#1
|
|||
|
|||
Doğum Kontrol Yöntemleri Neler?
Gebe kalmayı bilinçli olarak kontrol etmenin çeşitli yöntemleri vardır. Bu yöntemlerden bazıları:
Doğum kontrolünün anne için faydaları: Çiftlerin iki gebelik arasındaki zamanı istedikleri şekilde ve kontrollü olarak programlamaları, Gelişmekte olan ülkelerde, anne ölümlerinin yarısına gebeliğin düşük ile sonuçlanması sebep olmaktadır. Doğum kontrolü sayesinde bu oran düşürülür.
Anne yaşı ilerledikçe:
Doğum kontrolünün toplum için faydaları: Aile planlaması sayesinde, istenmeyen hamileliklerden ve bu hamilelikler neticesinde dünyaya gelen çocuklardan kaynaklanan masraflar engellenmiş olur. Bu sayede ülkenin ekonomisine katkı sağlanır. Hızlı nüfus artışı sebebiyle ekonomik gelişmeye ve diğer faktörlere olan olumsuz etkileri azaltılmış olur. Doğum Kontrol Yöntemleri Gebeliğin engellenmesi için çeşitli yöntemler bulunur. Bu yöntemler iki başlık altında toplanabilir. Bu başlıklar ise: 1-Geri dönüşümlü yöntemler 2- Geri dönüşümsüz yöntemler İki yöntemin de kendine göre olumlu ya da olumsuz yöntemleri vardır. Hangi yöntemin kime uygun olacağı da değişkenlik göstermektedir. Geri çekme, takvim yöntemi ve ilişkide bulunduktan sonra vajina yıkanması oldukça eski ancak sıkça kullanılan ve gebelik riskini azaltmayan yöntemlerdir. Bu doğum kontrol yöntemleri arasında günümüzde en yaygın olarak kullanılanı ‘’geri çekme’’ yöntemidir. Ancak bu yöntemin başarı şansı yani gebelikten koruma oranı en fazla %15’tir. Kondom , vajinal diyafram, servikal başlık, kadın kondomu ise bariyer olarak geçen doğum kontrol yöntemleridir. Prezervatifler, özellikle cinsel temas ile bulaşan hastalıkları önlediği için yaygınlaşan bir doğum kontrol yöntemidir. Kondom yönteminden kaynaklanan başarısızlıklar, aslında kondomlara değil, kullanım şekline bağlı olan hatalardan kaynaklanır. . Vajinal diyafram ise, vajinaya yerleştirilen rahim ağzını da kapsayacak biçimde arkaya doğru uzanan bir bariyer doğum kontrol yöntemidir. Avrupa’da çeşitli ülkelerde kullanım alanı mevcuttur. Ancak ülkemizde pek rağbet görmemektedir. Bu yöntemin en büyük avantajı ise cinsel ilişkiden önce yerleştirilmesinin ve akabinde 6 saat süreyle çıkartılmasının gerekmesidir. Bunun dışında kadın kondomu (femidon) kullanabilen kadınlar için uygun olabilecek bir metottur. Servikal başlık ise, diyaframın rahim ağzına yerleştirilen formudur. 24 saat boyunca yerinde kalabilir. Ancak en büyük dezavantajı, yerleştirilmesindeki zorluk olmaktadır. Spermisidler vajinaya yerleştirilir. Yerleştirilen maddede sperme etkili olan toksik kimyasal maddeler mevcuttur. Bu şekilde gebelik engellenir. Bu yöntemin geçmişi oldukça eskiye dayanır. Eskiden bu yöntem; sirke, limon ve çeşitli maddenin kullanılmasıyla uygulanmaktaydı. Geleneksel bir yöntem olarak geçer. Bu geleneksel yönteminin günümüze uyarlanması da köpük, jel, fitil, krem gibi çeşitli formlarla sağlanmaktadır. Koruyucu etkileri düşüktür. Bu sebeple farklı bariyer yöntemleriyle birlikte uygulanmalıdır. Hormonal Yöntemler: Günümüzde sıkça uygulanan en etkin koruma yöntemleri arasında, hormonal yöntemler de vardır. Hormonal yöntemler arasındaki en yaygın kullanılan metot, doğum kontrol haplarıdır. Diğer formları ise:
Kadının doğal seks hormonları, östrojen ve progesteron olmaktadır. Doğum kontrol hapları da bu hormonların sentetik halidir. Çoğunluklar yumurtlamayı baskılar. Bu sayede de hamilelik engellenmiş olur. Doğum kontrol hapları, yaygın olarak 21 tabletlik formlarda piyasada satılır. 21 gün süre ile günlük ve düzenli olarak 1 adet hap kullanılır, kutu bittiği zaman ise hap kullanmaya bir hafta ara verilir. Bu süreç zarfında adet kanaması meydana gelir. Adet kanaması bittiği zaman yeni kutuya başlanır. İlk kutu kullanıldığı zaman koruyuculuk düşüktür. Bu sebepleilkkutuda ilave bir korunma yöntemi kullanılmalıdır. Doğum kontrol haplarının kullanımının en önemli avantajı, oldukça başarılı bir doğum kontrol yöntemi olmasıdır. Gebelikten korumasının yanında oldukça faydalı özellikleri de bulunmaktadır. Bunlar arasında:
Akciğer ve beyin damarlarına pıhtı riskinde artış meydana gelir, Cerrahi girişimler ardından derin venlerde pıhtı görülmesi bakımından belirgin bir ilişki olduğu kanıtlanmıştır. Kimler Doğum Kontrol Hapı Kullanamaz?
Ertesi gün hapları, doğum kontrol yöntemleri değildir. Korunmadan bulunulan cinsel ilişki ardından ya da tecavüz kaynaklı eylemlerde istenmeyen gebeliklerin meydana gelmesini engellemek amacı ile kullanılır. İlişki ardından ilk 72 saat içinde alınması gerekir. Yan etkileri oldukça fazladır. Zorunda kalmadıkça kullanmak oldukça zararlı olabilir. Aylık ya da 3 Aylık Enjeksiyonlar: Progesteron ihtiva eden ve çoğunlukla kas içine direkt olarak uygulanan enjeksiyonlardır. Kullanımı aşamasında ilk aylarda düzensiz kanamalar meydana gelebilir. Ancak koruyuculuk oranı %95’ten fazladır. Cilt Altı İmplantlar: Günümüze kadar dünya çapında implant olarak farklı progesteron preparatlarına başvurulmuştur. En yaygın uygulananı norplanttır. Bu metot ile kolun iç bölümüne, cilt altına duruma göre 1 ya da 6 adet kapsül koyulur. Başarılı bir yöntemdir. En önemli avantajı,ise, yöntemin uygulandığı kadının implantın yerleştirilmesinin ardından bir daha herhangi bir eylem yapmasına gerek olmamasıdır. Gebeliğin 5 sene boyunca engellenmesini sağlar. Yan etkileri nelerdir?
Dünya çapında en yaygın olarak uygulanan doğum kontrol yöntemlerinden biri spirallerdir. Spiraller, geri dönüşümlü oldukları kadar, uzun vadeli bir doğum kontrol yöntemi olarak da öne çıkarlar. Günümüzde dünya çapında uygulanan 3 çeşit spiral vardır;
Kimler RİA yöntemine başvurmamalıdır?
Bu yöntemin, doğum kontrol yöntemlerinin farkı, geri dönüşümsüz olmasıdır. Kadında sterilizasyon şu yöntemlerle uygulanmaktadır:
Erkekte Sterilizasyon: Diğer bir adı ile erkeğin tüplerinin bağlanması yani vazektomi yöntemi, geri dönüşümlü bir yöntemdir. Tüpler açıldıktan sonra gebe bırakma yetisi muhafaza edilir ancak sperm sayısının ve hareketliliğinin azaldığı bir gerçektir. Bundan dolayı da tıpkı kadındaki gibi, yaşı genç olan erkek adaylarda da bu yöntem zorunda kalmadıkça kullanılmamalıdır. Küretaj yöntemi, yasal olarak 10. Gebelik haftasına kadar uygulanabilmektedir.Fakat bir doğum kontrol yöntemi değildir. |
Forum | Bilgilendirme | Linkler |
Powered by vBulletin® Version 3.8.9 Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd. |
Sitemiz bir " paylaşım " sitesidir. Bu yüzden sitemize kayıt olan herkes kontrol edilmeksizin mesaj/konu/resim paylaşabilmektedir. Bu sebepten ötürü, sitemiz üzerinden paylaşılan mesajlar, konular ve resimlerden doğabilecek olan yasal sorumluluklar paylaşan kullanıcıya aittir. |