Yakınınızı, dostunuzu veya ailenizden bir kişiyi yitirdiğinizde yas tutar, ağlar, yemekten içmekten kesilir, anılarınızda o kişiyi yaşatmaya çalışırsınız. Bunlar son derece normal tepkilerdir. Ancak yas süresi çok uzarsa depresyona girilebilir.
Depresyonda olan kişinin yaşam enerjisi azalır, kendinde yardım isteyecek kadar bile gücü bulamaz. Böyle durumlarda kişinin yakın çevresi yas süresini değerlendirip profesyonel bir yardım istemelidir.

Alanur Özalp
Uzman Psikolog
Bazen yasta olan kişi doğruları fark edemeyebilir. Uzun süre yas tutarak ölen kişiye sadık, çevresine de iyi insan olduğunu kanıtlamak ister. Rahatlayacağını düşünür, hayatta kalan ve ona ihtiyacı olan diğer kişileri unutur. Sadece kaybettiği kişiyi hayatın anlamı olarak görür. Zaman zaman çevresindeki kişilere ‘beni böyle acılarımla bırakın’ diye tepki gösterebilir. Bu durumda bir psikologdan yardım alınması önerilmelidir; çünkü aksi takdirde depresyona girilebilir. Depresyonda olan kişinin yaşam enerjisi azalır ve yardım isteyecek kadar bile gücü kalmaz.
Yastan Çıkmakta Yardımcı Olabilecek Öneriler
1. Dostlarınızla birlikte olun. Onların size yardımcı olmasına izin verin.
2. Sağlığınıza dikkat edin. Yas dönemi sizi uykusuz ve iştahsız bırakır. Keder, üzüntü sizi yıpratabilir. Bu süre uzadıkça fiziksel ve psikolojik yıpranmalar ortaya çıkacaktır.
3. Önemli kararları erteleyin. Evinizi satmak, işinizi değiştirmek, başka şehre yerleşmek gibi kararları bu dönemde vermemeye çalışın. Bu tür kararları daha iyi düşünebilecek duruma gelinceye kadar erteleyin. Bu dönemde daha sonra pişman olacağınız kararlar verebilirsiniz.
4. Sabırlı olun. Zaman her şeyin ilacı olacaktır. Aceleci olmaksızın zamana güvenin ve kendinize, hayatta kalan dostlarınıza haksızlık etmeyin.
5. Kaybettiğiniz kişiyle olan anılarınızı hatırlayacaksınız. Bu durum bazen sizi üzüp ağlatacak, bazen de bu yaşanmış anıları hatırlayarak yeniden yaşamak rahatlamanızı sağlayacaktır. Bu gelgitler yas süresince devam edecektir.
6. Hoşgörülü olun. Çevrenizdeki kişiler ne diyeceklerini bilemeyebilir, istemeden veya fark etmeden sizi üzecek hareket ya da konuşmalar yapabilirler. Onlara kızmadan önce böyle bir durumun onlar için de zor olabileceğini düşünün.
7. Zararlı alışkanlıklardan kurtulmak için yardım alın. Kederli olduğunuz için sigarayı artırmış olabilirsiniz. Bu konuda gerekiyorsa profesyonel yardım alın. Uykusuz kaldığınız geceler arttıysa veya birkaç saat uyuyabiliyorsanız, bu durum fiziksel sağlığınızı olumsuz etkileyerek vücut direncinizi düşürecektir. Uykunuzu normal sınırlara çekmeniz doğru olacaktır. Ağlamanızı durduramıyorsanız psikolojik destek alma zamanı gelmiş diyebiliriz.
8. Doktora sormadan ilaç almayın. Yakınlarınız acınızı azaltmak için kendilerine iyi gelmiş olan ilaçları size verebilir, önerebilirler. Herkesin bünyesi farklıdır. Bu tür ilaçları mutlaka konunun uzmanının vermesi gerekmektedir.
9. Günlük yaşamınıza geri dönün. İşe gidin, alışverişlerinizi yapmaya başlayın. Ev için de sorumluluklarınızı üstlenin.
Acınızın zamanla azalması kaybettiğiniz kişiye haksızlık etmek anlamına gelmez. Acıyason vermekten korkmayın, artık üzülmüyor olmak o kişiyi unutmak anlamına gelmez. Ağlamaya son vermek sizin hakkınızdır. Gelecekle ilgili olumsuz senaryolar kurmayın. Bu tür senaryolar sizi geriye götürerek depresyona sokabilir. Kendinize kötümser olmayı yasaklayın.

Eğer yukarıda saydığımız şeyleri yapamayacağınızı düşünüyorsanız bir uzman psikologdan beklemeden yardım isteyin. Bu yardımı öncelikle kendiniz, daha sonra çocuklarınız, aileniz ve sevdikleriniz için almalısınız. Kendi hayatınızı ve onlarınkini bir an evvel yaşanır hale getirmelisiniz.