Herhangi bir yüksek öğretim kurumunu bitirdiniz ve şimdi, eğitim gördüğünüz bölümle ilgili olarak bir işe girip hayatınızı kazanmak istiyorsunuz. Ancak, işsizlik sorununun çığ gibi büyüdüğü bir ortamda bu hedefinizi gerçekleştirmeniz hiç de kolay değil.

İş aramanın ve iş görüşmesi yapmanın sihirli formülleri yok ama etkin yöntemleri var. Bu yöntemleri uyguladığınız takdirde, iş kapılarının size aralandığını ve güzel bir geleceğin sizi beklediğini göreceksiniz.

Uzmanlar, aslında her şirketin aynı elemanı, yani 'Akıllı olanı' aradığını belirterek, iş görüşmelerinde 'Sade, doğal, stresli ve kendine güvenli olunmasını' öneriyor. Kuruluşların, ne tür özelliklere sahip eleman aradıkları konusunda çok şey söylenip yazıldığına dikkat çeken uzmanlar, "Bunların çoğu da doğrudur. Ama öyle bir özellik var ki, insan kaynakları yöneticileri kendi aralarında hep bunu söylerler: "Ah, akıllı elemanlar bulabilsek!" Tabii ki başka özellikler de ararlar, ama akıllı olmak özelliği hepsinden önce gelir" diyorlar.

Uzmanlar, iş görüşmelerinde hangi taktik uygulanırsa uygulansın, kişinin kendisini olduğundan çok farklı (daha akıllı ya da daha az akıllı) göstermesinin pek mümkün olmadığını vurgularken, "Üstelik kendinizi farklı göstermeye çalıştıkça daha da batarsınız. Bu sebeple, kendiniz gibi olun, roller yapmayın. Özellikle yurtdışından gelmiş kitapların robot önerilerine kulak asmayın" diye de uyarıyor.

Beden diline kafanızı takmayın

Sağduyunun ve genel görgü kurallarının dışına çıkılmamasının yeterli olduğunu, bunun için de rol yapmaya gerek bulunmadığını ifade eden uzmanlar, şunları kaydediyor:

"Görgü seviyenizi yansıtın yeter. Ellerinizi doğru yere koyacağım diye uğraşmayın. Görüşmeden koparsınız. Bırakın elleriniz sizin rahat ettiğiniz şekilde dursun. Tabii ki tamamen kontrolsüz de bırakmayın. Kahvede oturur gibi ya da uyur gibi oturmayın. Görüşmecinin gözbebeklerinin içine değil, yüzüne bakmanız yeterlidir."

Uzmanların bildirdiğine göre, iş görüşmesinde stresli görünmekten daha doğal bir şey yoktur. Bırakın stresiniz sizle beraber olsun. Stresi yok etmeye çalışırken daha stresli olursunuz. Bu konuda rahatlamak için şunu düşünün: Karşınızda oturan ve önemli bir pozisyona sahip olan yönetici de bugünleri yaşadı. Kimisi 25. görüşmeden sonra iş buldu, kimisi 3 kere işten atıldı, kimisi hala aradığı işi bulamamış durumda, kimisi ilk görüşmesinde terden sırılsıklam oldu. Ama sonunda belirli bir pozisyona geldi ve sizinle iş görüşmesi yapıyor. Sağduyulu biriyse sizin stresinizi anlayacak ve anlayışlı davranacaktır. Sağduyulu değilse, zaten öyle bir işyeri size göre değildir. Uzmanlar ayrıca, iş görüşmesinde yüze sahtekar bir gülümseme takınılmaması ve doğal olunması gerektiğinin de altını çiziyor.

Nasıl giyinmeli?

İlk karşılaşmada adayla ilgili görüşün büyük bölümünün oluştuğunu ve bunda giyimin ve genel görünümün önemli olduğunu belirten uzmanlar, "Dış görünümümüz, kendimize verdiğimiz önemi ve gururu gösterir ki işveren bundan etkilenir" diyorlar. İşte uzmanların giyim ve görünüm konusundaki önerileri:

"En şık giyim sade giyimdir, bunu unutmayın. Erkekler için koyu renk takım elbise, bayanlar için koyu renklerde ceket etek takım. Bu giyim karşınızdakinde aynı fabrikadan çıkmış hissi uyandırır. Takım elbise giymek zorunda değilsiniz. İyi uydurulmuş tek pantolon ve tek ceket de oldukça iyi bir görünüm sağlar. Garip desenli giysiler giymeyin. Tropik güneşli kravatlar takmayın. Giysilerinizin seçimi kadar temiz ve ütülü olmaları da çok önemli. Ayakkabılarınız eskimemiş, boyalı ve temiz olmalı. Her şeyiniz yepyeni olmasın. Böyle bir durumda, 'Bu adam manken gibi, gerçek hayatta nasıl görünür?' diye düşünülür ve iyi etki yapmaz. Abartılı parfümler ve deodorantlar kullanmayın. Hem erkekler hem de kadınlar için tırnakların bakımlı ve temiz olması çok önemli. Kadınlar için tırnakları çok uzun olması, iş hayatında en çok kullanılan organlardan biri olan ellerin işe yaramayacağı izlenimini verir. Tüm altınlarınızı takmayın. Son derece sade olun. Size yakışan ve kişiliğinizi yansıtan az sayıda aksesuar kullanın".

Görüşmeleri esas şekillendiren unsurun sorular olduğunu hatırlatan uzmanlar, "Size bilgi alıcı ve problem çözücü sorular sorarak, sizi daha iyi tanımaya çalışırlar. Bu sorulara akıllıca cevaplar verirseniz işe girmeyi kolaylaştırırsınız. Sorulacak tüm soruları tahmin etmek mümkün değildir. Genelde sorulan soruları bilin ve bunlara hazırlıklı olun. Gelecek diğer soruları cevaplamak da sizin yeteneğinize kalıyor" ifadesini kullanıyor.