1 ) KOH ( iğne tedavisi ) ile nasıl hamilelik elde edilir?Kontrollü Ovaryan Hiperstimülasyon (KOH) toplum içerisinde ki ifadesi ile “iğne tedavisi” kısırlık tedavilerinde en çok tercih edilen ve uygulanan tedavi yöntemlerinden biridir.
İğne tedavileri, (kas veya cilt içerisine enjeksiyon) daha çok aşılama yöntemi ile beraber uygulanmaktadır. Ancak aşılama tedavisi ile kombine edilmeden, tek başına da uygulanabilir. Genellikle daha önceden yumurtlama hapları kullanmış (klomifen) ve buna rağmen bir türlü hamileliği elde edememiş hastalarda, bir sonra ki adım olarak yumurtlama iğneleri (gonadotropinler) uygulanır.
2 ) Yumurtlama iğneleri nasıl kullanılır?
Bu iğneler daha çok kalçadan veya koldan cilt altına veya kas içerisine günde 1 defa enjekte edilerek kullanılmaktadır.
Kullanma şekli her ilaç için değişiklik gösterebilir. Gonal-F, Puregon, Menegon Kutuları içerisinden genellikle bir toz ve bir su çıkar. Bunların içerisinde ki su, tozun içerisine katılarak elde edilen karışımdan, uygun ölçüde (örneğin günde 75, 150) çekilerek kas veya cilt içerisine enjekte edilir. İğnenin markasına göre farklılık göstermesinin yanı sıra, bazılarının yanında otomatik enjeksiyon kalemi (pen), bazılarının yanında ise normal ince bir enjektör verilir.
Bu iğne tedavisi, daha çok adet döneminin 3. günü (2 ile 5 günler arası) başlanarak, gün içerisinde 1 defa kullanılması tavsiye edilir. Genel olarak ilk uygulamadan 5 veya 7 gün sonra transvajinal ultrason kontrollerinin yapılmasına geçilir. Böylelikle, yumurtanın (folkülün) büyüklüğü göz önüne alınarak uygulanan ilacın dozunda değişiklik yapılır veya aynı dozda kullanılmaya devam edilir. 1 veya 2 gün ara ile yapılan transvajinal ultrason ölçümleri ve kanda E2 (östradiol) hormon ölçümlerine bakılarak, yumurta çatlatma iğnesi (ovulasyon sağlayıcı iğne) uygulanır.
Çatlatma iğnesinin (Ovitrelle, Pregnyl) uygulanabilmesi için en uygun olunan dönem, yumurtanın 18 ile 20 mm olduğu dönemdir. Aşılamanın yapılması gerekiyor ise, bu iğne yapıldıktan 36 saat sonra uygulanır. Çünkü yumurtlama bu saatlerde gerçekleşir. Ancak aşılamanın yapılmasına ihtiyaç duyulmuyor ise, bu saatlerde normal cinsel ilişkiye başlanır, 2 günde bir ilişkiye bir hafta boyunca devam edilir.
3 ) KOH (gonadotropinler) iğne tedavisi ile hangi kısırlık tedavisi gören hastalara uygulanır?
- Hipotalama hipofizer yetmezlik (WHO grup 1)
- Polikistik over sendormu
- Açıklanamayan infertilite
- Klomifen hapları ile tedavide başarı sağlanamamış hasta grubu
- Erken evre endometriyozis tespit edilen hastalar
4 ) KOH (kontrollü ovaryan hipersitümülasyon) uygulamasının olası etki mekanizmaları nelerdir?
- İğne tedavileri ile kısırlık tedavisi, aşağıda bulunan mekanizmalar ile beraber hamilelik şansızı daha fazla arttırır.
- Yumurtlama dönemi içerisinde salınan oosit (yumurta) sayısını artırmaya yardımcı olarak, döllenme olasılığında artış sağlar.
- Aşılama (IUI) ile beraber, spermlerin rahim ağzı engelini direkt aşarak, rahim içerisine gelmesi sağlanır.
5 ) İnsan menopoz gonadotropini (HMG) içeren ilaçlar (menotrpinler)
Bu ilaçlar menopoz dönemine girmiş olan kadınların, idrarlarında tespit edilen hormonlardan elde edilir. Menogon olarak ifade edilen ilaç,, bunlara bir örnektir. Bu ilaçlar hem FSH, hem de LH hormonu (herbiri 75 ünite) içerir.
6 ) Rekombinant FSH hormonu içeren ilaçlar (follitropinler)
Bu ilaçlarda bulunan FSH hormonu, rekombinant DNA teknolojisi ile beraber üretilerek elde edilir. Gonal-F ve Puregon markaları bu ilaçlara verilebilecek en güzel örnektir. Bu ilaçların içerisinde LH hormonu bulunmamaktadır.
Yukarıda anlatılan ilaçların dışında, GnRH analogları ve GnRH antagonistleri gibi kısırlık tedavisinde kullanılan bir takım iğne tedavileri de bulunmaktadır. Bu tedavilere bazı durumlarda klomifen (klomen, serophene) veya metformin (glukofen) gibi ilaçlar da kombine edilerek uygulanmakta olan çeşitli protokoller vardır. Kısırlık tedavisi, her geçen gün gelişen ve yeni protokoller belirlenen bir tedavi şeklidir.