Çocuklar konuşmaya başladıkları andan itibaren başta ebeveynleri olmak üzere çevresinde bulunan kişilerin konuşmalarını taklit ederek dillerini geliştirirler. 3 yaşındaki bir çocuk sıklıkla yetişkinleri şaşırtan kelimeler kullanır. Çoğu kez kullandığı kelimeyi nereden öğrendiğini düşünürüz. Burada aslında önemli olan çocuktan duyduğumuz kelimelere verdiğimiz tepkidir.

Çocuğun kullandığı ve bizim daha önce duymadığımız olumsuz bir kelimeye o an gösterdiğimiz eğlenceli bir yaklaşım onun bu kelimeleri tekrarlamasına neden olabilir. Pozitif kelimeler kullandığında olumlu bir yaklaşım sergilendiğinizde bu tutum çocuğun dil gelişimine yardımcı olur. Klinik Psikolog Elif Kandaz, bu dönemlerde çocukların kötü sözleri çevresinden duyarak öğrendiklerine değiniyor: “Çocukların özdeşim kurabilecekleri en yakın yetişkinler ebeveynlerdir ve çocukların ebeveynlerine güvenleri sonsuzdur. Ebeveynlerin kullandıkları sözler hem kanun gibi algılanır hem de kaydedilir. Bazen de küfürlü sözleri televizyondan, kendi akranlarından ya da diğer yetişkinlerden öğrenirler. Bu kelimeleri kullanmanın doğru olmadığı çocuğun anlayabileceği bir şekilde anlatılmalıdır.”
Ceza vermek yerine pozitif ifadelerle anlatın
Yaşı küçük bir çocuğun kötü kelimelerin anlamlarını bilmedikleri halde kullandıklarına değinen Elif Kandaz, ancak olumsuz bir içeriğin bilincinde olduklarını belirtiyor ve devam ediyor: “Çocuk, söylemiş olduğu kelimenin ne kadar kötü olduğunu anne ve babasının tutumuyla öğrenebilir. Tepki verilmediği takdirde çocuk bunu olağan bir şekilde algılayıp kullanmaya devam eder. Gülerek tepki verildiğinde çocuk anne ve babasını eğlendirdiğini düşünerek yine bu kelimeleri kullanmaya devam eder. Küfürlü konuşmasında çocuğa ceza vermek yerine pozitif ifadelerle bu kelimeleri kullanmanın uygun olmadığı anlatılmalıdır.”
Ne yapmalıyız?
• Her şeyden önce çocuğumuza duygu ve düşüncelerini ifade özgürlüğü vermeliyiz.
• Bir yetişkin gibi onu dinlemeli, sıkıntılarını veya fikirlerini dikkate almalıyız.
• Çocuğumuzun kullanmasını istemediğimiz kelimeleri biz de kullanmamalıyız.
• Çocuğumuz küfürlü konuştuğunda üzüntümüzü göstererek anlatmalıyız.
• Küfür ettiğinde gereğinden fazla cezalara maruz bırakmamalıyız.
Kelimeleri kağıda yazdırabilirsiniz
Küfürlü kelimeleri inatla kullanmaya devam eden çocuğunuzla birlikte bu kelimeleri kağıda yazabilirsiniz. Tüm bu kelimeleri alt alta yazdıktan sonra en az 5 dakika kelimeleri söylemesini isteyerek, bu sözcükleri tüketmesini sağlayabilirsiniz. Bu egzersizi her küfürlü kelimeden sonra uygulayarak bu kelimeleri kullanmasını zamanla azaltabilir ve tamamen ortadan kaldırabilirsiniz.