Banyo ve tuvaletler, çocuklar için çeşitli tehlike kaynaklarıdır. Ancak, güvenlik açısından yapılacak uygun tasarım ve düzenlemeler ile tehlikeleri en aza indirmek mümkün olabilmektedir.

Banyodaki Tehlikeler;

• Boğulma
• Sıcak su yanma ve haşlanmaları
• Düşmeler ve kaymalar
• Çocuğun tuvalette kilitli kalması
• Çocuğun banyo penceresinden dışarıya tırmanması
• Zehirlenme
• Kırık cam veya keskin objelerden dolayı yaralanma

Banyo Güvenliği için Öneriler ve Düzenlemeler ise;

Banyodaki eşya ve mobilyaların çocuğun tırmanabileceği bir yol şekilde tasarlanmamalıdır.

Küvet veya duş alanındaki sabunluklar yere düşüp, kaygan zemin yaratarak kazalara sebebiyet vermesini önlemek için hareketli olmayan, yerden 120 cm. yükseklikteki duvara monte edilmelidir.

Banyodaki teçhizat ve mobilyaların yuvarlak kenarlı olmalarına dikkat edilmelidir.

Banyodaki küvetin, duş alanının ve döşemenin zeminlerini kaymaz özellikte malzeme olmasına dikkat edilmelidir.

Duş alanının çevresindeki duş kabininin güvenlikli temperli cam veya plastik malzeme olmasına dikkat edilmelidir.

Banyoda elektrik prizlerinin iki adet olması önerilir ayrıca bu prizler küvet, duş alanı veya lavabo gibi ıslak mahallere yakın olmamalı ve prizlerin ayrıca kurutma makinesi, tıraş makinesi gibi banyoda kullanılabilecek elektrikli cihazların kablolarının kullanım esnasında lavabo üzerinden geçmeyecek şekilde konumlandırılmasına dikkat edilmelidir.
Banyo ve tuvalet kapılarına, acil durum için çıkarılabilir menteşe takılmalı, böylece çocuğun tuvalette kalması gibi tehlike anında kapının dışarıdan açılması sağlanacaktır. Kapılar içeriden kilitlenmemeli ve içeride kalınması hali gibi tehlike anlarında dışarıdan açılabilir olmalıdır veya kapının iç tarafına çocuğun ulaşamayacağı şekilde bir sürgü takılmalı ve anahtar çıkarılmalıdır.

Banyoda elektrikli ısıtıcılar varsa havlu, bornoz gibi eşyalar, mümkün olduğu kadar bunun uzağına asılmalı ve duvara çocuğun ulaşamayacağı yere sabitlenmelidir.

İlaç tuvalet ve banyo malzemesi, makyaj malzemesi gibi zehirli madde içeren ürünler, çocuğun ulaşamayacağı yerlerde veya özel çocuk kilidi bulunan çekmecelerde ve özellikle ilaçlar özel kilit sistemi olan kutular içinde muhafaza edilmelidir.

Banyo içinde çocuk birkaç dakika dahi olsa yalnız bırakılmamalıdır.

Çocuklar birikmiş sular ile oynamayı çok sevdiği için, temizlik veya diğer maksatlar ile banyo küveti ve kova içinde su biriktirildiğinde bunlar ile oynamayı ister, bu ise bunların içine düşüp, boğulma riskini de beraberinde getireceğinden kesinlikle banyo küveti, kova ve benzeri kaplarda su biriktirilmemelidir. 4-5 cm. su dahi çocuk için boğulma riski yaratabilir.

Tuvaletlerin içine düşmesi de diğer boğulma sebebidir. Ayrıca ellerini ve parmaklarını tuvalet kapaklarının arasına sıkıştırabileceğinden, tuvaletlerin kapakları daima kapalı ve özel çocuk güvenlik kilidi ile de kilitli tutulmalıdır.

Özellikle çocukların yürümeye başlayıp daha çok hareketlenmelerinden sonra banyo küvetleri içerisinde kayıp düşmelerini önlemek için küvet tabanına kaymaz malzeme (lastik türü) konmalıdır.
Çocuğun başını küvetlerin içine kadar uzanan banyo musluklarının üzerine çarpıp yaralanmasını engelleyecek, sıcak suyu açmasını önleyecek, yumuşak özel batarya koruyucular takılmalıdır.

Havlu, askılık raylarının gerektiğinde kişinin tutamak gibi kullanmasını sağlayabilecek, bir yetişkini desteklemek için yeterince sağlam olmalarına ve banyo küveti ve duş alanının giriş ve çıkışına yakın yere monte edilmesine dikkat edilmelidir. Eğer tutamak yoksa özellikle de çocuğun boyuna göre yüksekliği ayarlanabilecek vantuzlu küvet güvenlik tutamağı kullanılmalıdır.

Musluktan akan suyun 50 derecenin üstüne çıkmasını önlemek için musluğa ısı sabitleyici aparat takılmalıdır.

Kostik madde içeren temizlik maddeleri her zaman kendi orijinal ambalajında saklanmalı, su veya meyve suyu şişlerine konulmamalıdır.

Çöp Kutusu çocuklar için çok ilginç bir yerdir. Çöpteki tehlikeli bir şeyin dışarıda halının üzerinde bırakılmış bir şeyden farkı yoktur. Çekmeyi öğrenince çekip devirebilir. İçindeki keskin eşyalar, toksik-zehirli maddeler vb. çocuk için tehlikeli olabileceğinden çöpler, kullanılmış çocuk bezleri, kapalı ve özel güvenlik kilidi bulunan bölmelerde bulundurulmalıdır.

Çocukların çamaşır makinesinin içine girmesini önlemek için kapağına özel çocuk güvenlik kilitleri takılmalıdır.

Saç kurutma makineleri, elektrikli tıraş makinesi vb. cihazlar, fişte takılı bırakılmamalıdır.

Evlerde eksiksiz bir sağlık çantası bulundurulmalıdır.
İlaçların son kullanma tarihleri ilaç alınırken ve evde muhafaza edilirken, periyodik aralıklarla ve çocuğa verilirken, son kullanma tarihi kontrol edilmeli ve tarihi geçenler imha edilmelidir.
Ev hayvanları için kullanılan ilaçlar ile çocuklar için kullanılan ilaçlar ayrı yerlerde tutulmalıdır.

Ev hayvanlarının kumu banyoda ise banyonun kapısına 10 cm kadar açık kalabilen-kedinin geçişine imkân verecek şekilde ama çocuğun geçemeyeceği çocuk güvenlik kilidi takılmalıdır.

Çocuklar dolapların cam kapaklarını bir şey vurup kırabilirler. Bu tip cam kapaklara camın kırılsa bile dağılmasını önleyen cam güvenlik filmi yapılması önerilmektedir. Cam kullanımı minimumda tutulması önerilmektedir.

Çocuğun tırmanıp da devirebileceği dolapların çocuk güvenlikli mobilya bağlama aparatı ile duvara sabitlenmesi önerilmektedir.

Tuvalet kâğıdını ağzına alıp havasız kalmasını önlemek için dikkat edilmeli, çocuk gözlenmelidir.

Varsa çocuğun ulaşabileceği yerdeki pencereye çocuk güvenlik kilidi kullanılması önerilir.

Tuvalet eğitimi sırasında klozetin içine düşmemesi ve hijyenik açıdan uygun olması sebebiyle klozet adaptörü kullanılmalıdır.

Çocuk ve Yaşlı Güvenlik Uzmanı Arzu Birinci