“İnsanın başının belası nedir?” diye sorulacak olsa kuşkusuz birçok kişinin cevabı“bit” olacaktır. Geçmişten günümüze kadar bitlenme problemleri her dönemde görülmüş olup, bu sıkıntıdan kurtulmak için değişik yöntemlere başvurulmuştur. Şimdi bitleri biraz daha yakından tanıyıp onlardan kurtulmak için neler yapmamız gerektiğine bir göz atalım.

Bitler eklem bacaklı asalaklardır. Yaşamlarına insan dersine yapışıp buradaki deri parçalarını, yağları ve kanı tüketerek devam ederler. Bitler aynı zamanda yoğun bir kaşıntıya da sebep olarak bulundukları kişiyi rahatsız ederler. Kendi içinde türlere ayrılmasına rağmen, saçta görülen tipi genellikle baş bitleridir. Boyutları 3 milimetreye kadar ulaşabildiği için bu türün saçlı deride fark edilmesi daha kolaydır. Bitlerin yaşam süreleri kısa olsa da (yaklaşık 7-10 gün), hızlı bir şekilde üreyebildikleri için bu problemden kendiliğinden kurtulmak pek mümkün değildir. Bitler, sirke olarak bilinen yumurtalarını özellikle ense ve kulak arkasındaki saç diplerine bırakırlar. Bu yumurtalar bitler tarafında özel bir kimyasal ile deriye iyice yapıştırıldıklarından, normal yıkama ile temizlenmeleri mümkün değildir.

Bitler, kalabalık ortamlardaki temas ile bir kafadan diğerine kolayca geçerler. Şapka, toka, tarak, yastık, başörtüsü gibi eşyaların ortak kullanılması da bitlerin yayılmasına yardımcı olur. Bu yüzden bit bulaşmasını engellemek için okul gibi kalabalık ortamlarda yakın temastan kaçınılması ve özel eşyaların kullanımına dikkat edilmesi gerekir. Bunun yanında, salgıladıkları kokular ile bitlerin saça gelmesini engelleyen toka gibi eşyalar da kullanılabilir.

Bitleri öldürmek için genellikle iki yöntem kullanılır. Birincisi, bitler ve sirkeler tek tek öldürülüp ayıklanabilir. Ancak bu zahmetli bir yöntemdir. İkinci yöntemde ise bu canlıların solunum sistemleri felç edilerek öldürülürler. Bunun için eczanelerde satılan çeşitli bit şampuanları kullanılabilir. Ancak kullanılan şampuanın etkili olabilmesi için prospektüsünün iyice okunması gerekmektedir. Şampuan uygulamasından sonra bir bit tarağı veya sık dişli metal bir tarak kullanılarak saçlar iyice taranır ve ölen bitlerin ve saçta bulunan larvaların saçtan uzaklaştırılması sağlanır. Bu tarakla saçların taranması zor olabileceği için saçlar nemlendirilebilir veya zeytinyağı ve saç kremi gibi malzemeler kullanılarak yumuşatılabilir. Her taramadan sonra tarağın sirkeye bandırılmış bir havlu ile silinmesi gerekir. Bu şampuanların bir kısmı larvalar nefes almadığı için larvalara etki etmez. Bu yüzden şampuanın 7-10 günlük aralıklarla birkaç defa uygulanması gerekir. Hamilelerin ve küçük çocukların tedavisinde ve başta yaraların olduğu durumlarda ise mutlaka önce doktora danışılmalıdır. Bu şampuanlardaki bazı maddeler bu kişiler için uygun olmayabilir.

Bitlerin solunum sistemlerinin felç edilmesinde kullanılan diğer bir yöntem ise saçın mayonez veya vazelin ile komple kaplanıp bone ile sarılarak en az iki saat beklenmesidir. Bu şekilde de bitlerin solunum sistemleri felce uğrar. Ancak bu yöntemin uygulanması zahmetlidir ve temizliği de zordur.

Bitleri öldürmek için saçlara sinek ilacı ve elma zehri gibi maddeler kesinlikle uygulanmamalıdır. Saç derisinden emilen bu maddeler zehirlenmelere yol açabilir. İlaç kullanılması istenmeyen durumlarda ise saçların sıfır numaraya vurdurulması yeterlidir.