Mikrop, bakteri ve virüsler yüzde 80 oranında eller tarafından iletiliyor. Fransa Sağlık için Eğitim ve Uyarı Ulusal Enstitüsü (INPES) kış aylarında özellikle uyarıyor. Eller, hasta biri veya hastalık bulaşmış bir nesne ile temas ettiği zaman, bakteri ve virüsler orada yuva yapıyor. Virüsler bulaşıcı kış hastalıklarının nedenleri olarak gösteriliyor.
Fransa'da 2012 yılında yapılan bir araştırmaya göre kışın solunum yolu enfeksiyonlarının sadece yüzde 20'si kendiliğinden gelişiyor. Korunmak için tek bir yol olarak ellerin yıkanması gerekiyor. Influenza virüsü genellikle ciltte 5 dakika yaşıyor. Birkaç saat içinde salgılar kuruyor. Giyim, kağıt ve mendillerde 8-12 saat, kapı tokmakları, oyuncaklar ve yüzeyler üzerinde 24-48 saat yaşayabiliyorlar. Gastro virüsünün en yaygın nedeni, norovirüs ve rotavirüs en az 8 saat ve bazen 7 gün yüzeylerde hayatta kalabiliyor. Bir başka ajan gastroenterit ise 6 - 60 gün arasında yaşıyor. İyi bir soğuk çocuk ve yetişkin bebeklerde bronşiyolite yol açabiliyor. Virüs, elleri kirli bir kişi, öksürme, hapşırma ve tükürük yoluyla bulaşabiliyor.

TUVALET VE HİJYEN
10 kişiden 8'i tuvalet sonrası ellerini yıkadığını söylüyor. Fransızların yüzde 67'si yemekten önce her zaman ellerini yıkarken, yemek pişirme öncesinde ise yüzde 60'ı ellerini yıkıyor. Bir bebek bakımı öncesinde bu önlemi almak da 100 kişiden 59'u için önemli. 15 ve 24 yaşları arasındaki kadınların elleri genelde genç erkeklerden daha hijyenik.

HER YERDE HER ZAMAN ELLER YIKANMALIDIR
Uz. Dr. Şirin Elmi (Memorial Antalya Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü): Her yere dokunduğumuz ellerimizin temiz kalması mümkün değil. Grip, sarılık, ishal yapan etkenler, bağırsak parazitleri el aracılığıyla ağzımıza, oradan da vücudumuza yayılıyor. Çocukların önemli kısmı, sadece ellerini yıkamadığı için çevresinden aldığı mikrop nedeniyle hastalanmaktadır. Özellikle tuvaletten sonra ellerin gerektiği gibi yıkanmaması, okulda çocuklar arasında yapılan silgi, kalem gibi eşyaların alışverişinde bile mikrop transferi olabilmekte, öksürme ve hapşırma ile bu eşyalara bulaşan hastalık yapıcı mikropların eller aracılığıyla vücuda alınabilmektedir. Bu sebeple her yerde el yıkamak çok önemlidir.

SICAK SU YETMEZ, OVALAMAK GEREKİYOR
Prof. Dr. Dilek Arman (Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı) Vücut ısısı, zaten mikrop üremesine uygun. Nemlilik bu uygunluğu daha da artırabilir. Var olan mikroplar genellikle hastalık yapıcı değil ama yeterli el temizliği sağlanmadığında hastalık yapıcı mikroplar da ellere yerleşebilir. Sıcak suyla yıkama da konuya çözüm getirmez, çünkü mikropların öldüğü ısıya el dayanmaz. Bunun için su ve sabunla el ayalarını, parmak aralarını ve uçlarını, bileği de kapsayacak şekilde iyice ovalayarak yıkamak gerekiyor.

ELLER DOĞRU TEKNİKLE YIKANMALI
- Eller ılık su ile ıslatılır. Sabun ellerin tüm yüzeylerine dağıtılır ve iyice köpürtülür.
- Bilekler, avuç içleri, parmaklar, parmak araları, el sırtı ve tırnak içleri en az 30 saniye kuvvetlice ovulur.
- Eller iyice durulanır.
- Özellikle halka açık ve toplu yerlerde tek kullanımlık havlu kağıt ile eller kurulanır.
- Kurulamada kullanılan kağıt havlu ile musluk kapatılır ve kağıt çöp kutusuna atılır.