“İmzalanan kontratlar nasıl olmalı, kiradaki artış oranı neye göre belirleniyor?” İşte kiracıların en merak ettiği soruların cevaplarını, Avukat Hatice Fulya Cephe veriyor.

Gerek konut ve gerekse çatılı iş yeri kiralarında, kira sözleşmelerinin yapılması için herhangi bir şekil şartı bulunmamakla birlikte kira sözleşmelerinin “yazılı” şekilde yapılması, kira ilişkisinin “ispatı” bakımından yararlıdır.
Kira sözleşmesinin taraflarının, kiranın başlangıç tarihinin, kira süresinin, kira bedelinin, kira bedelinin ne şekilde ödeneceğinin, kira artış şeklinin nasıl olacağının, aidat miktarının, vergi ve benzeri yükümlülüklere kimlerin katlanacağının, güvence (depozito) miktarı ve iadesi gibi hususların kira sözleşmelerine doğru ve eksiksiz bir şekilde yazılması gerekmektedir.
Yukarıdaki hususlara ek olarak kiracının, geleceğe yönelik haklarının korunması amacı ile kira sözleşmesine “kiracılık hakkının tapu siciline işlenmesi (şerh edilmesi)” hususunda bir hüküm eklemesinde yarar vardır. Çünkü kiracılık hakkının tapu siciline şerh edilmesi durumunda şerh, kiralanan taşınmazın satılması halinde kira sözleşmesinin yeni malike (mülk sahibi) karşı da ileri sürülmesine olanak verecek ve yeni malik örneğin, ihtiyaç sebebiyle sözleşmeyi sona erdiremeyecektir.

Kira bedelleri neye göre belirleniyor?
Konut kiralarında tarafların, yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir.
Yani konut kiralarında, bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranından daha fazla bir artış oranı talep edilemeyecektir. Bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranından daha fazla olmamak şartı ile taraflar kira artış oranını serbestçe belirleyebileceklerdir.
Konut kiralarında taraflarca kira artışı konusunda bir anlaşma yapılmamışsa kira bedeli, bir önceki kira yılının üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenecektir.
Yine konut kiralarında sözleşmede kira bedeli yabancı para olarak kararlaştırılmışsa, 5 yıl geçmedikçe “Aşırı ifa güçlüğü” durumu hariç olmak üzere, kira bedelinde değişiklik yapılamayacaktır.