PEKİ, HANGİ YAŞLAR TEHLİKELİ?



Başkalarının eşyalarını izinsiz karıştıran ve alıp götüren çocukların bu davranışı, önlem alınmadığında giderek bir çalma eğilimine dönüşebiliyor. Üstelik anne ve babalar, bu gidişatın tehlikesini fark edemiyorlar. Psikolojik Danışman N. Gülçin Balkı, aileleri bu konuda dikkatli olmaları konusunda uyarıyor.

“Çocukların belli yaş dönemlerinde “çalma davranışına” rastlanabilir. Bu davranış, 6 yaşına kadar gerçekleşiyorsa, davranış bozukluğu olarak nitelendirilmez. Çocuğunuz okula başlamadan önce, paylaşma ve sosyalleşme konularında henüz olgunlaşmadığı için her şeyi kendisine aitmiş gibi algılar. Arkadaşlarının oyuncaklarını izinsiz alabilir, gittiği bir evden yanında küçük objeler getirebilir. Böyle durumlarda paniğe kapılmadan çocuğunuzla konuşarak, izinsiz herhangi bir eşyayı almaması gerektiğini anlatmanız gerekir.
Bir davranış bozukluğu olarak nitelendirilen çalma davranışında, belli etkenler söz konusudur. Bu etkenlerin çoğu aile ve sosyal ortamdan kaynaklanır. Çocuklar belirgin olarak;
• Yağmalanma duygusu yaşadığı için,
• Kendini sevdirmek ve kabul ettirmek için,
• Hayatındaki bir eksikliği doldurmak için çalarlar.
Kendini Sevdirmek ve Kabul Ettirmek İsteyen Çocuklar
Kendilerinin sevilmediğini ve değersiz görüldüğünü düşünürler ve bu yüzden mutsuz, huzursuzdurlar. Özgüvenleri de oldukça düşüktür. Bu tarz çocuklar hep bir grup içinde yer alıp, değerli olduklarını teyit etmek isterler. Olumsuz anne-baba tutumları burada da başroldedir. Ailesinden yeterince sevgi görmeyen, sürekli hakaret edilip incitilen ya da ihmal, istismar edilen çocuklarda çalma davranışına çok sık rastlanır.
Hayatındaki Bir Eksikliği Doldurmaya Çalışan Çocuklar
Böyle bir duygu durumundan da bazı çocuklar bir şeyler çalabilirler. Hayatlarında herhangi bir alanda hissettikleri bir boşluk varsa, onu ihtiyaçları olsun olmasın bir objeyle doldurmaya çalışırlar. Bu boşluk her şey olabilir. Aile, kardeş, sevgi, para, arkadaşlık, sağlık, başarı gibi birçok etkenin eksikliği bu davranışın kazanılmasında etkili olabilir.
Ailelerin Etkileri
Yapılan her çalma davranışının altında olumsuz aile tutumlarının etkileri yatar. Çocuğunuzun ruhsal dünyasının yeterince doyurulamaması, sevilmemesi, saygı duyulmaması, değerli olduğu hissettirilmemesi, yanlış davranışlar, incitme, fiziksel ve sözlü istismar; çocuğunuzu çalma davranışı ya da benzer bir davranış bozukluğuna itebilir.
Hangi Yaşlar Tehlikelidir?
Çocuğunuz, hayatın ve sosyal çevrenin farkına varabildiği 3 yaşından itibaren çeşitli şekillerde bu davranışı gösterebilir ama en tehlikeli yaş, yani bilinçli olarak çalma davranışının gerçekleştiği dönem ilköğretim çağıdır. Eğer siz ya da okul, bu durumu fark edemez ya da göz ardı ederseniz bu davranış yetişkinliğe kadar giden bir alışkanlık halini alabilir. Bu yüzden böyle bir davranışla karşılaşırsanız mutlaka bu durumu önemseyin!”