1 ) Kısırlık varlığında yapılması gereken testler nelerdir?

Bir çiftte kısırlık yani infertilite olduğundan şüphelenilmesi halinde, bunun nedeninin araştırılması için ve hangi tedavilere ihtiyaç duyulacağının planlanması için, bir takım tetkik ve testlerin yapılmasına ihtiyaç duyulur. Baba adayı ile alakalı olan sorunun varlığında, bu durumun araştırılması için ilk olarak sperm testinin ve üroloji uzmanı tarafından ürolojik muayenenin yapılmasına ihtiyaç duyulur. Gerek duyulması halinde, daha ileri tetkikler üroloji uzmanlarınca planlanır. Kadında ise bu durum, pelvik muayene, ultrasonografi ve daha sonrasında yumurtalık fonksiyonlarını gösteren hormon tahlilleri, yumurtalık rezerv testleri (yumurtalık kapasitesi), rahim filmi (hsg), salin infüzyon sonografi (sis) ve son olarak ihtiyaç ayrıntılı bir şekilde anlatılmıştır.

Kısırlık durumunun değerlendirilmesi esnasında, yapılması gereken ilk adımdır. Hastada miyom, kist veya benzeri bir pelvik patolojinin var olup olmadığı araştırılır. Doğumsal rahim anomalileri veya rahim içerisinde septum (perde) olup olmadığı ultrasonografi muayenesinde saptanır. Tüplerin açık veya kapalı olması halinde, ultrasonografi muayenesi esnasında gözlenemez. Bunun için de, rahim filmi (HSG) yapılmasına ihtiyaç duyulur. Buun yanı sıra, ultrasonografi muayenesi ile beraber, folikül (yumurta) büyümesi ve ovulasyon (yumurtlama) olup olmadığı da görülmektedir.

3 ) Hormon tahlilleri

Kısırlık durumunda muhakkak yapılması gereken bir tahlildir. Adet döneminin 3. Günü yumurtalık (over) özelliklerini belirten hormon tahlilleri (FHS hormonu, östrojen hormonu) yapılır. Bu tahliller, kadının yumurtalık kapasitesi (over rezervi) ve hamile olabilme olasılığı ile alakalı çok önemli bilgileri sunar. Göğüslerden süt gelmesi (galaktore) gibi bir durum olması halinde, prolaktin hormonu ( süt salgılama hormonu ) ve troid hormonları da inceleme altına alınır. Adetin 21. günü yapılan progesteron hormonu ölçümü, yumurtlamanın olup olmaması ile alakalı gerekli bilgileri verir.

4 ) Over rezerv testleri (yumurtalık kapasitesi değerlendirmesi)

Bu testler, kadının yumurtalıklarının hormon üretme ve yumurtlama kapasitesini ortaya çıkaran testlerdir. Bu testler, tedaviden elde edilecek olan başarı ve planlaması ile alakalı önemli bilgileri içerir.

Toplum içerisinde “sulu ultrason” şeklinde ifade edilen tahlildir. Rahim içerisine vajina aracılığı ile ince bir kanül ile sıvı verilerek ultrason gerçekleştirilir. Vajinaya verilen bu sıvı ile beraber, rahim içerisi genişleyeceğinden dolayı, rahim iç duvarında bulunan miyom, polip ve benzeri patolojiler daha kolay bir şekilde görülür. HSG ve SİS rahim içinde bulunan patolojiler ile alakalı bilgi veren tahlillerdir.

6 ) Histeroskopi

Rahim içerisine kamera ile bakılan histeroskop şeklind ifade edilen bir sistem kullanılır. Rahim içerisinde bulunan patolojilerin görülmesi ve bu patolojilerin tedavi edilmesi amacı ile kullanılır. Rahim içerisinde bulunan polip ve miyomlar, histeroskopi yöntemi ile beraber alınabilir. Histeroskopi, her kısırlık hastasında uygulanması gereken mecburi bir işlem değildir. Daha çok sis ve hsg’de (rahim filminde) bir patoloji izlendiği zaman histeroskopi yapılır, sis ve rahim filmi normal olarak görülüyor ise histeroskopi yapılmasına gerek kalmaz.

7 ) Laparoskopi

Kısırlık durumunda tüplerin açık olup olmadığını değerlendirmek için kullanılan en güvenilir yöntemdir. Aynı zamanda, tespit edilen kist veya benzer patolojilerin tedavisi için de kullanılır. Her kısırlık hastasında yapılması mecburi olan bir işlem değildir. Ancak kist benzeri bir patoloji tespit edilmiş ise veya rahim filminde tüpler kapalı bir şekilde görülmüş ise, o zaman yapılmasına ihtiyaç duyulur. Rahim filminde tıkalı bir şekilde görülen tüplerin bir kısmının, aslında açık olduğu laparoskopi ile fark edilir. Laparoskopi işleminde, tüp içerisine verilen mavi boya sayesinde, tüplerin açıklık durumu görülür. Bu sayede, tüplerin çevresinde bulunan yapışıklıklarda giderilir.