Dış gebelik, döllenmiş yumurtanın rahim içi yerine rahim dışında herhangi bir dokuya tutunup yerleşmesi şeklinde tanımlanıyor. Peki, nasıl anlaşılıyor, nasıl tedavi ediliyor? Dışa gebeliğin, hamileliklerde görülme ihtimalinin yüzde 1 olduğunu söyleyen Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Yeşim Yerçok, konu hakkında merak edilenleri anlattı.

"Dış gebelik erken dönemde normal gebelik bulgularını taklit eder. Yani adet gecikmesi, memelerde hassasiyet, bulantı, kusma, idrar ve kanda gebelik testlerin pozitifliği vb. normal gebelik gibidir ve belirti vermez. Ancak embrionun tüpün içinde büyümeye devam etmesi ile tüpün gerilmesine bağlı olarak, bir süre sonra karın ve kasıklarda şiddetli ağrı hissedilir.
Fark edilmeyen olgularda tüplerde yerleşen gebelik giderek büyür, tüpler iyice gerilir, yırtılır ve sonunda patlayıp iç kanama meydana gelir. Acil müdahale edilmediği taktirde anne ölümü ile sonlanabilir. Bu nedenle adet gecikmesi olduğunda en kısa zamanda bir kadın doğum uzmanına başvurması çok önemlidir."
Dış Gebelik Nedenleri
"Klamidia, gonore gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar nedeniyle geçirilmiş PID, pelvik cerrahi operasyonlar ve endometriosis nedeniyle tüplerin etrafında oluşan yapışıklıklar, daha önce dış gebelik geçirilmiş olması, tüpleri bağlama veya açma ameliyatları, tüp bebek uygulaması ve infertilite tedavileri, uygunsuz yapılan ve yasal haftayı aşmış kürtaj operasyonları, sigara içme, progesteron ağırlıklı doğum kontrol hapları ve rahim içi araç (spiral), tüplerde doğumsal kusurlar vs. dış gebelik ihtimalini artırır."
B-HCG Seviyesine Göre Tehlike Sinyalleri
"Erken gebelik döneminde adet gecikmesi ve tüm gebelik belirtilerine rağmen rahim içinde gebelik kesesinin görülmemesi halinde dış gebelik şüphesi uyanmalıdır. Seri B-HCG ölçümleri ile normal gebelikte beklenen 48 saatte içinde 2 kat yükselme artışı dış gebelikte olmaz. Rahim içinde gebelik kesesinin vajinal ultrasonla B-HCG seviyesi 1500 civarında iken, abdominal ultrasonla ise 6000 ve üzeri olduğunda mutlaka görülmesi gerekir. Görülemediği taktirde yapılacak komple fizik muayene, laboratuar tetkikleri, ultrasonografik inceleme, gerekirse küretaj ve laparaskopi tanı koymamızda yardımcı olmaktadır.
Ancak gebeliğin ilerleyen aşamalarında hasta şiddetli kasık ağrısı, vajinal kanama, baygınlık ve diğer iç kanama bulgularıyla karşımıza gelebilir. Gebelik testinin pozitif olması ve ultrasonda karın içinde serbest kan saptanması tanı koydurucudur.
Dış gebelik tanısını erken koyarak henüz tüp hasar görmeden kapalı cerrahi operasyon veya ilaç ile tedaviye gitme şansımız vardır. Ancak yine de tüp hasar görebilir ve yeni bir gebelikte bu durum yüzde 10-15 tekrarlayabilir. Bu sebeple geçirilmiş dış gebelik hikayesi olan hanımların yeniden gebe kaldıklarında zaman geçirmeden jinekologları tarafından değerlendirilmeleri gerekir."
Hangi Durumlarda Ameliyat Gerekli?
"Eğer tüp yırtıldıysa ve iç kanama başladıysa durum acildir. Hastaya damar yolu takılıp gerekirse kan transfüzyonu hazırlanıp hasta acil olarak ameliyata alınır. Kapalı ya da açık cerrahi müdahale ile gebelik materyali tüpten temizlenir ve kanama durdurulur. Uygun durumlarda tüp korunmaya çalışılır ancak genellikle hasar gören tüp daha sonra oluşabilecek dış gebeliği önlemek için tümden alınır.
Dış gebeliğin en talihsiz şekli, em bir dış gebelik hem de normal rahim içi gebeliğin aynı anda bulunmasıdır. Bu durumda ultrasonografide rahim içinde normal gelişmekte olan bir gebelik görüldüğü için tanısı çok kolay atlanabilir. Oldukça nadir olmakla beraber çoğul gebelik olasılığının yüksek olduğu infertilite (kısırlık) tedavileri riski artırmaktadır."