9 ay 10 günlük serüveniniz mutlu bir şekilde sonlandı. Heyecanla beklediğiniz bebeğinizi kucağınıza aldınız. Şimdi sizi çok mutlu ama yorucu bir süreç bekliyor. Peki bu süreçte nelere dikkat etmek gerekir?

Prof. Dr. Kılıç Aydınlı
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı

Kadının en büyük hayali olan annelik bebeğini kucağına alınca gerçekleşir. Bu mutluluğun içinde daha sonra yapılması gereken noktalar unutulmamalıdır. İşte unutulmaması gereken noktalar;
Lohusalık: Lohusalık doğumdan sonraki 6 haftalık süreyi kapsayan ve özellikle enfeksiyon riski açısından çok dikkat edilmesi gereken bir dönemdir. Bu süre içinde gebelik sırasında vücudunuzda oluşan değişiklikler normale döner. Sizin gözleyebileceğiniz iki durum vardır. Birincisi ilk 10-15 gün çok fazla olan terleme, ikincisi ise lohusa akıntısıdır. Terlemenin nedeni gebelik sırasında vücudunuzda toplanan ve normal zamanda ihtiyacınız olmayan sıvının atılmasıdır. Gereksiz kilo almamanız için bol miktarda su içmeniz gerekir. Serinlemek amacıyla duş alabilirsiniz, ancak kesinlikle hava akımında durmayın; hasta olabilirsiniz. Lohusa akıntısı başlangıçta koyu kırmızıdır. 10-15 gün sonra azalarak kahverengi-sarımsı bir renk alır ve toplam 40-55 gün kadar sürebilir. Lohusa akıntısı bakterilerden çok zengindir. Sıkça ped değiştirmeniz uygun olur. Lohusalık döneminde cinsel ilişki doğru değildir.

Yara bakımı: Dikişli normal doğum yaptıysanız epizyotominin şişliği ve hassasiyeti geçene kadar üzerine oturmamalı veya yüzme simidi üzerine oturmalısınız. Epizyotomi temizliği için hekiminizin size önerdiği antiseptik veya kaynamış steril su kullanabilirsiniz. Temizlik sonrası dikişlerinizin olduğu bölgenin saç kurutma makinesi veya peçeteyle kurumasını sağlayın. Sezaryen ile doğum yaptıysanız sezaryen yarasına dokunmamanız yeterlidir. Özel bir bakım gerekmez. Yarada herhangi bir akıntı gibi problem olursa ya da ateşiniz 38 derecenin üzerine çıkarsa hemen hekiminizi arayın.

Banyo: Lohusalık döneminde çok terleyeceğiniz için sık sık duş alabilirsiniz. Küvet banyosunu ancak lohusalık bittikten sonra (42 gün) yapabilirsiniz. Emzirdiğiniz sürece saçınızın ilk yıkama suyunun göğüs uçlarına değmemesi enfeksiyon riski açısından uygun olur. Saçınızın ilk kirli suyunu başınızı öne veya arkaya eğerek ayrı yıkayıp boyunda aşağı duş alabilirsiniz. Sezaryen yarasının 5 cm altına, üstüne ve yanlarına 6 hafta boyunca dokunmayın. Banyo suyu yara üzerinden akıp gidebilir.

Emzirme: Süt üretiminiz ilk bir hafta – on gün içinde sürekli artarak maksimum seviyeye gelir. 7-10 gün sonra bebeğin yemek disiplini ve göğüs uçları sağlığı açısından on dakika bir göğsünüz on dakika diğer göğsünüz ile emzirin. Normal erişkinlerde doyma süresi yirmi dakikadır. Çocuklar dolu bir memeyi altı dakikada boşaltır. Bebekler anne karnında iken sadece sizin sıcaklığınızı ve kalp sesinizi duyduğu için doğum sonrası bunu hep ararlar. Bebeklerin emme içgüdüsü çok güçlüdür ve bebekler emmekten büyük haz alırlar. Bu nedenler ile bebekler memeyi pek bırakmak istemez. Sizin meme sağlığınız ile bebeğin beslenmesi ve tatmini arasındaki en iyi uzlaşma, onar dakikalık emzirme süresinden sonra bebeği memeden ayırıp göğsünüze yatırmaktır. Bebekler bundan da çok büyük haz duyarlar. Uzun süre emzirdiniz takdirde meme uçlarınızda çatlama olur, bu çatlaklar da meme enfeksiyonunu kolaylaştırır. Meme uçlarını her emzirmeden önce ve sonra steril su ile temizleyiniz. Emzirme bittikten sonra meme uçlarına çatlakları iyileştirici merhemlerden sürün. Lohusalığın ilk 10-15 günü içerisinde emzirme sırasında rahim kasılmaları nedeniyle ağrınız olabilir. Ağrı kesici kullanmanızda bir sakınca yoktur. Bebeğinizi günde kaç defa emzireceğiniz konusunda çocuk hekiminize danışın.

Bebeğinizin uyku düzeni: Bebeklerin uyku düzeninin oturması için ilk 6-8 hafta içinde bebeklere gece-gündüz farkının öğretilmesi gerekir. Geceleri bebeğinizle ilgili bir işlem yaparken bebeğin uyuduğu odada 15-20 wattlık ampul takılı bir abajur veya sadece sizin için önünüzü görmeye yarayacak kadar indirekt bir aydınlatma olmalıdır. Bebeğe ne işlem yapılacaksa hızlı ve konuşmadan (kendi aranızda bile) yerine getirip bebeği yatağına yatırın. Gündüz ise aynı işlemleri sesli hitap ederek, daha uzun zaman ayırarak ve şakalaşarak yapın. Bebeğiniz içgüdüsel olarak sizinle daha fazla beraber olmak isteyeceği için bir müddet sonra geceleri uyuyup gündüzleri uyanık kalmak isteyecektir. İstikrarlı davranırsanız bu uygulama meyvesini 6-8 hafta içinde verir.

İlaçlar: Emzirdiğiniz sürece gebelikte kullandığınız multivitamin preparatlarından günde bir tane alınız. Ağrı kesici kullanmanızda bir sakınca yoktur. Başka nedenler ile ilaç kullanmanız gerekirse lütfen hekiminize danışınız.