Tüp Bebek Hakkında Bilmeniz Gereken 10 Detay

1. Çocuğu olmayan bir çift ne zaman bir uzmana başvurmalıdır?

Bu noktada kadının yaşı oldukça önem teşkil eder. Şayet kadın 35 yaşının altında ise korunmasız ve düzenli olarak cinsel ilişkide bulunuyor ise bir sene içerisinde gebe kalması beklenir. Şayet kadın bir sene içinde gebe kalamamış ise bir uzmana başvurması gerekmektedir. Ancak 35 yaşından büyük ise bu bekleme süresi 6 aydır. 6 ay sonunda gebe kalmayan anne adayları mutlaka bir doktora başvurmalıdır.

2. Aşılama denenmeden tüp bebek tedavisi yapılmamalı mıdır?

Aşılama yöntemi en kolay ve en ekonomik yardımcı üreme yöntemlerinden biridir. Bu sebeple bazı durumlarda çiftler aşılama yöntemi ile gebe kalabilir. Bu sebeple uygun çiftlerde ilk olarak aşılama yöntemi denenmeli ve bundan sonra tüp bebek tedavisine geçilmelidir.

Ancak bazı hastalarda tüp bebek tedavisi ilk seçenek olmalıdır. Bu hastalar:

• İki tüpü de tıkalı olan kadınlar,
• Şiddetli erkek kısırlıkları,
• Kadının yaşının ileri olması.

3. Tüp bebek tedavisinde hangi testler hangi sırayla yapılır?

• Çiftler için kısırlık araştırması eş zamanlı olarak yapılmalıdır. İlk olarak yapılması gereken testler ise aşağıdaki gibidir:
• Erkek için kısırlık testi,
• Kadının yumurtlamasını değerlendirmek için hormon ve kan testleri,
• Kadının rahmin içerisinin kontrolü ve gebeliğe uygun olup olmadığını belirlemek için testler

4. Tüp bebekte başarı oranı nedir?

• Tüp bebekte başarı oranını etkileyen çok fazla sayıda değişik faktörler vardır. İlk olarak tedavi merkezinin uygulanmakta olduğu tekniğin, bebek bakımı başarısının, deneyimli personelinin etkisi fazlası ile önemlidir. Tüp bebek tedavisinin başarılı olabilmesi amacı ile tedavi merkezinin fertilizasyon- laboratuarda döllenme başarı oranının değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu oran, tedavi merkezleri için en az %80 ve üzeri olmalıdır. Bu oranın altındaki olan oranlarda başarı gösteren tüp bebek merkezlerinin tercih edilmemesi gerekmektedir.
• Muayene ve randevu saatlerine özen gösterilmesi de, tedavinin başarısını ciddi anlamda etkilemektedir. Tüp bebek tedavisi uygulanacağı sırada, doktor tarafından önerilmekte olan çeşitli noktalar da, başarı da etkilidir.
• Örneğin tedavinin yapılacağı günden 3 gün öncesinden itibaren ve tedavi sonrası 10 gün boyunca cinsel ilişkide bulunulmamalıdır.
• Tedaviyi olumsuz etkileyecek ortamlardan uzak durulmalıdır.
• Hamam, sauna gibi sıcak ortamlar hem sperm hem yumurta sağlığını olumsuz etkiler.
• Ağır egzersizler de tedaviden 3 ay öncesinden itibaren başlayarak kesilmelidir.
• Anne adayının diyet uygulaması da sakıncalıdır.
• Tüp bebek merkezinin eve canlı çocuk götürme oranı da etkili olan bir başka faktördür. Hastanın ilgilenmesi gereken ana faktör olan bu oran yaklaşık olarak %30 civarında etkilidir.

5. Blastosist transferi nedir?

Blastosist transferi hamilelik olasılığını arttıran bir diğer yöntem olarak uygulanmaktadır. Anneye aktarılmış olan embriyo miktarının azaltıldığı veya bunun gerekli olduğu durumlarda uygulanan bir yöntemdir. Çoğul hamileliklerin de önüne geçen bu yöntemin neticesinde, sağlanmış olan sağlıklı blastositlerin bulunduğu halde başarısızlık olması durumunda, tedavide embriyonun haricinde olan faktörlere yönelmek gerekir. Başarısız tüp bebek uygulaması bir sonraki uygulama için aynı zamanda bir veri kaynağıdır. Bu sebepten dolayı doktor değiştirtense, uygulanma olan yöntemi değiştirmek ve uygulama esnasında yapılmış olan ve gözden kaçan hataları tekrar gözden geçirmek çok daha doğru olur.

6.Sperm seçiminde yenilikler nelerdir?

IMSI: Tüp bebek tedavilerinde, çok sık bir şekilde uygulanmakta olan mikroenjeksiyon işleminde, canlı sperm hücresinin maksimum 400 kat büyütülmesi sağlanmaktadır. Bu büyütme esnasında spermin genel morfolojik özellikleri (baş yapısı, boyun yapısı ve kuyruk yapısı) de incelenebilir. Ancak sperm hücresinin baş yapısında bulunan defektler ve vakuoller (sıvı dolu kesecikler) gibi olmaması gereken yapıların incelenmesi sağlanamamaktadır.

IMSI olarak ifade edilen bu teknik ile büyük büyütmeli objektifler ve özel optik sistemler aracılığı ile spermler, 400 kattan 8000 kata kadar büyütülmesi sağlanarak, sperm başı içerisinde meydana gelen yapılsak bozuk yapılar ayırt edilebilmektedir. Bu sayede normal ve normale yakın spermlerin seçilmesi de mümkün olmaktadır.

Mikro çip yöntemi: Mikroçip yöntemi sayesinde sağlıklı spermler ve diğerlerine göre daha az sağlıklı olan spermler ayırt edilir. Sperm çipleri mikro kanalcıklardan oluşmaktadır. Mikro kanalların görevi de iyi kalitedeki spermlerin seçimini sağlamasıdır. Mikro çip yöntemi ile kaliteli ve kalitesiz spermler iki farklı tarafta toplanır. Bir tarafta sağlıklı ve DNA’sı oldukça düzgün olan kaliteli spermler toplanırken, bir tarafta da diğerlerinden daha sağlıksız olan, DNA’sı hasar görmüş spermler toplanır. Bu sayede de sağlıksız olan spermlerin seçilip, gebelik şansını düşürmesi riski ortadan kaldırılır. Sağlıklı ve kaliteli spermlerle yumurta birleştirilir. DNA’sı oldukça sağlam bir embriyo oluşturulur ve bu embriyo anne adayının rahmine transfer edilir. Bu embriyodan, 5. Güne ulaşan blastosist embriyolar sağlanabilmektedir. Blastosist embriyolar da gebeliğin oluşmasına ve tutmasına yardım eden, gebelik şansını arttıran bir etkendir.

7. Tüp Bebek Tedavisi Kimlere uygulanır?

• Erkek ya da dişi üreme yapılarının gelişimlerini olması gerektiği gibi sağlanamayan kişilerde,
• Her iki tüpünde tıkalı olduğu durumlarda,
• Yumurtlama işlevlerinde sorun olan kadınlarda,
• Kadınlarda hormonal sorunlar sebebiyle yumurtalıkların ve çeşitli salgı bezlerinin normal çalışmamaları neticesinde meydana gelen sorunlara sahip hastalarda,
• Çikolata kisti durumlarında, endometriyomun rahim haricinde, özellikle yumurtalıklarda, karın iç zarında ve seyrek olarak da vücudun diğer bölgelerine yerleşmesi halinde,
• Kısırlığa yol açabilen yumurtalıklarda yeralan kistlere sahip kişilere,
• Sperm ile ilgili sorunlarda,
• Menide hiç sperm tespit edilememesi, tıbbi literatürle azospermi halinde,
• Servikal faktör mevcut ise,
• İmmunolojik faktörler mevcut ise,
• Tüplerin tıkalı (kapalı) olduğu durumlarda ya da cerrahi müdahalelerle tüpleri alınmış olan kişilerde,
• Sperm sayısının yetersiz olduğu durumlarda,
• Yumurta sayısının ve kalitesinin yetersiz olduğu durumlarda,
• Kadının yaşının ileri olduğu durumlarda, tüp bebek tedavisine başvurulmaktadır.

8. Transfer edilen embriyo sayısı, hamilelik şansını belirleyen bir faktör müdür?

Bütün yaş gruplarına bakıldığı zaman, tek embriyo aktarılması ile hamilelik beklentisi % 28 civarındayken, çift embriyo aktarılması ile bu oran % 45’e kadar çıkmaktadır. Tek embriyo aktarılması yapılan durumlarda, geriye dondurulabilecek birçok embriyo kalabilmektedir. Bu embriyoların kullanımı ile, ciddi oranda ek hamileliklere ulaşılmaktadır. Ciddi oranda erkek etkenine bağlı infertilitede, spermin ciddi şekil problemleri gösterdiği çiftlerde ve sperm üretiminin testiküler yetersizliği nedeni ile bozulduğu “azoospermik” durumlarda, gene hamilelik şansı tüp bebek tedavisinde azalmaktadır.

9. Dondurma işlemi nedir?

Yumurta dondurma işlemi, kadının yumurtalığından sağlanmış olan yumurtanın (oosit) uygun koşullar altında saklanması sağlanarak, ilerleyen zamanlarda kullanılabilmesi için, dondurulması işlemine denir. Kadın yumurtalıklarından, vajinal ultrasonografi sayesinde toplanmakta olan yumurtaların, laboratuvar ortamı içerisinde vitrifikasyon yöntemi ile dondurulması sağlandığı bu yöntem, yumurtaların uzun seneler boyunca bir müddet korunması sağlanarak saklanmasına yardımcı olmaktadır.

Adet döngüsü içerisinde kadının yumurtalıkları hormonlu ilaçlar yardımı ile uyarılır. Yumurtalıklardan ultrasonografi muayenesi ile ve yumurta toplama iğnesinin yardımı ile yumurtaların toplanması gerçekleştirilir. Toplanan yumurtalar özel kimyasal solüsyonların içerisinde belli bir müddet bekletilir. Daha sonra -196 derecede sıvı azot içeren tankların içerisinde dondurularak bekletilmesi sağlanır. Vitrifikasyon yöntemi ile gerçekleştirilen yumurta dondurma işlemi, gayet başarılı bir şekilde tamamlanmaktadır. Bu yöntem hızlı dondurma prensibine dayanır. Bunun hızlı bir şekilde yapılmasının nedeni, dondurma işlemi esnasında yumurtaların zarar görmesine sebebiyet verebilecek buz kristallerinin meydana gelmesini önleyebilmek içindir.

Vitrifikasyon yöntemi sayesinde dondurulmuş olan yumurtalar, çözündüğü zaman yaklaşık % 90 ile % 100 civarında canlı kalabilmektedir. Canlı bir şekilde çözülmesi sağlanan bu yumurtalar, erkekten tedarik edilen spermler ile mikro enjeksiyon tarafından döllendirilir. Döllenmesi sağlanan embriyolar, daha sonra kadının rahmine aktarılarak, hamilelik şansının elde edilmesi gerçekleştirilir.

10) Tüp bebek denemesi kaç kez denebilir?

Tüp bebek tedavisini deneme sayısı konusunda, herhangi bir sınır bulunmamaktadır. İyi tüp bebek merkezlerinde uygulanan tedavilere rağmen, hala hamilelik sağlanamamış ise, deneme sayısı fazlalaştıkça hamilelik ihtimallerinde azalma olacaktır. Bazı durumlarda sebebi bilinmeyen tutunamama sorunu yaşayan çiftler, çok fazla deneme yaptıktan sonra ancak hamileliği başarabilmektedir. Yapılmış olan 8 veya 10. Denemenin ardından hamilelik ihtimalini elde eden anne ve baba adaylarının mutluluklarına tanık olmaktayız.