Sakın korkmayın ama şu anda içinizde onlarca anarşist dolaşıyor. Bu anarşistler yüzünden bazen kilo alıyor, bazen de terk ediliyorsunuz. Oysa ki bir nevi iç ses olan bu anarşistlere kulak verdiğiniz takdirde hayatınızın tıkanık noktaları çözüme kavuşacak...

Yeni yıla yeni kararlar ile girmiştiniz. Kilo verecektiniz, daha düzenli bir insan olacaktınız, artık işe hiç geç kalmayacaktınız, daha az para harcayıp daha çok tasarruf yapacaktınız… Ne oldu? Yeni yıla girdik ama siz bu konuda adım bile atmadınız mı? Üzülmeyin, yalnız değilsiniz. Birçok insan hedeflerine bir türlü ulaşamamaktan yakınıyor; sağa bakıyor, sola bakıyor ama bir türlü nedenini bulamıyor. O zaman şimdi bir de kendi içinize bakın… İçinizde çeşitli sebeplerle sizi hedeflerinizden alıkoyan bir sürü anarşistin dolaştığını fark edeceksiniz. Kendinizden önce hep başkalarını düşünmenize neden olan fedakarlık anarşisti mi ararsınız, bir türlü doymayan mükemmeliyetçilik anarşisti mi; ne ararsanız var. Tıpkı çok uluslu bir ülke gibi içinizde konuşup duruyorlar ve siz onları dinleyip ihtiyaçlarını karşılamadığınız sürece hayat boyu başınıza bela oluyorlar. Psikolojik Gelişim Danışmanı Nur Meriç, içimizdeki anarşistlerle başa çıkmanın yollarını anlattı.

Diyete başladınız. Planınız hazır, şekerli ve karbonhidratlı gıdalardan uzak duracak, haftada en az üç gün egzersiz yapacaksınız. İlk günler her şey yolunda gidiyor ama bir gün geliyor ve tam öğle yemeği siparişinizi verirken içinizden bir ses “Ye gitsin, bir kereden bir şey olmaz” diyor. O gün onu dinleyip yediğiniz bol tereyağlı döner, ne yazık ki sonun başlangıcı oluyor. Bir sonraki diyet macerasına kadar onun istediğini yemeğe devam ediyorsunuz. Kimin mi? İçinizdeki anarşistin… Üstelik o sadece bir tanesi… Güzel bir ilişkinin tam ortasında terk edilme korkusu yaşayan anarşistiniz yüzünden, ilişkinin aniden bitmesine neden olabilirsiniz. Ya da onay isteyen anarşist yüzünden hayatınızın her alanında onaya muhtaç hale gelebilirsiniz.

İçimizdeki anarşistlerin, ön ergenlik ve ergenlik dönemindeki referans yapılarına bağlantılı olarak geliştiğini, ailenin verdiği bilgilerle şekillendiğini belirten Nur Meriç, “Yetişkinlik döneminde hayatımızda bir şeyler ters gitmeye başladığında, dönüp dolaşıp hep aynı döngüleri yaşadıkça içimizdeki diğer yanlarımızı fark etmeye başlıyoruz. ‘Keşke yapmasaydım, keşke öyle söylemeseydim’ demeye başladığımızda içimizde anarşist bir taraf olduğunu ve hayat kalitemizi bozduğunu fark etmemiz gerekiyor” diyor.

Yazının bu bölümüne geldiğinizde “Galiba benim de anarşistlerim var, hayatımdaki döngüleri bir türlü değiştiremiyorum. Ne yapmalıyım?” diyorsanız Nur Meriç sizi şöyle yanıtlıyor; “Öncelikle onun varlığını kabul ederek onu yasallaştırmanız gerekiyor. Eğer onu kabul eder, karşınıza alır onunla konuşur ve ihtiyaçlarını fark etmeye çalışırsanız o da sizi sabote etmez. Önce kendinize şu soruları sorun: Nerede hata yapıyorum, yaşamımda hep aynı döngüler mi var, bu durumda benim sorumluluğum nedir? Yaşadığınız olayların nedeni ile fazla ilgilenmeyin. Nedenine fazla takılırsanız daha derin sorunlara sürüklenirsiniz. İşin bu kısmını uzmanlara bırakın. Siz sadece çözüm üretmeye odaklanın.”

Feda ve kar kelimelerine dikkat... Bu anarşist sevilmek ve değer görmek için sürekli rüşvet (feda) veriyor. Ancak istediği karı elde edemeyince ya kendini yıpratıyor ya da karşı tarafı cezalandırmak için bir intikam meleğine dönüşüyor.





Yüksek standart anarşisti

En tehlikeli anarşistlerden biri… Çünkü mükemmeliyetçiliğin iyi bir şey olduğunu sanıyor. İçinizdeki bu mükemmeliyetçi anarşistin iyi biri olduğu yanılgısına kapılıp, gelişmek için her zaman daha mükemmelini yapmak zorunda olduğunuz inancına kapılmayın. Her zaman daha iyisini talep eden bu anarşist sadece sizinle sınırlı kalmıyor, çevrenizdekileri de sürekli eleştiriyor. Anarşistinizi karşınıza alın ve şöyle deyin: “Kusur görenindir ve görmezden gelmek büyüklüktür. Hata yoktur, geri bildirim vardır. Kimse mükemmel değildir. Kendimizi yeterli görmek gelişmeye engel değildir. Ben şu an tamım ve gelişiyorum. İnsanoğlu gelişmeye programlıdır ve zaten hiçbir şekilde duramaz, gelişmek için uğraşır. Böyle düşünen insanlar daima mutludur.” Onay anarşisti

Bazen de içimizdeki anarşisti ikna edecek olan kişi biz değil, çevremizdekiler oluyor. Eğer içinizde onay isteyen bir anarşist varsa, ona yardım etmesi için başkalarından yardım isteyin. Onayı patronunuzdan da bekliyor olabilirsiniz, eşinizden de… Örneğin eşinizin onayına ihtiyaç duyan bir anarşistiniz varsa eşinize “Biliyor musun, benim içimde bir kız var; bu kız güzel, becerikli ve senin için çok önemli olduğunu duymak istiyor. Bunları söyleyip onu mutlu etmek ister misin?” diyebilirsiniz. Onay anarşistinizi beslemediğiniz sürece hayatınızı sabote etmeye devam edeceğini, onaylamayan kişiyi bulup ona bağlanmanızı sağlayacağını unutmayın.

Bu anarşist sizi bir işe ya da bir insana, bir nesneye bağımlı hale getiriyor ve sürekli şöyle fısıldıyor: "O olmazsa sen yoksun, o giderse sen yaşayamazsın." Bu anarşiste kulak veren insan ise bağlılık ile bağımlılığı karıştırıyor ve o nesneye bağımlı hale geliyor. Aynı anarşistin başka marifetleri de var. Bağlandığı kişi olmadan yaşayamayacağına inandığı için hiç bağlanmamayı seçiyor. Terk edilmeyi, reddedilmeyi kaldıramayacağını düşünen anarşist bir koruma kalkanı oluşturup kimseye bağlanmıyor. Bağımlılık anarşistine şunu söylemek gerekiyor: “Dur bir dakika… O olsa da olmasa da sen önce varsın. O insan ya da o iş her zaman bizimle olmayabilir ama bu bizim varlığımızı ortadan kaldırmaz.”

Karamsar anarşist diyor ki; zaten her şey kötüye gidecek. Ben en iyisi her zaman bu olumsuzluğa odaklanıp tedbirli olayım. Bu anarşiste kulak veren insan ise tedbirli olayım derken hayatının hep mutsuz geçtiğini fark etmiyor. Bu anarşistin beslenme damarını kesmek için ona şöyle söylemek gerekiyor: “Bu karamsarlık senin için işlevsel mi? Bugüne kadar düşündüğün kötü şeylerin hepsi başına geldi mi? Gelmedi ama sen olabilecekleri düşünürken hep mutsuz oldun.”

İş yerinde sürekli haksızlığa uğradığınızı düşünüyorsunuz. Sürekli iş değiştiriyorsunuz. Her sabah işe geç kalıyorsunuz ya da verilen görevleri zamanında teslim etmiyorsunuz. Anarşistinizi karşınıza alın ve sorun: “Ah benim haylaz yanım, senin ihtiyacın nedir?” Cevap maaşın az gelmesi ya da yöneticinin hiçbir zaman olumlu geri bildirimler yapmayışı olabilir. İçinizdeki anarşist bu duruma başkaldırırken siz hiç yoktan iyidir diye düşünerek işe gitmeye devam ediyor olabilirsiniz. Nedeni tespit ettiniz diyelim… Şimdi sıra değiştirmek için neler yapılabileceğine karar vermeye geliyor.

Bu aşamada yetersiz öz denetim anarşisti ortaya çıkıp sizi hemen istifa etmeye zorlayabilir. Unutmayın, size diyeti bıraktıran da oydu. Oyununa gelmeyin. Birkaç günlük tatil için bile detaylı plan yapan siz, işi bırakırken bu kadar plansız davranamazsınız değil mi? Yetersiz öz denetim anarşistine sorun: İşsiz kalmak mı istersin yoksa sabredip ileride daha mutlu olmak mı? İkinciyi seçecektir. Bu aşamadan sonra ise yeni bir davranış oluşturmak gerekiyor. Yeni bir iş arayışına girebilir ya da var olan işinizi düzeltmek için amirinizle konuşmayı seçebilirsiniz. Danışman Nur Meriç, karşı tarafı suçlamadan, saldırmadan yapılan konuşmaların her zaman başarılı sonuçlanabileceğini hatırlatıyor ve ekliyor: “Motivasyonunuzun neden düştüğünü, beklentilerinizin ne olduğunu anlatıp yardım isteyin. Bu kişi eşiniz ya da çocuğunuz da olabilir. Yeter ki anarşistinizi fark edip ihtiyaçlarını anlayıp bunu karşılamak için karşı tarafa durumunuzu anlatın.”