Tatile çıkmadan önce ne istediğimizi ve neye ihtiyacımız olduğunu iyice düşünüp, olası tatil yer ve şekillerini iyice araştırıp değerlendirdikten sonra karar verirsek, tatil bizim için gerçek bir mola olacaktır. Eğer gereksinimlerimizi saptamakta zorlanıyorsak, tarih, deniz, yemek, eğlence, huzur gibi birçok şeyin bir arada olduğu bir tatil yöresinde olmaya karar verip, oraya gittiğimizdeki ruh durumumuza göre seçim yapmak iyi bir yöntem olabilir.

Yaz tatili başladı. Herkesin başka planları var: Büyüklerin, gençlerin ve çocukların. Çocuklar, okul bittiği için tatili hak ettiklerini ve tatilin sadece eğlenmek olduğunu sanırken, aileleri uygun ve düzenli planlar peşindedir. Gençler ise, hiç olmazsa tatilin birazını arkadaşlarıyla geçirmeyi umut eder. Peki yaz tatili nasıl olmalı? Çocuğun bulunduğu yaş grubu tatil seçimini etkilemektedir. Annenin çalışması da önemlidir. Anne çalışıyorsa, okul kapandığında ortaya çıkan sorun sadece tatil değil, bir bakım sorunudur.

Büyükanneler, büyükbabalar tatil seçenekleri içinde ailelere cazip gelenlerdendir. Oysa okul öncesi çocuklarının, yani kreş çocuklarının uzun süre anne babalarının yanından ayrılmaları ve büyükanne/büyükbabaya götürülmeleri doğru değildir. Bu dönemde çocuklar anne babanın onları bıraktığını, terk ettiğini düşünebilir. Uzun süreli ayrılıklara tahammülleri yoktur. Üç-dört yaş arasında en fazla bir hafta, o da iyi tanıdıkları birileriyle olma koşuluyla ayrı kalınabilir. Bu nedenle olanakları zorlayarak, çocuğun aile ile kalma şartları planlanmalıdır. Bir başka sorun ise anneanne ya da babaannelerin ebeveynler kadar net kurallar koyamamalarıdır. Bu durum o ana kadar çocukla ilgili yapılmış her türlü düzenlemenin bozulması, çocuğun her isteğinin yerine getirilmesi, eve döndüğünde ise yeni düzene alışmakta zorluk çekmesine, kısacası kuralların ve verilen terbiyenin değişik bir yön almasına neden olmaktadır. Bu aileler için sıkıntı yaratacaktır.

Okul dönemi çocuklar ve ergenler istedikleri takdirde kısa süreli olmak kaydıyla anneanne, babaanne veya yazlığı olan bir akrabanın yanına gidebilirler. Anne babanın denetiminin devam etmesi ve ara ara da olsa kendilerinin de bu tatile katılması gerekir. Okul dönemi çocukları için yaz okulları iyi bir seçenektir. Hem aileleriyle olup, hem arkadaşlık yapabilecekleri, spor olanaklarının olduğu yaz okulları yararlı olur. Özellikle spor aktiviteleri, eğlenme ve spor yapmış olma dışında yararlar da taşır. Basketbol, futbol, voleybol gibi takım oyunları paylaşmayı, paslaşmayı, arkadaşkalarla iyi geçinmeyi öğretir. İyi bir koçun ya da antrönörün bu eğitimdeki katkısı büyüktür. Ayrıca nerede olursa olsun tatil tüm kuralların unutulduğu dönem olmamalıdır. Sabah ve akşamüstü yarımşar saat kitap okuma, derslere göz atmak için zaman ayırmak doğru olur. Bilgisayarın, atarinin hesapsız oynanması, yatma saatlerindeki gecikmenin abartılması, yemek saat ve düzenlerinin tamamen değişmesi, okul açıldığında zorluklara neden olacaktır. Genelde çocuklar üç ay süren uzun bir tatil sürecinden sonra adaptasyon sorunu yaşamaktadırlar. Yeni ilkokula başlamış ve birinci sınıftan ikinci sınıfa geçmiş çocuklar için bu sorun daha ciddi bir boyut kazanmaktadır. Özellikle biten eğitim döneminde zorluklar yaşamış çocuklar için, planlı bir tatil eksiklerin tamamlanması ve bir sonraki dönemin rahat geçmesi için bulunmaz fırsattır. Yurtdışı ya da yurtiçi tatil kampları gelişim için önemlidir. Ancak bu yaş çocukları 6. sınıftan önce ayrılığa, hele de tanımadıkları bir ortama katlanamazlar. 6. sınıfın bittiği yazdan sonra, iki haftayla başlamak üzere bu sistem uygulanabilirler. Özellikle, anne babaya aşırı bağımlı çocukların kendi kendilerine yetebildiklerini görmeleri açısından oldukça da yararlıdır.

Ergenlik döneminde, özellikle de 14 yaş civarında, anne babalar çocuklarının onlarla gezmeğe, yemeğe gelmekten hoşlanmadıklarından yakınmaya başlar. Yaz dönemlerinde bu daha da zorlaşır. Artık yaz okuluna da gitmek istemeyen, evde tek başına kalabilen genç, bıraksanız bütün tatili bilgisayar ya da telefon başında geçirebilir. Eğer devamlı gidilen ve arkadaşların olduğu bir yazlık varsa, sorun çıkmaz. Ama ailenin bir haftalık tatilinde sıkılırlar. Bu yaş grubundan sonra, yaz kampları, dil okulları daha iyi seçenekler haline gelir. Tatili evde geçirmek zorunda olanlar için hobi yaratmak, bazı çocukların bildik yerlerde çalışmasını sağlamak gerekir.

Anne baba ayrılığında, yazın çocuk evden ayrılan ebeveynle daha uzun süre bir arada olur. Genellikle anlaşmalar bu şekildedir. Ama eğer bu sağlanamıyorsa, kısa süreli de olsa çocukların, her iki ebeveynle de ayrı ayrı tatil yapması doğrudur. Bazı aileler çocukların hoşuna gider diye, ayrı olmalarına karşın birlikte kısa tatillere çıkmaktadır. Bu doğru değildir. Bu, ayrılığa alışmış çocuğa, anne babanın yeniden bir araya gelebileceği umudunu verir. Eğer gerçekleşmezse, çocuk büyük hayal kırıklığına uğrar.

Evet, tatil başladı. Yoğun eğitim sürecinde zaman bulamadığınız için çocuklarınızla paylaşamadıklarınızı yapma fırsatınız var. Eğer bu dönem iyi planlanırsa, herkesin mutlu olduğu ve yeni öğretim yılına hem dinlenmiş, hem de hazır başlayabileceği bir tatil olabilir. Herkese iyi tatiller...