Doğum sonrası fizyoterapi neden gereklidir?Çünkü loğusa dönemi kadın için çok önemli bir dönemdir. 9 ay gebelik süresince oluşan bir takım anatomik ve fizyolojik değişiklikleri hızla ters şekilde yaşamaya başlar.

Buna birde hormonal değişimleri, yeni doğan bebeğin sorumluluğunu, çevrenin anlayışsız olabilen tutumunu eklersek bu dönem tam bir kabusa dönebilir. Özellikle loğusalık psikozu diye adlandırılan bu döneme has psikolojik bozukluklar oluşabilir.

Anatomik değişiklikler
Uterus doğumdan sonra 1 ay içinde 1000 gr dan 100 gr a düşer. Bu küçülme kasılmalar ile olacaktır. Bu kasılmalar doğum sancılarının çok daha hafifi şeklindedir. Beraberinde ilk 1-2 hafta kanlı akıntı sonraki haftalarda beyaz akıntı olur.

Destek dokusu
Vücuttaki bağ ve destek dokusunun gebelikten önceki halini alması yaklaşık 3-5 ay arasındadır.

Karın kasları
Bunlarında eski haline gelebilmesi 6-8 ay alabilmektedir. Karın kaslarını güçlendirici egzersizler yapılmalıdır. İleri derecede rektus diastazı olan hastalar bu hareketleri fizyoterapist kontrolünde yapması gereklidir.

Pelvik tabanı
Pelvik tabanı gebelikte 2-2,5 cm çöker. Doğum yapmış hastanın kaslarını kasabilme yeteneği kontrol edilmelidir. Çünkü doğumda zara görmüş olabilir.
Kegel egzersizleri adı verilen pelvik taban egzersizlerine doğumdan hemen sonra başlanabilir. Pelvik kaslarının gevşetilerek kasılması ile pelvik tabanı güçlendirilmeye çalışılır.

Hemoroidler
Gebelik süresince oluşan doğumda ıkınmalarla artan hemoroidler doğumdan sonraki ilk günlerde ağrı, zorlanmaya neden olabilir. Buz uygulaması, lokal analjezik uygulamasının faydaları olabilir. Diyetle de bol sıvı ve lifli gıdaların alınmasına dikkat etmelidir.

İdrar retansiyonu
Doğum esnasında mesanenin aşırı zorlanması ile bazen doğum sonrası idrar yapma ile ilgili sıkıntılar olabilir. Burada oluşan ödem, küçük yırtıklar idrar yapmada ağrı yapabilir. Ödem çözücü yaklaşımlarla ve perine egzersizleri ile yardımcı olunabilir. Bazen olay idrar kaçırma şeklinde karşımıza gelebilir. Bu durum yine doğum esnasında bebeğin başının uzun süre vagende kalması ile oluşabilir. Kegel egzersizleri ile 1-2 hafta içinde normale dönebileceği gibi ender olarak uygun elektroterapatik uyarılarla sorun giderilebilir.

Kabızlık
Erken postnatal dönemde sıklıkla karşımıza çıkar. Zayıflamış karın kasları doğumda uzun süre ıkınmaya maruz kalma, travma bölgesinin acıması ile tuvalete gitmekten kaçınma kabızlığa neden olabilir. Bilindiği gibi bu dönem doğum yapmış bir kadın için belki de hayatının en hassas dönemidir. Bu dönemde gösterilen ilgi, sevgi ve şefkat bu hassas dönemin kabusa dönüşmesine engel olur.

Dr.Lale Zeynep KANMAZ
Kadın Hastalıkları ve Doğum - Jinekoloji