Keçe Nasıl Yapılır?
 

http://cdn.nasilkolay.com/static/QD9...ir_646x340.jpg


Keçe, Türklerin Orta Asya’dan bu yana devam ettirdiği ve geliştirdiği bir el sanatıdır. Temel olarak koyun vb. hayvanların yünlerinin nemlendirme ve sıkıştırma yöntemiyle elde edilen kumaşa verilen isim olan keçe, Türklerin örf ve adetlerinde de büyük önem taşımaktadır.
Keçe Nedir?
Keçe; koyun, keçi, tavşan ve deve gibi hayvanların yünlerinin kırpılması ardından sabun ve su yardımıyla nemlendirilmesi ve “tepme” denilen özel bir işlem vasıtasıyla sıkıştırılarak kumaş haline getirilmesi işlemidir. Keçeyi diğer kumaşlardan ayıran en önemli özelliği dokuma olmamasıdır.
Keçe, Türk tarihinde büyük bir öneme sahiptir. Saltanat emareleri arasında, gelinlik kızların çeyizlerinde, konargöçerlerin çadırlarında ve daha birçok yerde keçe ürünler kullanılmıştır. Keçenin kanıtlanabilen en eski kullanımı milattan önce 6500 yılına kadar gitmektedir.
Keçe Yapımı
Keçe; aşağıda bahsedeceğimiz aşamalardan geçerek kullanılabilir hale getirilmektedir.

• Yünlerin Kırpılması: Ülkemizde koyun, keçi ve deve gibi hayvanların yünleri genelde senede iki defa kırpılmaktadır. İlk kırpma işlemi nisan ayında, ikinci kırpma işlemi ise daha sıcak olan temmuz veya ağustos ayında gerçekleştirilir. Keçe yapımında kullanılan yünler ikinci kırpmada elde edilen yünlerdir. Bu yünlerin kırpılması ardından kalitelerine göre ayrılarak, keçe yapılacak atölyeye taşınır.
• Yünlerin Temizlenmesi: Atölyeye taşınan yünler öncelikli olarak temizlenme işleminden geçerler. Bu işlem yünlerin kaynatılması ile gerçekleşir. Böylelikle insan sağlığına zararlı olan maddelerden arındırılmış olur. Temizleme işlemi ardından ise havalandırma işlemine geçirilir.
• Yünlerin Havalandırılması: Yıkanmış olan yünlerin kurutulması ardından havalandırma işlemi başlar. Geçtiğimiz yüzyılda bu işlem yay ve tokaç ile yapılırdı. Günümüzde ise hallaç makineleri bu işlemi gerçekleştirmektedir. Havalandırma işlemi ile yün daha rahat şekil alabilen yumuşak bir yapıya ulaşır.
• Hasır Üzerine Yün Yayma: Yünün hazırlanması ardından keçe yapım işlemine başlanır. Yere serilen hasır üzerine yapılacak olan materyalin özelliğine göre yün yayılır. Ardından hasır katlanmaya başlar. Hasırın düzgün katlanması adına bazı yörelerde hasırın içine sarık yerleştirilmektedir. Hasır silindir haline getirilmesi ardından iple bağlanır. Atölyede bir süre yuvarlanır.
• Sabunlu Su ile Nemlendirme: Hasır üzerine yünün yayma işlemine başlanılması ardından, kazanlarda su kaynatılır. Suyun kaynatılma işlemi bitince suya sabun eklenir ve suda bu sabun eritilir. Hasırın tekrar açılması ile birlikte bu sabunlu su bir süpürge vasıtasıyla hasırın üzerine serpilir. Tüm yüzeye bu işlem uygulanır ve yeniden hasır katlanır. Ve tepme denilen ve keçeyi oluşturan asıl aşamaya geçilir.
• Tepme: Tepme işlemine başlanmadan önce hasır iple bağlanır ve dış yüzeyi çuval ile kaplanır. Amaç keçenin lekelenmemesidir. Ardından tepme işlemine geçilir. Sistematik olarak çevrilen keçe rulosu, keçe ustasınca tepilir. Günümüzde bu işlem makinelerce yapılır. Ruloya vurulan her darbe yünlerin sıkışarak bir bütün olmasını sağlar. Böylelikle keçe oluşur. İşlem 30 dakika kadar sürer.
• Açma ve Kurutma: Tepme işleminin bitmesi ardından hasır açılır ve kurumaya bırakılır. Kuruma işlemi de bittikten sonra keçe artık kullanıma hazır hale gelir.