İnsanların yüzde 40’ında ağız kokusu şikayeti var. Ağız kokusunun mide rahatsızlığı, gastrit, faranjiyel reflü, ülser, üst solunum yolu enfeksiyonu, sinüzittin habercisi olduğunu biliyor musunuz?
Sağlıklı gülümse, inci gibi dişler, ferah bir nefes… Bu üç olgunun bir araya gelmesi zor gibi geliyor… AMAAAAA..”Sabah kahvaltıdan sonra, akşam yatmadan önce 3’er dakika dişlerinizi fırçalar ve diş ipi kullanılırsanız, sağlıklı bir gülümse için ilk adımı atmış olursunuz. Hele bir de altı ayda bir düzenli olarak diş kontrolü yaptırırsanız problem yok.’’ Araştırmalara göre insanların yüzde 40’ında ağız kokusu şikayeti var. Bu bir hastalık ayrıca diğer önemli hastalıkların da habercisi… Sağlık&Yaşam Dergisi Dentistanbul Diş Hastanesi ekibinden Periodontist Dr. Aziz Yaramış ile ‘’Ağız Diş Sağlığı ve Ağız Kokusu’’ üzerine bir söyleşi yaptı. İşte, Sağlıklı bir gülüş ve ferah bir nefes için yapmanız gerekenler…
Periodontist Dr. Aziz Yaramış: Ağız içi veya dişin tek hastalığı diş çürümesi değildir. Çevre dokular diş eti , diş eti altında bulunan kemiğin, dişin destek dokusunun yıkımıyla oluşan rahatsızlıklar da diş hastalıklarıdır. Ağız kokusunun ağız içinden olmasının sebebi mikrobiyaldentelplak dediğimiz, yiyecek içecek kalıntılarının dişlerin ön ve arka yüzey dediğimiz kısımda birikmesi sonucu oluşur. Ağız dışına ve içine bakan kısımlar fizyolojik olarak temizlenebiliyor. Ama dişlerin araları fizyolojik olarak tam temizlenmiyor. Diş aralarının diş ipiyle daha düzgün daha etkin temizlenmesi gerekiyor. Hastanın ağzı tertemiz yine de ağız kokusu varsa; o zaman mide rahatsızlığı, gastrit , faranjiyel reflü, ülser, üst solunum yolu enfeksiyonu, sinüzitten de şüphelenmek gerekir.
SABAH, AKŞAM ÜÇ DAKİKA MUTLAKA DİŞ FIRÇALANMALI
Dr. Aziz Yaramış: Bize hastalar genellikle diş eti rahatsızlığından habersiz “Benim diş etlerim kanıyor ağzımda kokuyor” diyor. Şunu iyi bilmek gerekir ki, ağız bakımı sadece dişlerin ağız dışına ve içine bakan kısımlarının temizliği değildir. “Sabah kahvaltıdan sonra 3 dakika , akşam yatmadan önce 3 dakika dişlerin fırçalanması ve diş ipi kullanılması”. 3 dakikadan kastımız diş ipi kullanımıyla beraber 3 dakika. 3 dakikanın altında yapılan işlemde ağız içinde fırçayı görür ve çıkar . Dişlerin fırçalanması gibi dilinde fırçalanması gerekir. Diş arası temizliğinin ne kadar önemli olduğundan hiç kimsenin haberi yok. Koku yapan bakterilerin bir araya gelmesi ağız içinin florası ve ağız içindeki bakterilerin durumuyla da ilgilidir.
AĞIZ KOKUSUNUN YAŞI YOK
Dr. Aziz Yaramış: Ağız kokusunun yaşı yoktur. Bakteriyel bir enfeksiyon olması yeterli. Solunum yolunda akıntı varsa nefeste koku olur. Genelde insanların % 40 a yakınında böyle bir şikayet var ve farkındalar. Belli bir kesim etraftan “Senin ağzın kokuyor”şeklinde uyarılınca fark ediyor.Bazı sistematik hastalıklarda ağız kokusu yapar mesela şeker.. Dişler fırçalanırken veya diş etleri durup dururken kanıyorsa bu diş eti hastalıklarının sinyalidir.. Önlem alınmadığı zaman bakteriler dişi tutan altındaki kemiği etkiler, kemikte yıkımı başlatır. Şöyle bir sıkıntımız var, diş eti hastalıklarının hiç biri hastalara bir sıkıntı yaratmaz.Taaki diş sallanıp o sallanmayı hissettiğimiz ana kadar..İki tarz hastalığımız var.Biri çok hızlı ilerler diğeri biraz daha kronik ve yavaş. Kronik ve yavaş ilerleyen bir hastalık on beş yıl içinde ağızdaki bir kemiği götürür, hasta hiçbir şey hissetmez.
Hastaların en çok sorduğu sorular:
‘’Eskiden benim dişlerim bitişikti şimdi ayrılmaya başladı.
-Benim dişlerim eskiden bu kadar büyük görünmüyordu.
(Diş etleri çekildiği için dişler daha büyük görünür.)
-Eskiden ben soğuk bir şey içebiliyordum şimdi içemiyorum, dişlerim çok hassas, normalden daha hassas.’
(Bizim hastalara ‘’Sizin dişinizde çürük yok, diş eti hastalığınız var’’ deriz. Ama hastaya bunu kabul ettirmemiz yarım saatimizi alıyor…Nasıl şeker hastalığı, tansiyon hastalığı varsa bu da bir hastalık. Ama bunu kabul ettirmemiz o kadar zor oluyor ki.)
-Ben dişlerimi sabah akşam fırçalıyorum, iyi bakıyorum diş eti rahatsızlığın var. Benim bir tanıdığım var o dişlerini hiç fırçalamaz onda hiç problem yok.
(Bu günümüzde onun arabası var benim niye yok gibi bir şey. Bunun da kaynağında yatan şey diş eti hastalarının genetik yapısı)
-Doktor benim dişimde bir çürük bile yoktu sen niye beni ameliyat ettin? Ben niye ameliyat oluyorum ?Ameliyat olduğumda ne olacak?Tekrar eder mi?
(Bu safra kesesi ameliyatı değil ki. Safra kesesi alalımda tedavi olsun.Ağızdaki dişleri insan olarak düşünün biz onları kurtarmaya çalışıyoruz.Bizim son yaptığımız ameliyat, kalp masajı..Tedavinin sonu yok, ağızda dişler olduğu sürece diş doktoruyla rutin altı ayda bir irtibat halinde olması gerekir…)
İLTİHAP, DİŞ İLE BİRLİKTE TÜM VÜCUDA YAYILABİLİR
Dr. Aziz Yaramış: Ağızın veya vücudun genelinde olan kronik bir iltihap vücutta her yere yayılabilir. Kalbte, böbrekte, karaciğerde, vücuttaki bütün organlarda belli başlı iltihabik rahatsızlıklar başlatabilir. Mesela hastanın kalp kapakçığında bir rahatsızlık var, diş etlerinde bir iltihap var ise bakteriler diş temizliği sırasında kana karışır, bunun yüzdesi düşük olabilir ama olma ihtimalide vardır.O bakterilerin kalp kapakçığına yerleşip değişik boyutlarda sistemik rahatsızlık yapma olasılığı vardır. Eklem romatizması, kalp kapakçığına yerleştiği zaman oluşur.
HERŞEY GÜLÜMSEMEYLE BAŞLAR
Dr. Aziz Yaramış: Kimi hastalarımız zaman öyle bilince ulaşıyor ki ” Benim diş taşı temizleme zamanım geldi” diyor, kimileri de “Ben buraya bir haftadır geliyorum hala bir şey görmedim”diyor’’ İşimiz zor, biz temel ustasıyız! Ağzı, bir arsa düşünün bataklık ilk önce bunu orda bir ıslah etmeniz lazım.O bataklık arazisine dünyanın en güzel evini yapıp bir şiddetinde bir deprem olur yıkılır. Aslında insanların diş bakımını dişleri ağardıklarında hatırlamalarının bir sebebi de özel sağlık sigortalarının diş tedavi masraflarını tümünü kapsaması. Kalp, tansiyon hastalık da diş eti rahatsız dişlerini kaybetme ihtimali olan kişi hasta değil mi..
Şunu unutmamak gerekir ” Her şey bir gülümsemeyle başlar”
Gülümsemenin de en güzel ensturmanı da dişlerdir.