Kadıköy Şifa Ataşehir Hastanesi Varis Merkezi ve Damar Cerrahisi Direktörü Op.Dr. Mustafa Kemal Çalık, gebelikte varis oluşumu ile ilgili önemli soruları yanıtladı. Gebelikte varisi tetikleyen pek çok farklı nedenin olduğunu ifade eden Çalık, şöyle konuştu: "Bunlardan biri gebelerdeki hormonal değişiklik nedeniyle ve (toplar damar) duvarlarının gerilme, genleşme yatkınlığının artmasıdır. Bunun dışında gebelerde varisi tetikleyen en önemli nedenler, bebeğin ve rahmin büyümesi kalbe geri dönüş yolunda pelvis (leğen kemiği) içinde bası oluşturur. Bazen vücutta artan kan,sıvı miktarı bacak damarlarında daha fazla basınç oluşturur. Bel kemiğinde gebelik nedeniyle oluşan eğrilik, çoğul gebelikler, gebelik öncesi varisin olması, obezite gebelikte fazla kilo alımı ve varisten korunma önlemlerinin alınmamasıdır."


Varisin anne ve bebeğe etkilerinin olduğunu kaydeden Çalık, şunları söyledi:"Anne adayı ayağa kalktığında bacaklarda göllenen kan artar, bunun için vücuduna ve bebeğe yeterli kan göndermeyi amaçlayan anne kalbi daha fazla çalışır. Toplar damardaki kan göllenmesinden dolayı azalan kan hacmi, baş dönmesi ve hatta bayılarak yere düşme gibi hamile bayanlar için tehlikeli olay zincirine neden olur. Çocuğunu bekleyen annenin bacaklarında daha önceden var olan, dolaşımdaki değişiklik ve hormonların etkisiyle artan problemler çirkin görünüm, kramp, kaşıntı gibi basit şikayetlerin yanında derin sistemde pıhtıların oluşmasına neden olabilir. Oluşan varisler daha fazla şişmekte ve göllenen kan miktarı artmaktadır. Bazen bir parmak kalınlığına ulaşan bu damarlarda gebeliğin son aylarında anne karnındaki bebeğin yatış şekli etkilidir. Doğumdan sonra bu damarların çoğu kaybolsa da, göllenen ve böylece pıhtılaşma riski artan kanın, bebek ve annenin hayatını tehlikeye sokacağı bilinmelidir."

Çalık, "Peki, varisler prematür (erken) doğumlara neden olur mu?" sorusuna şöyle cevap verdi: "Yapılan araştırmalarda, işlerinden dolayı uzun süre ayakta kalan kadınlarda, prematür doğumlara daha sık rastlanılmaktadır. Ayakta kalan anne adaylarının kalbe giden kan miktarında azalma ve bebeğe yeteri kadar kanın ulaşmaması sık olarak rastlanan prematür doğumların nedenleri arasındadır. Bunun yanında trombofili (kalıtsal olarak kanın pıhtılaşmaya eğilimi) denilen hastalıkta düşük nedenleri arasında önemli bir yer almaktadır. Bu hastalar basit bir tedavi ile çocuk sahibi olabilmekte ve konulan tanı annenin gelecekte oluşabilecek hastalıklarının önlenmesini sağlamaktadır. Gebelik süresi boyunca oluşan varislerin bazı durumlarda tedavisi zorunludur. Eğer varisleriniz doğumdan 2 ay sonra bile kaybolmuyorsa ve varise bağlı şikayetleriniz devam ediyorsa tedavi görmeniz gerekir. Kozmetik sorun yaratan varisler dahil olmak üzere gebelikte oluşan varisler için, doğumu takiben 3. aydan itibaren tedaviye başlamak gerekmektedir. İstenmeyen bir görüntünün oluşmasının yanı sıra varisler hayati tehlike de yaratabilirler."

Çalık, varislerin tedavi edilmesini gerektiren en önemli nedenleri de sıraladı: "Derin toplar damar sisteminde pıhtılara neden olması ve bu pıhtıların koparak akciğer embolisi gibi ölümcül bir tablo oluşturması. Varislerin kötü görünmesi. Hamilelik sırasında anne adayının kendini kötü hissetmesi. Damarlarda pıhtı oluşması ve iltihaplanması. Anne ve bebeğin dolaşımına önemli yük oluşturması. Gerekli tedbirler alınmadığında, erken doğum riskini artırmasından dolayı anne adaylarının gerekli önlemleri alması gerekmektedir. Gebeliğiniz boyunca varis oluşumunu engellemek için pek çok önlem almanız mümkün. Hamileliğiniz süresince ayakta, oturarak uzun süre hareketsiz kalmaktan sakının. Alçak sandalyelerde oturmaktan ve sert kenarların bacağa temasından sakının. Mümkün olduğunca çok yürüyün, yüzün, bisiklete binin. Sıcak banyo yapmayın. Uzun süre güneşte kalmayın. Sıcak havalarda veya egzersiz sonrası, ayaklardan başlayarak bacaklarınızı soğuk suyla ıslatın. Gece uyurken veya dinlenirken ayaklarınızı kalp seviyesinin yukarısında kalacak şekilde yerleştirin. Ayrıca, doktorunuzun tavsiye ettiği varis (elastik) çoraplarını, tarif edildiği gibi kullanmanız da varis oluşumunu engeller."