1 ) HSG (rahim-tüp filmi) ne zaman çekilir?
Histerosalpingorafi (HSG) çekimi, daha çok adet kanaması sona erdikten birkaç gün sonra çekilir. Kanamanın olduğu esnada HSG çekilmesi, bir takım ilaçlar kullanıldığı için riskli olabilir. Bu risklerden en önemlisi ise, adet kanı rahim içerisine verilen ilaçlar ile beraber karın içerisine gidebilir.
Adet kanaması tamamlandıktan sonra ki günler içerisinde çekilmesinin bir başka sebebi ise, filmin çekildiği gün hastanın hamile olmadığından emin olmaktır. Adet kanaması tamamlandıktan sonra 10 ile 15 gün gibi uzun bir sürenin geçmesi halinde, döllenme ve hamilelik meydana gelebilir ve doktorlarda HSG çekimi esnasında farkında olmadan ve istemeden fetusa zarar verebilir. Bu sebepten dolayı da, adet kanaması tamamlandıktan sonra en fazla 3 ile 5 gün içerisinde rahim filminin çekilmesi gerekir.
2 ) Rahim filmi (HSG) çekilmeden önce neler yapılması gerekir?
Hastanın film çektireceği gün hastaneye aç bir şekilde gelmesine gerek yoktur.
Normal şartlarda, HSG çekimi esnasında anestezi uygulanmaz. Ancak çok az da olsa, bir takım sebeplerden dolayı genel anestezi uygulanacağı kararlaştırılmış ise, hastanın işlem öncesi en az 6 saat boyunca hiçbir yiyecek içecek almadan aç ve susuz gelmesi gerekir.
Rahim filmi çekilmeden önce, hazırlık yapma amacı ile ilaç kullanılması gerekmez. Ancak hasta doktorunun tavsiyesi ile işlemden 30 dakika önce bir ağrı kesici alırsa, işlem esnasında daha rahat edebilir.
3 ) HSG (ilaçlı rahim filmi) nasıl çekilir?

• Rahim filmi röntgen odasında çekilir. Normal karın veya göğüs röntgenlerinin çekildiği odada hasta röntgen masasının üzerine sırt üstü bir şekilde uzanır.
• Hasta röntgen masasına sırt üstü yattıktan sonra bacaklarını hafif bir şekilde açar.
• Röntgen odasında genellikle kadın doğum uzmanı, röntgen teknisyeni (veya radyoloji uzmanı) bulunur.
• HSG çekimi için normalde genel veya lokal anestezi uygulanmasına ihtiyaç duyulmaz. Çünkü bu işlem esnasında hafif bir ağrı olur ve bu ağrıda kısa bir süre sonra geçer. Ancak normal vajinal muayene bile olamayacak kadar korkan ve çekinen hastalara çok az da olsa, anestezi verilir.
• Kadın doğum uzmanı tarafından hastaya aynı jinekolojik muayenede olduğu gibi muayene aleti (spekulum) takılır.
• Spekulum takıldıktan sonra hastanın rahim ağzı (serviks) antiseptik solüsyon ile temizlenir.
• Bu işlemlerin ardından, rahim ağzına ince uzun bir tüp şeklinde, kanül olarak ifade edilen bir alet yerleştirilir.
• Rahim ağzına yerleştirilen aletin içerisinden rahim içerisine doğru radyoopak sıvı (film çekimi için gereken ilaç) verilir. Bu sıvının özelliği metal gibi röntgen ışınlarını geçirmemesi ve röntgen filminde parlak şekilde görülebilmesidir. Benzer sıvılar böbrek filmleri, barsak filmleri gibi röntgen çekimi işlemlerinde de kullanılır.
• Verilen sıvı rahim içerisine ve oradan tüplere ve tüpler açıksa karın içerisine kadar ilerler. Bu esnada hasta çok hafif ağrı hissedebilir. Rahim içerisine ilaç verilirken birkaç defa karın bölgesine röntgen filmi çekimi yapılır.
• Bu röntgen çekimleri esnasında bazı merkezlerde skopi denilen alet sayesinde televizyon ekranında izler şekilde ilacın rahim ve tüp içerisinde ilerlediği görülebilir. Ancak bu şart değildir.
• Film çekimleri bittikten sonra rahim ağzına yerleştirilen alet alınır ve spekulum (muayene aleti) çıkartılır.
• Kısa bir süre sonra hasta kalkmadan bir karın filmi daha çekilir. Daha sonra hasta masadan kalkabilir.
• Rahim filmi çekimi toplamda ortalama 5-10 dakika süren bir işlemdir.

4 ) Rahim filmi (hsg) sonuçları ne zaman alınır?

Film sonuçları, daha çok film çekimi bittikten 10 ile15 dakika sonra çıkar. Çekilen filmler aynı akciğer veya karın filmlerinde olduğu gibi, siyah röntgen kağıtlarına basılır. Bu basım aşaması kısa sürer. Ancak filmlerin radyoloji uzman doktoru tarafından incelenerek rapor yazılması gerekir. (Kadın doğum uzmanları rapor yazmaz.) Bu adım, filmin çekildiği merkeze ve yoğunluğa göre değişiklik gösterir. Ancak daha çok bir iki saat içerisinde radyoloji uzmanı, rahim filmi ile alakalı raporunu yazmış olur.
Hastalar bu raporu alarak kadın doğum uzmanlarına gösterirler. Kadın hastalıkları ve doğum uzmanı hem çekilen filmleri hem de yazılan raporu değerlendirme altına alır.