tek bir ses çıkartır. Daha sonra düdük kısmı enstrümana takılara, obua üzerindeki deliklerin çıkardığı seslere alışılır. Burada önemli olan enstrümanın düdük kısmına doğru basıncı gönderebilmektir. Bazen doğru deliği kapatsanız bile istediğiniz sesi, düdüğe yeterli basınç göndermediğiniz için çıkartamayabilirsiniz. Önemli olan konulardan birisi de yapılacak olan parmak egzersizleridir. Bunun için seslerin ardı ardına sıralandığı gam adı verilen çalışmalar yapılır. Sadece yeni başlayanlar için bu çalışma ileriki seviyelerde de kendinizi geliştirmek için kullanabileceğiniz bir tekniktir. Ayrıca düdüğe doğru basınçta hava gönderebilmek için nefes çalışmaları da yapılmalıdır. Bunun için genelde uzun ses çalışmaları yapılmaktadır. Bunlar genelde 8 ila 10 saniye arasında yapılan çalışmalardır. Bunlar çıkan sesi ve kişinin ustalığını geliştiren bir çalışmadır. Obuanın nefesli bir çalgı olması nedeniyle bu anlamda nefesinizin kuvvetli olması gerekmektedir.