Ket vurma, öğrenme psikolojisinde üzerinde durulan ve zihindeki bilgilerin karıştırılması olarak ifade edilen bir kavramdır. Yeni öğrenilen bir bilgiyle benzer şekilde eski bilginin var olan duruma göre zihinde karışarak bireyin yanlış aktarım yapmasına neden olmaktadır. Ket vurma kavramı aslında günlük yaşamda karşılaştığımız birçok durumda karşımıza çıkmaktadır. Örneğin; telefon yeni bir telefon numarası aldığımızda bunu soranlara yanlışlıkla eski numaramızı vermemiz ya da bir yerde eskiye dair bir şey sorulduğunda şimdi olan aynı şeyi söylememiz gibi. Ket vurma konusu ileriye ket vurma ve geriye ket vurma olarak iki başlık altında incelenmektedir. Bunlar istenen ve hatırlanan bilgiye göre değişiklik göstermektedir. Ket vurma öğrenilen bir şeyi unutma olmamaktadır.Daha çok bilgiler arasında anlık olarak zihinsel bir karışıklık olarak karşımıza çıkmaktadır.


Ket Vurma Türleri

• İleriye Ket Vurma: Ket vurmayı birçok eğitimci transferle birlikte ele almaktadır. Bu nedenle ileriye ket vurmayı da bu kapsam içerisinde incelemek gerekmektedir. İleriye ket vurma eski öğrenilen bilginin yeni bilgiyi bozması, karışmasına neden olmasıdır. Örnek üzerinden anlatmak gerekirse. Bir çocuk 23 Nisan için yeni bir şiir ezberliyor. Daha sonra öğretmeni ezberlediğin şiiri oku dediğinde ise geçen yıl ezberlediği şiir aklına geliyor ve onu okumaya başlıyor. Buda ileriye ket vurma durumunu ortaya çıkarmış oluyor. Örnekte de görüldüğü gibi ileriye ket vurmada yeni bilginin yerini anlık olarak eski bilgi alıyor. Ancak yeni bilgi tamamen unutulmuyor. Sadece istenilen zamanda doğru şekilde ortaya çıkmıyor.
• Geriye Ket Vurma: Geriye ket vurma ise ileriye ket vurmanın tam tersi bir durum bulunmaktadır. Yine örnek üzerinden anlatmak gerekirse. Bir adam İngilizce kursuna gitmekte ve her gün yeni kelimeler kavramlar öğrenmekte. Bir gün kurs hocası eski bilgilere dair bir soru sorduğunda bu adam yeni öğrendiklerinden cevap verip eskiyi o an hatırlamıyorsa bu geriye ket vurma yani geriyi karıştırma olmaktadır.

Ket Vurma ve Olumsuz Transfer İlişkisi


Ket vurma eğitimciler tarafından transfer, özellikle de olumsuz transferle birbirine yakın kavramlar olarak ifade edilmektedir. Her ne kadar içerikleri farklılık gösterse de bireyde yaşattıkları durum benzerdir.Ket vurma da var olan öğrenmenin anlık olarak engellenmesi durumu ortaya çıkmaktadır. Olumsuz transferde de benzer şekilde yeni öğrenmenin eski öğrenmeden olumsuz etkilenmesi ve öğrenmenin gerçekleşememesi ya da negatif yönde gerçekleşmesi durumu vardır. Ancak ikisi arasındaki fark şudur. Ket vurma bilgi öğrenildikten sonra ortaya çıkarken, olumsuz transfer ise bilgi öğrenilirken ortaya çıkmaktadır. Ket vurma bazen amnezi kavramı ile de ifade edilmektedir. Amnezi geçici hafıza kaybı durumu olmaktadır. Günlük hayatta çok kez karşılaştığımız bu durum ket vurmanın bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır.