Ladin ağacı nerelerde yaygındır?
Ladin (Picea), çamgiller (Pinaceae) familyasının Picea cinsinden Kuzey yarıkürenin ılıman ve soğuk bölgelerinde geniş bir yayılış gösteren ağaç türlerinin ortak adıdır. lll Uzaktan bakıldığın zaman göknara benzese de piramide benzer tepesi ve sarkık dalları ile ondan rahatlıkla ayırt edilebilir. Boyu 40-50 m’ye kadar ulaşabilir. İğne yaprakları kısa, sivri uçlu ve kesitli dört köşedir. Olgunlaşmış kozalağının pulları dağılmaz. Kozalaklılar takımının, Çamgiller familyasından bir tür orman ağacıdır. Bilhassa kuzey yarımkürede soğuk ve ılıman bölgelerde yetişmektedir. Her zaman yeşil kalabilen ladinlerin gövdelerinde dallar çepeçevre dizilmiş haldedir ve gövde üzerinde çatlayarak dökülen koyu külrengi kabukları bulunmaktadır. Ağacın tepesi piramit şekline sahiptir. Uzun sürgünler üzerine sıra halinde dizili olan iğne yapraklar uzun yıllar yaşamaktadırlar. Bu yaprakların en önemli özelliği, çam yaprağından daha ince ve sivri olmalarıdır. Sarı veya kırmızı renkte olan erkek çiçekler; kozalakçıklar halinde geçmiş yılın sürgünlerinde, iğne yaprakların altında bulunmaktadır. Dişi çiçekler ise sürgün uçlarında olup kırmızı renklidir. Kozalaklar esnek dalların ucunda, aşağı doğru sarkık olarak dururlar. Pullar olgunlaştıktan sonra dökülmez, kozalak ise tamamen düşer. Ladin tohumları tek kanatlıdır. Boyu 30-40 m çapı m’ye yaklaşan ladinin odunu kolay işlenmektedir. Bundan dolayı doğramacılıkta, yapı işlerinde, müzik aletleri ve uçak yapımında, selüloz, kâğıt endüstrileri ve maden ocaklarında çok fazla faydalanılan bir türdür. Odunu, köknar odununa benzemektedir. Ancak, köknarda ladindeki gibi salgı kanalları bulunmamaktadır. Ladin ağacı Türkiye’de bilhassa Doğu Karadeniz bölgesinde yetişmektedir. Kışın iğne yapraklarını dökmeyen, sürekli olarak yeşil sürgünleri bulunan ağaçlardır. Ladin ağaçları, serin ve nemli yerlerde ve rutubetli topraklarda daha çok yetişir. Köknar ve diğer ağaç türleri ile ormanlar meydana getirmektedirler. Ladinin kökleri yayvandır ve fazla derine gitmez. Bu nedenden dolayı rüzgar sonucu devrilebilirler. Azami 400 yıl yaşayabilirler. Ladin ağacının gövde kısmı düzgün olup, kırçıl renktedir. Kerestesi yumuşak, hafif, reçineli ve köknarınkinden çok daha makbuldür. Dayanıklı bir ağaç değildir. Türkiye’de bulunan Doğu ladini (P.orientalis), Doğu Karadeniz bölgesinde, dağların denize bakan yamaçlarında, 1200-2000 metrelerde daha çok yayılmıştır. İnşaat kerestesi ve mobilyacılıkta kullanılırlar. Odunundan kağıt fabrikalarında selüloz elde edilmektedir.. Ladin ağaçları şu şekilde sınıflandırılmışlardır: 1. Avrupa ladini (Picea abies) : Avrupa’da yetiştirlmektedir 2. Dragon ladini (Picea asperata) : Doğu Çin’de yaygın bir türdür. 3. Kore ladini (Picea koraiensis):Kore ve Kuzey Çin bölgesinde yaygındır. 4. Koyama ladini (Picea koyamae): Japonya’da yaygındır. 5. Meyer ladini (Picea meyeri): Kuzey Çin bölgesinde yaygındır. 6. Yushan ladini (Picea morrisonicola):Taiwan’da yaygın olarak bulunmaktadır. 7. Wilson ladini (Picea wilsonii) : Doğu Çin’de yaygın bir türdür. 8. Sibirya ladini (Picea obovata): Kuzey İskandinavya ve Sibirya’da bulunan bir türdür. 9. Schrenk ladini (Picea schrenkiana) :Asya’da yaygın bir türdür. 10. Himalaya ladini (Picea smithiana): Doğu Himalayalarda bulunan bir türdür. 11. Alp ladini (Picea alpestris): Avrupa’da yaygın bir türdür. 12. Doğu ladini (Picea orientalis) Kafkaslar, Kuzey Türkiye’de yaygındır. 40-50 metre, bazen de 60 metre boylara ulaşan, 1,5-2 metre çap yapabilen, dolgun ve düzgün gövdeli, sivri tepeli önemli bir orman ağacı türüdür. 13. Maximowiczii ladini (Picea maximowiczii) : Japonya’da yaygındır. 14. Picea torano: Japonya’da yaygındır. 15. Veitch ladini (Picea neoveitchii) :Kuzeybatı Çin bölgesinde oldukça yaygındır. 16. Martinez ladini (Picea martinezii): Kuzey Meksika’da yaygın bir türdür. 17. Chihuahua ladini (Picea chihuahuana) :Kuzey Meksika’da yaygın bir türdür. 18. Brewer ladini (Picea breweriana) :Klamath Dağları, Kuzey Amerika; endemiktir. 19. Sargent ladini (Picea brachytyla) :Güneybatı Çin bölgesinde yaygındır. 20. Picea farreri: Kuzey Burma, Güneybatı Çin bölgelerinde yaygın olarak bulunur. 21. Balkan ladini (Picea omorika) Balkanlar; endemik. 22. Kara ladin (Picea mariana): Kuzey Amerika Alaska taygalarında görülür. 23. Kırmızı ladin (Picea rubens): Kuzey Amerika’da yaygındır. 24. Sakhalin ladini (Picea glehnii) :Kuzey Japonya, Sakhalin’de yaygındır. 25. Picea bicolor: Japonya’da yetişen bir türdür. 26. Mor ladin (Picea purpurea) : Batı Çin bölgesinde yetişen bir türdür. 27. Balfour ladini (Picea balfouriana) : Batı Çin bölgesinde yetişen bir türdür. 28. Likiang ladini (Picea likiangensis) :Güneybatı Çin bölgesinde yetişen bir türdür. 29. Sikkim ladini (Picea spinulosa) Doğu Himalayalarda yetişen bir türdür. 30. Ak ladin (Picea glauca): Kuzey Amerika’nın kuzeyinde yaygındır. Kuzey Amerika’nın kuzeyinde Kanada’nın doğusundan Alaska’ya kadar taygada yetişen 15-30 m boy (maksimum 40 m) ve 1 m çap yapabilen ladin türüdür. 31. Engelmann ladini (Picea engelmannii): Kuzey Amerika’nın batı dağlarında yaygındır. 32. Sitka ladini (Picea sitchensis):Pasifik kıyıları, Kuzey Amerika een yaygın bulunduğu yerlerdir. 80 m boy (maximum 96 m) ve 5 m çap yapabilen ladin türüdür. .Adı, Alaska’daki Sitka yer adından gelmektedir. 33. Jezo ladini (Picea jezoensis): Kuzey Asya, Japonya bölgesinde yetiştirilir. 34. Mavi ladin (Picea pungens) Kayalık dağları, Kuzey Amerika’da daha çok yaygındır. 25-30 m’ye kadar boylanan ve 1,5 m’ye kadar çap yapabilen ladin türüdür.
|
09-16-2018, 04:25 PM
Normal
