Çoklu kişilik bozukluğu, kişinin bilinç düzeyinde birbirinden farklı en az iki kişiliğe sahip olması ve bu kişilik yapıları arasında geçişler yaşaması durumuyla karakterize olmuş olan psikolojik bir hastalıktır. Bu kişilik bozukluğu mutlaka bir travmayı ya da sarsıntıyı takiben ortaya çıkan bir tablodur. Daha çok çocukluk dönemi sırasında bilincin yeni oluştuğu ya da oluşmadığı zamanda travmalar yaşayan bireylerde ortaya çıkmaktadır. Bu travmalar fiziksel, cinsel ya da duygusal istismarlar sonucunda gerçekleşebilir. Bu istismarlar genellikle aile içinden ya da çocuğa bakan kişiden kaynaklanır. Nadir olarak görülen bu rahatsızlığın tanısı için kişilerin travma yaşamış olması gerekir. Davranış dalgalanmaları, huy değişimleri yaşayan insanların hepsine çoklu kişilik bozukluğu teşhisi konamaz. Hastaları içinde bulunduğu kişilik durumlarından en az ikisi sürekli olarak denetim altında tutar. Hastaları etkileyen bu kişilik sayıları genelde 5-10 kadardır. Bunların sayısı hastanın yaşadığı travmanın şiddetiyle orantılıdır. Kişiler bir kişilikten diğer kişiliğe genellikle ani olarak geçer. Hastaların yaşadığı kimlikler tanınarak, bu kimliklerin birleştirilmesi sağlanmalıdır. Çoklu kişilik bozuklukları hastalarda on yaşından itibaren etkili olmaya başlar, ilerleyen yaşlarda etkisini daha fazla gösterir.




Çoklu kişilik bozukluğu tanısı nasıl yapılır?
Bu kişilik bozukluğunun tanısının koyulabilmesi için bazı kriterlerin belirlenmesi gerekir. Bu kişilere kişilik testleri uygulanmalı, çevresinde olan kişilerle görüşmeler yapılmalıdır. Hastaların anlattıklarında birbirinden tutarsız davranışların olması, görüşme sırasında geçişlerin olması halinde, çevresindeki kişilerin anlattıkları tanı konulmasında faydalı olabilir. Bu rahatsızlıkta kişilik tabloları arasında geçişler olduğundan, altta bulunan kişilikler belirli dönemlerde ortaya çıkar ve bu dönemlerde kişide unutkanlıklar olabilir. Hastanın girdiği dönemdeki kişilik özelliklerinde neler yaptığını daha sonra hatırlayamaması durumu olabilir. Hastalar bunu hatırlayamadığından, kendisinde kişilik bozukluğu olduğunun farkında olmaz.
Çoklu kişilik bozukluğu nasıl tedavi edilir?
Travmayı ya da psikolojik kökenli bir sorunu takiben yaşanan bir kişilik bozukluğu bulunduğundan, hastanın öyküsünü almak gerekir. Bu sayede kişinin yaşadıkları geçmişe inilerek, tespit edilir. Rahatsızlığın tedavisi genellikle psikoterapi ile yapılmaktadır. Psikologlar ve psikiyatristler tarafından yapılacak seanslarla hastada olan parçalanmış kişilikler belirlenerek, bunların bütünleştirilmesine çalışır. Tedaviye ilaçların desteğiyle devam edilebilir. Bunun sistemli ve yoğun bir şekilde uygulanması gerekir.