Kireçlenme Türkiye’de milyonlarca insanı etkiliyor. En çok şikayet dizlerden geliyor. Aslında problemin sadece dizde olması nadir görülür. Çünkü diz eklemi ortada yer alan bir eklem.
Eğer kalça ekleminde ve ayak bileğinde bir etkilenme varsa bu problem dize yansıyor.
Klasik fizik tedavi ise çoğu zaman yetersiz kalıyor. Yrd. Doç. Dr. Gamze Şenbursa, kireçlenmeye karşı manuel terapiyi öneriyor.
Kireçlenme tedavi yaklaşımındaki amacın hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak olduğunu belirten Yrd. Doç. Dr. Gamze Şenbursa, manuel terapinin nasıl uygulanacağı konusunda şu bilgileri verdi:
“Belirtiler ağrı, katılık, şişlik, eklemde hareketin artması ve kas zayıflığıdır. Manuel terapi farklı açılar ve farklı hızlarda yapılan manipülasyon ve mobilizasyon, yumuşak dokunun hareketlendirilmeyi içerir. Diz eklemi aslında bacaktaki kemik üzerinde hareket eder. Eğer harekete katılan bölgeler hareketlendirilirse, yürüyüş daha rahat gerçekleşir. Çünkü bir kişide dizde katılık varsa, kalçada ve ayak bileğinde de katılık vardır.
Manuel terapi çok yaygın kullanılan bir yöntem olmamasına rağmen, diz osteoartritinde (kireçlenme) oldukça etkili bir yöntemdir. Bazen sadece egzersiz yetersiz kalır ve ellerimizle müdahale etmemiz gerekir. Doğru egzersiz ve doğru manuel terapi girişimiyle en doğru tedavi sağlanır.
Hareket 3 düzlemde meydana gelir. Bu düzlemler sagital, transvers ve koronal düzlemdir. Günlük hayattaki hareketlerimiz arabadan inmek, bir şeyler taşımak hatta birisinin elini sıkmak bile birden fazla düzlemde gerçekleşir. Bu yüzden egzersizler bu 3 düzlemi içerecek şekilde planlanmalıdır. Birçok hareketimiz çoklu düzlemle ve çoklu açıdayken tek bir düzleme ve açıya bağlı kalınmamalıdır.
Literatüre bakıldığında 400’den fazla çalışmanın tekli ve çoklu tedavileri karşılaştırmıştır. Birçok çalışmada multidisipliner yaklaşımın daha etkili olduğu kanıtlanmıştır. Sadece tek bir tedavinin yetersiz olduğu bildirilmiştir.
Daha iyisini yapabilecekken ve hastaya daha fazla yararlı olacakken neden daha azını yapalım?
Kireçlenme tedavisinin vazgeçilmezi egzersiz

Kireçlenme tedavisi genellikle ilaçlar, kilo kaybı, dize yüklenmeme gibi aşamaları içerir. Ekleme sıvı takviyesi ise bir sonraki seçenektir. Daha sonra steroid enjeksiyonu ve diz eklemine cerrahi müdahale gerekir. Kireçlenme inflamatuar(iltihaplı) bir hastalık değildir, mekanik bir problemdir bu yüzden kortizol kullanımı işe yaramaz. Fizik tedavi ise bantlama, destekleme, egzersiz ve manuel terapiden oluşur.
Kireçlenme tedavisinin vazgeçilmezi egzersizdir. Çünkü egzersiz ağrı kesici ilaç görevi görür ancak ilaçlar gibi yan etkisi yoktur.
Manuel terapi ise fizyoterapistlerin yaptığı bir tedavidir. Kanıta dayalı bir uygulamadır. Manuel tedaviden sonra ev programı olarak egzersizde önerilir böylece tedavi multidisipliner bir yaklaşımdan oluşur.
Manuel tedavide önce test edilir, daha sonra tedavi edilir ve en son yine test edilir. Böylece hastadaki ilerleme objektif bir şekilde görülür.
Yürüyüş analizi

Değerlendirme sırasında problemin ciddiyeti ve ilerleyişi belirlenir. Değerlendirmede kişinin iki ayağına eşit ağırlık aktarıp aktarmadığına, duruşuna, yürüyüşüne, nasıl hareket ettiğine bakılır. Değerlendirmede kişinin yürüyüşü detaylı bir şekilde analiz edilir. Yürüyüş analizi ile problemin nerede olduğu belirlenir, probleme göre tedavi planlanır.
Örneğin, kişi sandalyeden kalkarken ağrısı olduğunu söylüyorsa kişinin sandalyeden kalkması değerlendirilir ve ağrıya neden olan faktör saptanır. Klinikte kişinin hareketleri ve fonksiyonu mutlaka değerlendirilir. Fonksiyon çoğu zaman bize problemin asıl kaynağını gösterir. Kişiye özel planlanan manuel terapi ile tedavi yapılır.”
Yrd. Doç. Dr. Şenbursa’nın son bir tavsiyesi daha var: “Eğer uzun adımlarla yürürseniz, dizinize daha az yük biner.”