Ebeveynler, 2 yaşını dolduran çocuklarına tuvalet eğitimi vermek için yoğun bir çaba içine giriyor. Uzman Klinik Psikolog Göksu Telmaç, tuvalet eğitimi ile ilgili en çok merak edilen soruların cevaplarını verdi.
Öncelikle bebeğinizin buna hazır olması gerekmektedir. Yanlış zamanda ve tarzda başlayan tuvalet eğitimi bebeğinizin gelişimine zarar verir.
Bebeğimin tuvalet eğitimine hazır olduğunu nereden anlarım?

• Bebeğiniz 2 yaşını doldurduysa
• Yürüyebiliyorsa
• Konuşup çişinin-kakasının geldiğini ifade edebiliyorsa
• Psikolojik olarak zor bir dönemde değilse (kardeşin doğumu, taşınma, ayrılık, gibi önemli olayların etkisinde değilse) tuvalet eğitimine başlayabilirsiniz.
Adım adım neler yapmak gerekiyor?

• Ona tuvalet eğitiminin ne olduğunu, neler yapacağınızı sade ve anlayabileceği şekilde anlatın.
• “Artık bebek değilsin, bebekler beze yapar, mikrop kaparsın, pis olursun” gibi ifadeler kullanmayın.
• “Büyüdün, artık hazırsın” gibi motive edebilirsiniz ama diğer yorumlar ters etki yapabilir.
• Tuvalet eğitiminde öncelikle bebeğinizin çiş ve kaka yapma anlarını fark edebilmeniz çok kolaylık sağlar. Bebeğinizi bir süre izleyin, bezini tutma, bir yere odaklanma, ıkınma, sallanma, koltuk arkasına geçme gibi anlarda tuvalet yapıyorsa bu anları lazımlığa doğru kaydırmanız gerekir.
• Seçeceğiniz lazımlığı bebeğinizle birlikte alışverişe çıkarak birlikte satın alabilirsiniz.
• Her başarılı deneme için minik ödüller, özellikle de sözel ödüller kullanabilirsiniz.
• Altını bezlemeden evde rahatça dolaşması yararlı olacaktır.
• Olası kazalarda asla kızmayın. Korkutmayın ve eleştirmeyin.
• Lazımlık hep aynı yerde dursun. Bebeğiniz tuvalet ihtiyacı geldiğinde nereyi kullanacağını öğrenebilsin.
• Lazımlığa alıştıktan sonra onu tuvalete alıştırabilirsiniz. Basamakla çıkabilir, klozet aparatları sayesinde rahatça oturabilir.
• Tuvaleti eğlenceli hale getirmek için şarkılar, oyunlar, tuvalette bakabileceği kitap ve oyuncaklardan faydalanabilirsiniz.
Gece eğitimini ne zaman vermek gerekiyor?

• Bebeğiniz gündüz eğitimine cevap verse bile bir süre gece altını bezleyin.
• 3 yaşından sonra ise geceleri saat kurup onu tuvalete kaldırın. Bir buçuk- iki saatte bir kaldırmanız gerekecektir.
• Unutmayın gece tuvalet eğitimi uzun yıllar sürebilir.
• Mesane dolduğunda beyne “uyan” sinyalinin gitmesi bir profesyonellik gerektirir. Çocuk bu profesyonelliğe bazen 2 bazen 8 yaşında erişir.
Eğitime cevap vermezse ne yapmak gerekiyor?

Eğer bebeğiniz tüm girişimlerinize direniyorsa, yaklaşık bir ay sonrasında bile ilerleme yoksa ya da daha ilk haftasından yoğun tepki gösteriyorsa durun ve devam etmeyin. Çünkü ne de olsa bir şekilde tuvalete gitmeyi öğrenecek ama eğer yanlış uygulama ve sert tavırlarla baskı kurarsanız kendine olan güvenini, sizinle olan iletişimini zedeleyebilirsiniz. Bunu onarmak çok daha zor olacaktır.
Bebeğiniz tuvalet eğitimine direniyorsa bunun sebepleri

- Henüz erken olması
- Yanlış uygulamalar
- Tutarsızlık
- Herhangi başka psikolojik ya da fiziksel sebepler
- Obsesif durumlar olabilir.
Anne baba tutumlarınızda fazla müdahaleci, aşırı titiz ve obsesifseniz bebeğiniz pek çok konuda olduğu gibi bunda da zorlanacaktır. Çok zorlandığınızda ve kaygılarınız arttığında bu süreci destekleyecek bir psikolog ya da pedagog yardımı alabilirsiniz.