Majör depresyon, toplumda sık görülen aşırı üzüntü, değersizlik hissi, ağlama krizleri, sosyal izolasyon ve intihar düşüncesiyle yaşanan psikolojik bir rahatsızlıktır. Kadınların % 30 u, erkeklerin ise % 15 i yaşamlarının bir döneminde majör depresyon etkisine girer. Görüldüğü gibi kadınlar bu rahatsızlıktan erkeklere göre iki kat daha fazla etkilenir. Bu kadınların hormonal yapısından, doğum, menopoz gibi dönemlerden, yaşadıkları stresli yaşamdan kaynaklanır. Ayrıca şehirlerde yaşayanlarda, köylerde ve kırsal yerlerde yaşayanlara oranla daha fazla majör depresyon etkisi görülür. Majör depresif kişiler kendilerini yalnız, üzgün ve cesaretleri engellenmiş hisseder. Öfkeli halleri, sabırsız davranışları dikkat çekicidir.
Majör depresyon belirtileri nelerdir?
Hastaların kendilerini çökmüş, sıkıntılı, hüzünlü, kederli, ağlamaya hazır ve mutsuz hissetmesi yoğundur. Yaşam değerini ve anlamını yitirmiş durumdadır. Yaşamla alakalı işlerde ilgisiz, boşluktaymış gibi hissedilir. Kişi sanki bundan sonra hiç mutlu olamayacakmış gibi bir hisse kapılır. Bunun dışında aşağıdaki belirtiler yaşanabilir;

• Hastanın herhangi bir diyet yapmadığı halde ay içinde vücut ağırlığının % 5 kadar azaldığı ya da arttığı görülür
• Her gün uykuda aşırılık ya da uykusuzluk çekilmesi
• Endişe hali, huzursuzluk, kıpır kıpır olma durumu ya da hareketlerde yavaşlama, azalma ve suskun hale gelme
• Suçluluk duygusu duyma, kendini değersiz hissetmek
• Kararsızlık çekilmesi, düşüncelere odaklanamamak
• İntihar planı yapmak, ölümü düşünmek ve intihara kalkışmak

Hastalarda yaşamdan zevk almama ya da depresif duygu durumuyla birlikte bu belirtilerin en az 4 tanesinin olması halinde majör depresyon tanısı konulabilir.
Majör depresyon tekrarlayıcı bir rahatsızlık mıdır?
Bu rahatsızlık hastaların sadece üçte birinde tekrarlama eğilimi göstermez. Daha önce bunu iki defa geçiren kişilerde yeniden depresyon geçirme riski % 60-85 oranındadır. 3 ya da daha fazla miktarda geçirmiş olanlarda depresyonun görülme riski % 90 oranından fazladır. Ayrıca genç yaşında majör depresyon etkisine girenlerde, ailesinde depresyon öyküsü olanlarda ya da depresif kişilik özelliklerine sahip olan kişilerde rahatsızlığın tekrarlama olasılığı daha yüksek olur.
Majör depresyon tahlille belirlenebilir mi?
Hastalardaki depresyon kan tahliliyle belirlenemez. Fakat kanda bulunan tiroit fonksiyonları değerlendirilmelidir. Bunun sebebi tiroit hormonunda olan bozuklukların depresyona neden olmasındandır.
Majör depresyon ve intihar
Bu hastalığın etkisinde olan hastaların üçte ikisi intiharı düşünmektedir. Araştırmalarda intihar girişiminde bulunan kişilerin % 75 inde depresif bulgular tespit edilmiştir. Bu nedenle depresyon tanısının yapılması ve tedavi edilmesi önemlidir. İntihar düşüncesinin gelişmesi açısından bekar olan, dul ve boşanmış kişiler, evli ve çocuğu olmayan ya da çocuklu olan kişiler daha fazla risk taşır.
Majör depresyon tedavisi nasıl yapılır?
Hastalara majör depresyon tanısı konulduktan sonra, medikal tedavi, EKT ve psikoterapi yöntemleri uygulanır. Bunlar kombine halde yapılabildiği gibi, tek başına uygulanarak hasta gözlem altında tutulabilir. Buna hastalığın gidişatına göre karar verilir.
Medikal tedavi (İlaç tedavisi): Hastalarda kullanılan anti depresan ilaçların etkisi yaklaşık olarak 2-3 haftada etkisini gösterir. Bu etkiyle birlikte hasta içinde bulunduğu hüzünlü, kederli ortadan uzaklaşır, kendini daha enerjik hissetmeye başlar. İlaçların tam olarak etkisini göstermesi ise 4-6 haftada olur. Bu dönemde hastalarda intihar eğilimi artacağından, daha dikkatli olunmalıdır. Eğer kullanılan anti depresan ilaçlarda etki olmazsa, ilaçlar değiştirilebilir.
EKT (Elektron konvulsiv tedavi): Hastaya anestezi altında verilen düşük elektrik verilmesi yöntemi EKT, intihar olasılığı yüksek olan hastalarda tercih edilir. Hastanın bu etkiden kurtulması halinde, tedavi 6 ay daha devam ettirilir. Bu depresyonun tekrarlama riskinin önlenmesi açısından yapılır.
Psikoterapi: Bu tedavi majör depresyon hastalarında tek başına uygulanmaz. Çünkü hastalarda intihar etme riskini arttırabilir. Bu tedavi diğer tedavileri güçlendirici olarak uygulanır.