Hamilelik dönemini birkaç kilo alarak tamamlamayı amaçlayan anne adaylarını uzmanlar uyarıyor; ‘Vücudunuzdan önce çocuğunuzun sağlığını düşünün. Hamilelikte diyet olmaz bu dönemde en az 10 kilo alınması gerekir. Dengeli beslenmek anne ve çocuk sağlığı, gelişimi açısından çok önemli. Diyet; erken doğum, çocukta gelişme geriliği, süt eksikliği ve düşük, bunun yanında bebeklerde kalp hastalığı riski yükseltir”
Uzm.Dyt.Canan Uysal
Hem çocuk sahibi olmak hem de vücutlarının bozulmaması isteyen anne adaylarının sayısı her geçen gün artıyor. Yakın bir dönem öncesine kadar anne adayları hamilelik döneminde ‘iki can, iki tabak’ mantığıyla beslenirdi. Vücutlarının bozulmasını istemeyen kadınlar şimdilerde gebelik sürecini 4-5 kilo alarak tamamlamak istiyor. Uzmanlar kesin ve net konuşuyor;”Gebelik döneminde ‘İki kişilik yeme’ doğrudur., bebeğin anneden istediği ekstra kalori, günde yaklaşık 300-500 kaloridir. Gebelik süresince toplam ağırlık artışında hamilelik öncesi kilo önemli bir rol oynar. Ortalama ağırlık artışı 10-12 kilogramdır. Zayıf hamilelik sonucu düşük kiloda doğan bebeklerin ileri yaşlarda hipertansiyon, ‘Tip 2′ diye bilinen insüline dirençli şeker hastalığı ve kalp damar hastalıklarının diğerlerine göre 18 kat daha fazla. “
Uzm.Dyt.Canan Uysal gebelikte dengeli ve sağlıklı beslenme konusunda bilgilerini Sağlık&Yaşam dergisi okuyucularıyla paylaştı.
BİLİMSEL DAYANAĞI OLMAYAN DİYETLERDEN UZAK DURUN
Gebelik; embriyonun oluşumuyla başlayan fetusun gelişmesiyle devam eden fizyolojik bir süreçtir. Gebelikte ağırlık denetimi, beslenme bebek gelişim ve sağlığı açısından çok önemlidir. Gebelikteki kilo artışını en aza indirgemek için çeşitli diyetler ortaya atılıyor. Ancak unutulmamalıdır ki, gebelik fizyolojik bir olay ve gebelik sırasında alınması gereken bir ağırlık artışı olmalıdır. Sadece tek yönlü besinlerin tüketimi ve kilo alma kaygısının devamlı ön planda olması, sağlıklı bir bebeğin doğmasını tehlikeye sokar (gelişme geriliği, erken doğum gibi). Anne adayları herhangi bir bilimsel dayanağı olmayan ve tamamıyla kişisel tecrübelerden oluşan diyetlerden uzak durmalı.
ANNE BEDENİ BEBEĞİ İÇİN DEĞİŞİR
Annenin vücudu ortalama 9 ay boyunca bebek için çalışır ve gebe kaldıktan kısa bir süre sonra değişiklikler başlar. Bu bebeğin büyümesi ve gelişmesi süresince olan doğal fizyolojik olaylardır. Bebek kendi beslenmesini sağlayan bir sisteme sahiptir. Sistemde plasenta, göbek kordonu ve amniyotik kese rol alır. Plasenta sağlıklı gebelik ve bebek için hormonlar üretir. Metabolizma artar, anne bebeği beslenmek için daha fazla yeme ihtiyacı duyar. Gebelik döneminde beslenme, sağlıklı bir gebelik süreci yaşanması, bedenin artan kalori ve besinsel ihtiyacını karşılaması ve annenin ağırlığının denetimi için önem taşır.
GEBELİK DÖNEMİ KİLO ARTIŞI NASIL OLMALI?
Bir çok kadın gebe olduktan sonra beden görüntüsünün değişikliğinden rahatsız olur ve önerilen kiloyu almak bile onları mutsuz kılar. Unutulmamalıdır ki gebelik esnasında kazanılan ekstra ağırlık fetusun sağlıklı büyüme ve gelişmesi ve süt verme döneminde annenin besin depolarının dolması için çeşitli besinleri sağlamaktadır. Ağırlık artışını hepsi anneye kilo olarak gelmez. Bebeğin ağırlığı ve gebeliğe özgü anne dokularındaki fazlalıklar (8-13 Kg) doğumdan sonra azalır.
OBEZİTE GEBELİK İÇİN TEHLİKELİDİR
Fazla kilo gebelik için bir çok risk taşır.Bunlar; gebelik süresince gebelik diyabeti (gestasyonel diyabet), pre-eklempsi (sadece gebelikte ortaya çıkan HT,ödem ve idrarda protein görülmesiyle karakterize edilen bir durum), bebeğin büyüme, gelişme ve genel sağlığında anormallikler, uyku apnesi (uyurken nefes almanın durması), doğumda kusurlar, fetus ölümü,doğum sırasında; doğumun ilerlemesinde zorluk,bebeğin kalbini izlemede zorluklar,ağrılı doğum,sezaryen gerekmesi ve sezaryene bağlı riskler, doğum sonrasında yaralarda enfeksiyon riskinin artması, sezaryen sonrası pıhtı riskinin artması ve doğum sonrası depresyon olarak ortaya çıkar.
GEBELİK DÖNEMİNDE KİLO VERMEK SAKINCALI OLABİLİR
Obezitenin gebelik üzerindeki tüm olumsuzluklarına rağmen yeme bozuklukları (anorexia vb) nedeniyle ortaya çıkan beslenme yetersizlikleri veya zayıflama arzusuyla yapılan diyetler annede besin depolarının azalmasına, güçsüzlüğe, bağışıklık siteminin bozulmasına ve depresyona, bebekte ise düşük doğum ağırlığı, fetal ölüm, ölü doğum, fetal gelişme bozuklukları, kusurlu doğum ve solunum problemlerine vb neden olmaktadır. Anneye gebelik öncesi ve süresince diyetisyenleri ve/veya doktorları tarafından gebenin ağırlığı, kullandığı ilaç ve vitaminler, yeme alışkanlıkları, olası yeme bozuklukları ve diğer hastalıkları,genetik yapısı gibi durumlar göze alınarak yeterli ve dengeli beslenme prensipleri öğretilmeli, uygun kaloride, besin çeşitliliği ve besin güvenliği sağlanmış, gebeye özgü tıbbi bir beslenme programı uygulanmalıdır. Gebelik süresince fazla kiloları vermenin olumlu sonuçlarını destekleyen çalışmalar yoktur. Bu nedenle anne adayları gebelik döneminde kilo vermekten ve yo-yo diyetlerden kaçınılmalıdır. Gebe adayları, gebeler bir diyetisyenle ve bir kadın doğum uzmanıyla tanışmak için geç kalmamalı, gebelik öncesi uygun ağırlığa gelmek için bir diyetisyenden yardım alınmalıdır.Bu danışmanlıklar gebelik için planlamanın yapılması ve gerekli tıbbi bakımın başlaması bakımından çok önemlidir.