Bir çeşit baş ağrısı. Halk arasında yarım baş ağrısı olarak bilinen migren, insanları, binlerce seneden bu yana muzdarip etmiştir. Migrenin ilk tarifine 3000 yıl önce Cappadocialı Areatus’un el yazmalarında rastlanır. Zamanla ağrının tek taraflı oluşundan ötürü heterocrania denilmiş; aynı manada olan hemicrania daha çok tutulmuştur. Latinceye hemigranea ve migranea olarak geçmiş; eski İngilizcede megrim, mygrame, olarak kullanılmıştır. Fransızlar bu terimi migraine olarak almışlar ve zamanla bütün memleketlerde bu terim kullanılmağa başlanmıştır.
Migrenin tarifi şöyle yapılabilir: Zaman zaman ataklar yapan, başın genellikle bir tarafında zonklayıcı bir ağrıyla birlikte bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal, görme bozuklukları, baş dönmesi bulunabilen bir ağrıdır. Başın bir tarafını tutması kesin bir kaide değildir. Yarım başağrısı bütün migren vakalarının % 44’ünde görülür ve % 22 oranında bütün başı ağrıtır. Başın diğer bölgelerinin ağrıdığı da olur.
Önemli olan eşlik eden belirtilerin bulunmasıdır. Migren genç yaşlarda çok daha sık görülür. Bir ila otuz yaş arasında daha fazladır. Kadınları erkeklerden üç kat daha fazla tutar. Genetik bir geçiş tam olarak gösterilmemişse de, aile bireylerinin birinde migren olan bir şahsın hastalığa yakalanması daha muhtemeldir. Başağrıları arasında oldukça büyük oran teşkil eder. Primer başağrılarının % 40-50’si migrendir.
Migren başlıca iki tiptir

1) Klasik migren,
2) Yaygın migren.
'Klasik migren'de, başağrısından önce aura safhası (başlangıç belirtileri) vardır. Şahıs bu belirtileri hissedince migren krizi geleceğini anlar. Bunlar genellikle görmeyle ilgilidir, nadiren sinir sistemi belirtileri vardır. Gözlerinin önünde sinek uçuşu gibi siyah lekeler, parlak zigzag çizgiler, yanıp sönen ışık gibi parlaklıklar, küçük veya büyük görme, olmayan şeyleri görme, göz belirtilerinin ençok görülenleridir. Sinir sistemiyle ilgili belirtilerse, denge bozukluğu, baş dönmesi, baygınlık, aşırı koku alma, kol ve bacaklarda uyuşukluk bazen yarı felçtir.
'Yaygın migren'de ise yukarıdaki öncü belirtiler bulunmaz. Baş ağrısına eşlik eden belirtiler her iki tipte de görülür. Bunlar sıklık sırasına göre: Bulantı, ışıktan rahatsız olma, baş dönmesine bağlı sersemleme, kafa derisinde hassasiyet, kusma, göz belirtileri, uyuşukluk, huzursuzluk, konuşma bozuklukları, iştahsızlık, göz yaşarması, aşırı terleme, burun akması, sık idrar etme, karında gerilme ve ishal. Migren krizini kamçılayan bazı faktörler vardır.
Bunlar stres (sıkıntı), aşırı heyecanlar, uykusuzluk, açlık, ani iklim değişikliği, bazı görme-ses-koku uyaranları (mesela televizyon seyretme, yanıp sönen ışıklar, aşırı gürültü, aşırı kokular), adet zamanı, doğum kontrol hapları, aşırı yorgunluk, kafa travmaları, bazı yiyecekler ve ilaçlar.
Yiyecekler arasında; alkollü içkiler (bira dahil), çikolata-kakao-kahve, peynirler, turunçgiller (portakal, mandalina, limon, greyfrut) ve bu tür meyve suları, fındık, fıstık sayılabilir.