Geçtiğimiz günlerde bir okurumuz TV’de izlediği bir dizi filmin son sahnesinde kafasına silah dayanan çocuğu gördüğünde yaşadığı dehşeti ve bu tarz dizilerde oynayan çocukların ailelerinin bilinçlenmesi gerektiğini, küçücük çocukların bilinçsizce bu sektörün içinde olmasından dolayı duyduğu rahatsızlığı dile getirmiş bize yazdığı bir mesajla. Biz de okuyucumuz aracılığı ile dizilerde oynayan çocukların psikolojilerini Uzman Pedagog Nilçin Doyran Bengisu’ya sorduk.

Özellikle son yıllarda televizyonda sayısı her geçen gün artan TV dizileri hayatımızın büyük bir alanını kaplamaktadır. Öyle ki artık insanlar hayatlarını dizilere göre programlamakta, dizi oyuncuları ile kendilerini özdeşleştirmekte, diziler ile ilgili yeni pazarlar ortaya çıkmakta, dizi sektörüne büyük paralar yaratılmakta ve diziler gündemi belirlemektedir.
Dizi setleri çocuklara göre bir yer değil
Son dönemlerde özellikle çocuk oyuncuların dizilerde daha sık görülmesi adeta diziye ilgiyi arttırmakta. Lakin bu durumun çocukların ruh sağlığı üzerinde bazı olumsuz etkileri de olabilmektedir. Burada dizilerin içerikleri ve vermek istedikleri mesajlar da belirleyici nitelik taşımaktadır. Kimi diziler eğlendirici ve eğitici özellikler taşırken kimi diziler de dram içerdiği için çocuğun duygusal durumunu etkilemektedir.
Şiddet sahneleri ve dramlar psikolojilerini etkiliyor
Küçük çocukların dizilerde oynatılması psikolojik açıdan gelişimlerini olumsuz yönde etkilemektedir. Özellikle dizilerdeki şiddet sahnelerinin ve dramların yaşanması henüz psikolojik gelişimini tamamlamamış çocuklar için bir tehdit oluşturmaktadır. Bu çocukların rol aldığı ya da seyrettiği dizilerde bulunan şiddet öğeleri çocukların ruhsal açıdan travma yaşamalarına sebep olur. Çünkü 7-8 yaş altındaki çocuklar gerçek ile kurguyu fark edemezler. Bu yaş grubundaki çocukların soyut düşünme becerileri ve duygusal gelişimleri henüz tamamlanmamıştır, bu da çocuğun gördüğü sahneleri hayal dünyasında tekrar tekrar canlandırmasına neden olur.
Ciddi bir sorumluluk ve enerji gerektiriyor
Dizilerde sürekli rolü olan çocukların; dizi setlerinde yoğun olarak çalıştırılması, sahnelerin tekrar tekrar çekilmesi ve çekimlerin her hafta olması çocuk için ciddi bir sorumluluk ve enerji gerektirir. Okula devam eden çocukların set ortamında bulunması çocuğun sosyal ve bilişsel gelişimini de etkiler.
Okuldan soğuyabilirler
Bu yaş dönemindeki çocukların yaşıtlarıyla birlikte oyun oynaması, evde ailesi ile birlikte zaman geçirmesi gerekirken dizi setlerinde bulunması çocuğun elbette duygusal, sosyal ve fiziksel gelişimini olumsuz olarak etkileyecektir. Çocuk, akademik başarı yerine dizideki başarısı ile daha çok ilgi çekecektir bu da çocuğun okuldan soğumasına sebep olacaktır.
Dizide oynayıp oynamamayı çocuk tercih edemez
Ailelerin çocuklarını dizi setlerinde çalıştırması çocuğa para kazanma ve aileye katkıda bulunma sorumluluğunu vermektedir. Aynı zamanda bu yaşta dizi setlerinde çalıştırılan çocukların hukuki olarak da çalıştırılması yasaktır. Fakat bu konuda ne işveren ne de aileler ceza almamaktadır ve bir yaptırımı yoktur. Bütün bunların yanı sıra izleyici olarak bile televizyonda ya da sinemada belirlenen yaş sınırları burada ihlal edilmektedir. Çocuğun bir kere bile olsa dizide; yüksek sesle bağrılması, silah sesini duyması ya da şiddeti görmesi travma yaşaması için yeterlidir. Dizide oynayıp oynamamayı çocuk tercih edemez, burada onun adına karar verecek olan ebeveynidir.
Şöhret bittikten sonra...
Dizide oynamış ve çok popüler olmuş bir çocuk için en büyük tehlikelerden biri de dizi bittikten sonra çocuğun bu şöhreti kaybetmesidir. Çevresi tarafından takdir edilmesi, her gittiği yerde ilgi görmesi bazen yetişkinlerin bile kaldıramadığı bir yükken, çocuğun bu ilgiyi kaybetmesi onu depresyona itecektir. Çocukta oluşabilecek ruhsal problemler hemen ortaya çıkmayabilir. Zamanla ve çevrenin ilgisinin azalması ile birlikte ortaya çıkar.