Dişlerinizle ilgili acil durumlar oluştuğunda, eğer daha önceden bilgi sahibi değilseniz hem çok telaşlanıp panik olabilir hem de yanlış ya da bilgi eksikliğinden dolayı eksik bir uygulama sonucu dişleriniz kaybedebilirsiniz.
Dr. Aylin Sezen Yalçın
Ortodontist
Diş ile ilgili acil durumlarda yapılması gerekenler:
Diş kırılması durumunda yaralı bölgenin nazikçe ılık suyla yıkanması gerekir. Kanamayı azaltmak için yüze soğuk kompres buz uygulanabilir. Çatlak veya kırık dişler, mümkün olan en kısa sürede onarılmalıdır. Eğer kısa sürede tedavi yapılmazsa diş kaybedilebilir. İlk uygulanacak tedavi kanal tedavisi uygulaması olabilir. Bu tedavi ile dişteki hassasiyet giderilir. Çatlak diş minesini veya dentini etkilemiş ve madde kaybı çok fazla ise genellikle en iyi tedavi kuron uygulamasıdır.
Yerinden Çıkan Diş
Dişin yerinden çıkması gibi bir acil durumlar özellikle çocuklarda sıklıkla rastlanır. Erişkinlerde de motor ya da araba kazalarında görülür. Çocuklarda yüz üzerine düşüldüğünde diş tamamen, yani kökünde kırık olmadan tamamen yerinden çıkabilir. Dişin ağızda sağlıklı bir şekilde tutunabilmesi için, mümkün olan en kısa sürede yuvasına tekrar yerleştirilmelidir. Geçen her dakika, diş kökünde daha çok hücrenin ölmesi demektir. Mümkünse, dişinizi sadece suyla çalkalayın, dişi yerine koyun ve mümkün olan en kısa sürede diş hekimine gidin. Kök, sadece kuronundan tutulmalı ve kurumasına müsaade edilmemelidir. Başarılı olması için reimplantasyonun ilk 30 dakikada yapılması gerekir, ancak iki saate kadar başarı ihtimali yüksektir.
Travma sonucu yerinden çıkan dişi ılık suyla yıkayarak temizleyiniz. Yapılabiliyorsa düşen diş boşluğuna dişi tekrar yerleştiriniz. Ya da süt, tükürük ya da soğuk su içinde acil olarak doktorunuza başvurunuz.
Isırılan Dudak ya da Dil
Dudak ya da dil ısırılması durumunda ise kanayan bölgenin üzerine temiz bir parça pamuk veya bezle bastırınız. Soğuk kompress uygulayabilirsiniz. Eğer kanama durmazsa mutlaka bir hastanenin acil bölümüne başvurunuz.
Çene kırığını nasıl anlarız? Ne yapmalıyız ?
Trafik kazaları, kavgalarda sıklıkla alt çene kemiğinde kırık meydana gelebilir. Bu durumlarda tam donanımlı, hastane şartlarında muayeneden sonra mutlaka ağız, diş çene cerrahları tarafından tedavi edilmesi gerekir. Yaklaşık 3- 4 hafta hareketsiz kalınır ve 6 ay dikkat ederek kırık yerin iyileşmesi beklenir. Çocuklarda düşme neticesinde yine alt çene kemiğinde ve sıklıkla alt çene eklem başında kırık meydana gelebilir. Özellikle çene ucuna gelen darbeler çene eklemini kırabilir ve eklem bölgesi röntgen ile kontrol edilmemişse, çoğunlukla gözden kaçar. En önemli belirtisi ağız açmada zorluk ya da ağız açamama, ağız açıldığında çene ucunun bir yöne doğru kaymasıdır. Tedavi edilmezse yüzde asimetriye sebep olur. Tedavisi oldukça zordur. Eklem kırığı tespit edilen durumlarda çene cerrahisi uzmanı ve ortodontist kontrolünde bir tedavi protokolü takip edilmelidir.
Sizin veya birinin çenesinin kırıldığından şüpheleniyorsanız, yerinden oynatmayın. Çene, başın üstünden geçecek şekilde çenenin etrafından sarılmış bir mendil, kravat veya havlu ile sabit tutulmalıdır. Şişme varsa, azaltmak için soğuk kompres uygulanmalıdır. Derhal bir hastanenin acil servisine gidin veya diş hekiminizi arayın.