Çocuklar bazen kullandıkları bir eşya, sürekli oynadıkları oyuncak ya da daima giymekten keyif aldıkları kıyafetlerinden vazgeçemezler. Tıpkı yetişkinlerin aynı koltuğa oturup televizyon seyretmekten, aynı klasik müzikleri dinlemekten, aynı mutfak örtüsünü kullanmaktan, aynı fincandan çay-kahve içmekten vazgeçemedikleri gibi…

Çocukların belirli bir kıyafeti sürekli giymelerini, aynı tabaktan yemek yemelerini, uyumadan önce aynı öyküyü sürekli dinlemelerini, bazı eşya ya da oyuncaklara karşı olan tutku ya da takıntılarını ciddiye alıp almamak her zaman aileleri tereddütte bırakır.
Çocuğun bu tür davranışları aslında dinginlik ve huzur arayışlarının bir yansıması olabilir. Takıntılı davranışlar çok masum bir isteğin sonucu olabileceği gibi obsesif bir düşüncenin sonucu olarak da ortaya çıkabilir.
Haz Göstergesi
Eğer bir çocuk aynı oyuncakla oynamak, aynı kıyafeti giymek, aynı tabağı kullanmak, aynı öyküyü dinlemek, aynı filmi izlemek istiyorsa bu davranışları, bunlardan haz aldığının göstergesi olarak kabul etmek gerekir. Bu haz almanın altında hemen bir hastalık aramak her zaman doğru değildir.
Vazgeçirmek için Zorlamayın
Söz konusu tekrarlayıcı davranışları değiştirmek amaçlı girişimleri nerdeyse her anne dener. Cevap alınan her girişim olumlu sonuç olarak görülmelidir. Unutmamak gerekir ki, inatlaşma sergilenmeye başlandığında inatlaşan taraflardan karlı çıkan olmayacaktır. İnatlaşma yerine hangi gerekçelerle ısrarcı tutumu değiştirmek istediğini anne açık ve net sözlerle çocuğa anlatmalıdır. Olası değişiklikleri ve değişiklik işaretlerini sevinçle karşıladığını ifade etmelidir.
Çocuk Kendine Zarar Vermeye Başladıysa
Takıntılı davranışlar, ruhsal hastalıklar yelpazesinde yer alan birden çok hastalığın belirtileri arasında olabilir. Takıntılı davranış öncelikle çocuğa ve çevresine zarar verici olmaya başlamış ise yardım almayı düşünmek gerekir. Takıntılı davranış nedeniyle zarar görme değişik boyutlarda ortaya çıkabilir.
Takıntılı davranış obsesif bir düşüncenin sonucu ortaya çıkabileceği gibi çok masum bir isteğin sonucu da olabilir. Ayrımı yapmak kimi durumlarda çok zordur. Bu yüzden bu gibi durumlarda bir uzmandan yardım almak ve sorunun kökenini anlamak gerekir.
Çocuk ve Ergen Psikiyatristi
Dr. Zafer Atasoy