Grip İnfluenza A ve B virüslerinin yol açtığı bir enfeksiyondur. Grip aşısı inaktif; yani ölü bir aşıdır ve her yıl kış aylarında görülmesi beklenen grip virüslerine karşı yeniden hazırlanır. Bu seneki grip aşısında Influenza A (H1N1), Influenza A (H3N2) ve İnfluenza B bulunmaktadır. Memorial Ataşehir Hastanesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bölümü’nden Prof. Dr. Fazilet Karakoç grip aşıları hakkında bilgi verdi.

Grip aşısı kimlere yapılmalıdır? Herkes aşı olmalı mıdır?
Özellikle risk grubunda olanlar için aşılama önemlidir.

T.C. Sağlık Bakanlığı kimlerin grip aşısı olmasını öneriyor?
Astım, diyabet, kalp hastalığı, böbrek hastalığı, nörolojik ya da nöromuskuler hastalıkları olan çocuklar ve bu çocuklar ile aynı evde yaşayan diğer kişiler risk grubunda olmasa bile mutlaka aşılanmalıdır. Örneğin evde astımlı bir çocuk var ise evdeki herkesin aşılanması önerilmektedir.

Bağışıklık sistemleri baskılanmış kişiler: Kanser hastaları, organ ve kemik iliği nakli yapılanlar ve bu kişiler ile aynı evde yaşayanlar

Uzun süreli aspirin tedavisi alan çocuk ve adolesanlar (koma, karaciğer hasarı ve ölüme neden olan Reye Sendromu gelişebilme riski nedeni ile)
Hasta bakımı ile ilgilenen sağlık çalışanları

Amerika’da CDC (Hastalıkların Önlenmesi ve Kontrol Merkezi) ise T.C. Sağlık Bakanlığı’nın belirlediği risk gruplarına ek olarak;
6 ay – 5 yaş arası çocuklar (Özellikle 6 ay – 2 yaş arası çocuklar)
Hamile kadınlar (hamileliğin ilk 3 ayından sonra grip aşısı yapılabilir)
Emziren anneler (bebeğini emziren bir annenin grip aşısı olmasında bir sakınca yoktur)
6 aydan küçük çocukların bulunduğu evlerde yaşayanlar ve özellikle bu çocukların bakımları ile ilgilenenlerin de grip aşısı yaptırmasını öneriyor.

Çocuğunuz risk grubunda değil ise bile grip aşısının yapılması bu yıl içinde grip olması riskini azaltır!

Grip aşısı ne zaman yapılmalıdır?
Grip enfeksiyonu her mevsimde ortaya çıkabilir, bununla birlikte grip enfeksiyonlarının çoğu ekim- mayıs ayları arasında oluşur. Son yıllarda grip enfeksiyonlarının önemli bir kısmı Ocak ve şubat aylarında ortaya çıkmıştır.
Aşının koruyuculu etkisi 2 -3 hafta sonra ortaya çıkar. Bu neden ile tavsiye edilen yıllık grip aşısının aşı kullanıma sunulur sunulmaz grip salgını başlamadan önce eylül – ekim aylarında yapılması ve hastaların aşılanmalarının Aralık ayından önce bitirilmesidir. Ancak kişi gribe yakalanmamış ise aşılama grip sezonunun sonuna kadar uygulanabilir.

Yaş gruplarına göre aşının dozu nedir?
Daha önce AŞILANMAMIŞ;3 yaşın altındaki çocuklarda aşı yarım doz (0.25 ml) yapılır ve 4 hafta sonra ikinci doz yapılır
Eğer geçen yıl aşı yapıldı ise ( tek doz bile olsa) 3 yaşın altındaki çocuklarda tek doz ve yarım doz aşı yeterlidir
Daha önce hiç grip aşısı yaptırmamış olan 3-8 yaş arası çocuklara 4 hafta ara ile iki TAM DOZ ( 0.5 ml) yapılır
9 yaşın üzerindeki çocuklarda tek doz ve tam doz aşı yeterlidir

Kimler Grip aşısı OLMAMALIDIR?
6 aydan küçük bebekler
Şiddetli Yumurta alerjisi olan kişiler
Geçmişte grip aşısı ile şiddetli allerjik reaksiyon öyküsü olan kişiler
İnfluenza aşısı yapılmasını takiben 6 hafta içinde Gullian- Barre sendromu geçirme öyküsü olan kişiler
Ateşli orta- ağır hastalığı olan kişiler


Grip aşısının yan etkileri var mıdır?
Ülkemizde uygulanan aşılar inaktif yani canlı olmayan virüslerden oluşuyor. Bu nedenle aşının hastalık yapma riski yok. En sık görülen yan etkisi aşı yerindeki ağrı ve hassasiyet.

Aşı iyi tolere edilmektedir. Aşı sonrası nadiren hafif geçen 1-2 gün içinde kendiliğinden geçene nezle türü bir şikayetler oluşabilir.
Sistemik ve lokal etkiler 24-48 saat içerisinde kaybolur.
Yumurtaya şiddetli alerjisi olan kişiler alerji uzmanına danışarak grip aşısı yaptırmalı. Hafif alerjisi olan kişiler aşıyı yaptırabilirler.
Hafif üst solunum yolu enfeksiyonunun varlığı aşı yapılmasına engel değildir!

En sık sorulan sorulardan biride grip aşısının içinde thimerosal ( Civa bazlı koruyucu) olup olmadığı ve bunun olası zararlarına ilişkindir…

Civa bazlı koruyucu bir madde olan thiomersal çok dozlu aşıların içinde başka mikrorganizmaların bulaşmasını engellemek için eklenmektedir.

Tek doz aşılar koruyucu olarak CIVA (Thimerosal) İÇERMEMEKTEDİR.

Ayrıca bilimsel çalışmalar içinde bu koruyucu madde bulunan aşılar ile lokal şişlik kızarıklık dışında önemli bir zararlı etki bildirilmemiştir.

Gripten korunmanın aşıdan başka yolları var mıdır?
Aşı olsanızda olmasanızda aşının koruyuculuğu % 100 olmadığı için çocuklarınızı ve kendinizi gripten korumak için aşağıdaki önlemlere dikkat etmeniz önerilir.

Ellerinizi sık sık yıkayın. Virusun en önemli bulaşma yolunun virus bulaşmış ellerin göz ve ağız ile teması olduğunu unutmayın!Ellerinizi özellikle,Yemekleri hazırlamadan önce ve sonra
Yemek yemeden önce
Tuvaleti kullandıktan sonra
Elleriniz kirli olduğunda
Evde birisi hasta olduğunda daha sık olmak üzere sabun ve su ile yıkayın
Küçük çocukların ağızlarına götürdüğü oyuncaklar ve objelerin dezenfeksiyonu önemlidir. Yüzeylerinde yıkanabilen ya da kullanıldıktan sonra atılan kağıt havlular ile temizlenmesi uygun olacaktır.
Çocuğunuzun burnunu kullanıldıktan sonra atılan kağıt mendiller ile temizleyin

Grip enfeksiyonunu soğuk algınlığından (Üst solunum Yolu Enfeksiyonundan ) farkı nedir?
200 ‘den fazla virus soğuk algınlığına yol açar. Grip ise İnfluenza A ve B viruslerinin yol açtığı bir enfeksiyondur.
Soğuk algınlığının gripten ayırımı önemlidir.
Soğuk algınlığında ateş yoktur ya da hafiftir, Gripte yüksek ateş vardır.
Üst solunum yolu enfeksiyonlarında başağrısı bazen vardır, gripte ise başağrısı hemen her zaman vardır
Üst solunum yolu enfeksiyonlarında hapşırık sıklıkla vardır, Gripte hapşırık daha az sıklıkla rastlanır
Üst solunum yolu enfeksiyonlarında hafif öksürük, gripte ise daha şiddetli öksürük vardır
Üst solunum yolu enfeksiyonlarında hafif halsizlik vardır, çocukların enerji düzeyi çok etkilenmemiştir. Gripte ise halsizlik daha belirgindir ve haftalar sürebilir.
Üst solunum yolu enfeksiyonlarında boğaz ağrısı genellikle vardır, gripte bogaz agrısı daha nadiren rastlanır.

Grip nasıl bulaşır?
Grip olan kişiler hapşırık ve öksürük ile grip mikrobunu yayarlar. Bu kişilerin etrafında bulunduğunuzda grip mikrobu ağız ya da burun yolu ile vücudumuza girer
Grip olan bir kişinin dokunduğu kapı kolu, telefon ahizesi, musluk gibi yerlere dokunduğunuzda daha sonra ağzınıza ya da burnunuza dokunduğunuzda da virus size bulaşabilir
Hasta kişinin kapalı bir ortama girip çıkması bile o ortamda bulunan kişileri virüsün bulaşması açısından risk altına sokabilir .

Grip nasıl tedavi edilir?
Grip olan çocuklarda destekleyici tedaviler verilebilir. Çocuğun dinlemesi, bol sıvı alması,ateş, kas ağrılarını gidermek için parasetamol – ibufen gibi ateş düşürücü ağrı kesicilerin verilmesi önerilir.

Küçük çocuklarda burunun serum fizyolojik ile temzilenmesi ve sekresyonların aspire edilmesi çocukları rahatlatır.
Antibiyotikler sadece bakteriler üzerinde etkili fakat virusler üzerine etkili olmadıkları için grip tedavisinde hiçbir yarar sağlamazlar.
Özellikle risk grubunda olan bazı hastalarda ilk şikayetlerin başlamasından sonraki 24 - 48 saat içerisinde antiviral bazı ilaçların verilmesi bulguların daha az şiddetli olması ve daha kısa sürmesini sağlar.