Gırtlak ve soluk borusundan sonra gelen havayolları "bronş", çapı 1 mm den küçük olan en sondaki havayolları da "

bronşiol" olarak isimlendirilir. Havayollarının genellikle virüslerle, daha az olarak bakterilerle oluşan akut enfeksiyonları kastedilmektedir. Süt çocukluğu döneminde A Bronşiolit'e, 2 yaşından büyük çocuklarda ise A Bronşit'e daha sık rastlanır.
Hangi yollarla bulaşır
Viral bir üst solunum yolu enfeksiyonunun aşağıya yayılması sonrası 3-4 gün sonra A Bronşit veya hasta bebek ise A Bronşiolit gelişebilir. Temelde bir damlacık enfeksiyonudur. Kalabalık ve sigara içilen ortamlarda daha kolay bulaşma olabilir. Ayrıca hava kirliliği olan yerlerde soğuk algınlığı ve alerjik nedenlerle burun tıkanıklığı da olmuşsa ağızdan soluk alıp verileceğinden hava ısıtılıp nemlendirilemeyeceğinden A Bronşit-Bronşiolit daha kolay ortaya çıkabilir.

Belirtileri
Burun tıkanıklığı, burun akıntısı ve hapşırık gibi üst solunum yollarını ilgilendiren belirtiler yanı sıra hafif-orta derecede ateş ve solunum mukoza salgısının artması sonucu oluşan hırıltılı yumuşak özellikli öksürük A Bronşit'i akla getirir. Solunum zorluğu ile birlikte olan hışıltılı öksürük daha çok A Bronşiolit'te görülür. Virüslerin yaptığı enfeksiyon mukozal yapıyı bozduğundan sonradan ikincil bir bakteriyel enfeksiyon eklendiğinde klinik tablo daha da ağırlaşır ve zatürre gelişebilir. Tanı için fizik muayene bulguları yanı sıra tam kan sayımı, CRP, akciğer grafisi gibi laboratuar incelemeleri yapılabilir.

Tedavisi
Bakteriyel bir etken düşünülüyor ise antibiyotik uygulaması söz konusudur. Solunum yollarının artmış, yapışkan salgısını sulandırıp yumuşatmak için bol sıvı verilmesi önerilir. Belirtilere yönelik olarak burun tıkalı ise, okyanus suyu uygulanır, yüksek ateş varsa ateş düşürücüler verilir. Ağır hastalık tablosu olan özellikle küçük bebekler hastaneye yatırılarak oksijen, nefes açıcı ilaçlar kullanılır.

Ne yapmalı
Küçük bebeği olan aile bireyleri bütün kış boyunca kendilerini üst solunum yolu enfeksiyonlarından korumalıdırlar. Özellikle annede bu tür bir tablo söz konusu ise mutlaka maske kullanmalıdır. Evde sigara içilmemelidir. Bebek-çocuk kalabalık ve hasta kişilerin olduğu ortamlara götürülmemelidir.

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Prof. Dr Hüseyin Güvenç